Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
હિતશિક્ષાના રાસનું રહસ્ય હે સખી! અક્ષરે બધા મળીને બાવન છે, તેમાં મારે સ્વામી ૫૧ અક્ષર ભો છે, એક દો બહાર રહી ગયો છે–તે ભ નથી, એટલે કે દઈ જાણતા નથી, તેથી તે દો ઝખ્યા કરે છે. યાચકની ઉપર પહેલે ગરવ કરી, પછી, ટકી–ત્રાટકો કરી, કાજળની જેવું કાળું મેદું કરી પાણીની તૃષાવાળા બપૈયાને આપવું–તેવું જળધરની જેવું આપવું બન્યું, અથોત તેવી રીતે આપવું નિરર્થક છે. ડું દાન પણ જે હર્ષથી આપવામાં આવે તો તે સુંદર છે, પછી કાળવિલંબ કરીને ગમે તેટલું આપવામાં આવે તો તે શા કામનું છે? દાન તો જિનેશ્વરે એક વર્ષ પર્યત આપે છે તેજ પ્રશંસનીય છે કે જેમાં આવનાર મનુષ્યની આશા પૂર્ણ થાય છે, પ્રભુ વરસાદની જેમ વરસે છે, કોઈ નિરાશ જતું નથી. દાનના સંબંધમાં વખાણવા લાયક તંગિયા નગરીના શ્રાવકો છે કે જેના દ્વારે યાચકો માટે નિરંતર અભંગ છે-ઉઘાડા છે. અને ઉત્તમ મધ્યમ જે યાચક આવે તેને આપવામાં આવે છે–શંકા લેવામાં આવતી નથી. શ્રી રાયપણું સૂત્રમાં કેશી ગણધરે પરદેશી રાજાને કહ્યું છે કે- તું પ્રથમ રમણિક થયેલો છું તે હવે અરમણિક થઈશ નહીં. અર્થાત પ્રથમ દાનેશ્વરી હેવાથી સૈને રમણિકપ્રિય થયેલ છું. તે હવે આવા કુપાત્રાદિકને કેમ આપું ? એવું વિચારી આપતે બંધ થવાથી અરમણિકઅપ્રિય થઈશ નહીં.. દાન તે આપ્યાજ કરજે, કારણ કે દાનગુણ સર્વ ગુણેમાં શ્રેષ-પ્રથમ છે.”
દરેક મનુષ્ય રમણિક થવું. જમવાને વખતે જે કઈ ભિક્ષુક વિગેરે આવેલ હોય તેને આપીને પછીજ જમવું. હૃદયમાં વિવેક ધારણ કરે. ઘરમાં રહેલા સર્વ જીની ખબર લીધા પછીજ ઉત્તમ પુરૂષે જમવું. જમવાના પ્રારંભમાં દેવગુરૂ વિગેરેને તથા પિતાના સ્વામીને નમસ્કાર કરીને પછી જમવું. તે ભૂખ્યા હોય ત્યાં સુધી પોતે ન જમવું. વળી માતા, પિતા, બાળક, સગર્ભા સ્ત્રી તેને જમાડીને જમવું. તે ભૂખ્યા હોય ત્યાં સુધી ગુણીપુરૂષે ન જમવું. રેગી, સજન, વૃદ્ધ અને બાળક ભૂખ્યા હોય ત્યાં સુધી કૃપાળું મનુષ્ય ન જમવું. ઘરના દાસદાસી-નોકરચાકર તથા જનાવર સર્વની ચિંતા ર્યા પછી-સર્વની ખબર લીધા પછી જ જમવું. ગ્રહણ સમયે ન જમવું. (સૂર્ય ગ્રહણને ચંદ્ર ગ્રહણને સમય વર્જ.)
જે માણસ ભૂખ લાગે ત્યારેજ જમે છે તેને શારીરિક દુઃખ પ્રાપ્ત થતું નથી. પહેલા પહેરમાં જમવું નહીં, અને બીજો પહેાર વ્યતિત થવા દે નહીં. પહેલા પહેરમાં જે જમે તેને અગ્નિ મંદ હોવાથી રસ વૃદ્ધિ થાય. બી જે પહોર વ્યતિત કરીને જમે તેને બળ ક્ષય થાય. તૃષા લાગી હોય ને જમે તે ગેળે ચડે. ટાટું અનાજ જમે તે વાયુ થાય. લઘુશંકા થઈ હોય ને તે ટાળ્યા સિવાય પાછું પીવે તે તેને ભગંદરનો વ્યાધિ થાય. અજીર્ણ ઘયા છલાં જમે તેને અન્ન વિષપણે પરિણમે. પરેઢીએ, સંધ્યાકાળે અથવા રાત્રે જમે તે બાળક અથવા મૂર્ખ કહેવાય ઉત્તમ
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533401 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1918 Pustak 034 Ank 10 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1918 |
| Total Pages | 32 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |