________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૯૬
જૈનધર્મ પ્રકાશ.
ભૂલો કરી છે તે અમે ચાલુ વર્ષના ચોથા અંકમાં બતાવી ગયા છીએ, તદુપરાંત બીજી પણ કેટલીક ભૂલે તેના અનુવાદની સત્ય માને કેઈ ન ઠગાય તેટલા માટે આ નીચે બતાવવામાં આવે છે.
પૃષ્ઠ ૭૪માં સાતે નરકમાં ક્યા છે કયાંરાધી જાય તે બતાવતાં પંક્તિ ૨પમી માં લખે છે કે “આર સરીસૃપા (સવિશેષ) પ્રથમ તથા દ્વિતીય ભૂમિ પિશ હોતે હૈ.” આમાં રાણીસૃપ શદને અર્થ ભૂજ પરીસર્પ છે તે આવા નથી. ભૂજ પરિસર્પ તે કાંઈ એક પ્રકારના સર્પ નથી પરંતુ ભૂજાવડે પરિસર્ષ-કર, ના-ચાલનાર તિર્યંચ પીએ–નેળીયા, ખીસકેલી, કાકીડા, ઉંદર, ગરોળી વિગેરે જીવે છે કે જે બીજી નરક સુધી ઉન્ન થાય છે. તેની ખબર ન હોવાથી સંસ્કૃતમાં સીઝ શબ્દ છે તેને સર્ષ માની લઈ મનમાન્ય અર્થ કરી દીધું છે. આ જીવવિચારાદિ પ્રકરણનું કેટલું અજ્ઞાનપણું સૂચવે છે તે વાંચકોએ વિચારી લેવું.
આગળ પૃષ્ટ ૭૯ પંકિત માં ભાકાર કહે છે કે- માવજત નિયાનના તાળા તાવત તરિત વિસ્તૃત નનE | આને અનુવાદ આ પ્રમાણે કર્યો છે-“ર ભદ્રશાળસે પાંચસે લેજન આર બઢકે વહતક પ્રતિકાન્તિ ( પ્રતિવ્યાપ્તિ વા પ્રતિબM) સે વિસ્તૃત નન્દન વન હૈ” જુઓ ! અહીં પ્રતિકાન્તિ શબ્દનો અર્થ ન બેસવાથી કે ગોટાળે કર્યો છે. મૂળ હકીકત એ છે કે-“ભદ્રશાળ વન જમીનના તળ ઉપર છે, ત્યાંથી પાંચશે જન ઉપર ચડીએ ત્યારે તેટલા એટલે પ૦૦ એજનના ફરતા વિસ્તારવાળું નંદનવન છે. ” આમાં તાવત્ ને અર્થ પણ તેટલાજ જન એ આ પ્રસંગને અનુસરતે કરે જોઈએ તે હકીકતના અજ્ઞાનપણીને લઈને કર્યો નથી અને પ્રતિકાન્તિ નો અર્થ પણ પ્રતિબિમ્બ વા પ્રતિવ્યાપ્તિ કર્યો છે એટલે આ શબદનો અર્થ પણ પાછે કેષમાં જોઈએ ત્યારે મળે તે અને અસત્ય કર્યો છે.
આ પૃષ્ઠની નોટમાં વિદ્વાન અનુવાદકોર લખે છે કે-“આર યહ પરિહાણી ( ન્યૂનતા) ને આચાર્યને કહી હૈ વહ ગણિત કે અનુસાર કિંચિત્ ભી વિશ્વાસ ચોગ્ય નહીં હૈ. * આચાર્યના સંબંધમાં પણ આ અભિપ્રાય પ્રગટ કરનારને કેવા ઉત્કૃષ્ટ વિદ્વાન કહેવા? જે હકીકત પિતે સમજે નહીં, પરિહાણી સંબંધી ગણિત કેમ કરવાનું છે તે જાણે નહીં. અને આચાર્યનું ગણિત અવિશ્વાસપાત્ર કહે તેને માટે શું કહેવું ? અને શાસ્ત્રાનુસાર તે ગણિત સમજાવી શકીએ છીએ, જેને અને વિશ્વાસ હોય તેમણે વિશ્વાસ મેળવવા માટે તકરી લેવી. આવા અનુવાદકારથી ગ્રંથ કારની મહત્ત્વતામાં કેટલી ક્ષતિ થાય છે તે વાંચકે એ વિચારવું.
ઉપરનીજ નોટમાં પૃષ્ઠ ૮૦ નીચે લખે છે કે- ઉપર એક લક્ષ એજન ૬મા છે. તે અસત્ય છે, મેરુ પર ૯૯૦, જન છે. એક હજાર જન જ
For Private And Personal Use Only