________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જ્ઞાનસાર સૂર્ય વિવરણું.
૧૬૯
આવવી દુર્લભ હાય છે. ખરૂ આત્માર્થીપણું આવવાથીજ જીવનું કલ્યાણ થાય છે. તે વિના સત્યમાર્ગને શેખી તેને દઢપણે અવલ'ખવેાજ કઠણ પડે છે તે પછી કલ્યાણસિદ્ધિની તે વાતજ શી ?
૫
लोकसंज्ञाहता हंत, नीचैर्गमनदर्शनैः ||
शंसन्ति स्वसत्यांग- मर्मघातमहान्यथां ॥ ६ ॥ ભાવા —àકસંજ્ઞાથી પરાભવ પામેલા પ્રાણી સ્વશ્રયથી ચુકે છેજ તેમ છતાં લેકદેખાવે કરવા જે તે નીચા વળીને ચાલે છે તે એમ જણાવે છે કે તેમના સત્ય (સંયમ ) અગમાં મઘાત થયેલે તેની તેને મહાવ્યથા થાય છે, તેથીજ તે બાપડાએ વાંકા વળીને ચાલતા લાગે છે. લેાકસંજ્ઞાના ગ્રંથકારે આમાં આલેખ કર્યો છે. એવી લાસના તજી આત્માર્થીપણુંજ સદ્ધર્મનુ સેવન કરનાર સ્વશ્રેય ( કલ્યાણુ ) સાધી શકે છે એમ શાસ્ત્રકાર દષ્ટાંત ઈ હવે દઢ કરે છે. ૬
आत्मसाक्षिक सद्धर्म-सिद्धौ किं लोकयात्रया || तत्र मनचंद्र, भरतव निदर्शने ॥ ७ ॥
ભાવા-શ્રેષ્ટ ધર્મની સિદ્ધિ આત્મ-સાક્ષિક છતાં લેકદેખાવા કરવાનુ પ્રત્યેાજન શું? મનથી જીવ કર્મ બાંધે છે અને મનથીજ છેડી શકે છે, તે પછી લેકદેખાવે કરવાથી શુ વળે એમ છે ? જેમ પ્રસન્નચંદ્ર રાષિને તથા ભરત મહારાજાને આત્મનિષ્ઠ થતાંજ સ્વામ સ્વરૂપ સાક્ષાત અનુભવાયુ' તેમ આપણને પશુ થઇ શકે, એમ સમ્યગ્ વિચારી સ્વક્લ્યાણુના અથી જીવે એ લેકદેખાવે કરવાની બુદ્ધિ તજી દેવી અને સ્વરૂપનિષ્ઠ થવા બનતા પ્રયત્ન કર્યાં કરવેર હવે લેકસંજ્ઞા રહિત-જીતેન્દ્રિય એવા નિસ્પૃહ સાધુ એવી ઉત્તમ સ્થિતિ અનુભવે છે તે ગ્રંયકાર બતાવે છે. ७
लोकसंज्ञोज्झितः साधुः, परब्रह्मसमाधिमान् ॥ सुखभास्ते गतद्रोह - ममतामत्सरज्वरः || ८ ||
ભાવાલેકસંજ્ઞા રહિત સાધુ પરંદ્રેષ, મમતા, અને મસર દોષથી મુક્ત હોવાથી સહજ સમાધિમાં મસ્ત થઇ રહે છે. જે મહાશય મુમુક્ષુએ લેકસંજ્ઞા તજી દીધી છે તેને ઉક્ત દોષનુ સેવન કરવુ પડતુંજ નથી. તેથી તે શુદ્ધ સયમને સાધતાં સ્વાભાવિક સુખમાં મગ્ન થઈ રહે છે. પરઉપાધિ રતિ હાવાથીજ નિથ મુનિ ઉત્તમ નિવૃત્તિ ધારી સહજ સમાધિ સુખને પામી શકે છે. પશુ પરઉપાધિ ગ્રસ્ત હોય એવા કેઈપણું તેવુ સ્વાભાવિક સુખ સ્વપ્નામાં પશુ પામી શકતા નથી. એટલાજ માટે મે!ક્ષ સુખના અર્ષી (મુમુક્ષુ) જનોએ
For Private And Personal Use Only
