________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જ્યાં સુધી તલમાં તેલ (સ્નેહ ) હેય ત્યાંસુધી તો સડુ કાઇ તને સંગ્રહે છે. પરંતુ જ્યારે તેમાંથી તેલ ખુદું પડી ગયું', પછી તો તે ખાકી રહેલા ખળ (મેળ)ના નામથીજ આળખાય છે. એવી રીતે જેના હૃદયમાં સ્નેહ ( પ્રેમ ) ના છાંયે એ નથી તેમજ જે હૃદય અત્યંત કાર છે એવા પિશુન ( ચાડીયા ) કેવળ ખળ ( દુર્જન ) ના નામથીજ દુનીપામાં ચાવા (પ્રસિધ્ધ) થાય છે. તેવા દુર્જનનાં ચિત્ર થતાં સાંભળતાં સામાને કમકમાટી ઉપજે છે. ૩
ખીજાતું અહિત તાકી તેને કષ્ટમાં પાડવાથી ચાડી કરનારને ફાયદો શે! થાય છે ? તે જણાવે છે. એવી કુબુદ્ધિ જાગવાથી ચાડી કરનાર પ્રથમ ગમે તે ગુણીયલ હોય તે પણ તેના સઘળા ગુણના લેપ થઈ જાય છે, તેનાં સઘળાં સુકૃત્યને પણ ય થઇ જાય છે અને વધારામાં વળી તેનું મુખ અપમ`ગળિક માનીને કંઇ જોતુ નથી, તેમ છતાં કદાચ કયાગ જોવાઈ જાય તા જોનારનાં મનમાં ખેદ રહે છે અને કહે છે કે આજે આ પાપીનું મુખ ક્યાં જેયુ? એ અહૂિઁ કલ્યાણકરજ છે. ચાડીખાર પોતાનાં આવાં અપલક્ષણથી નિર્મળ કુળને પણ ખડુ કલક્તિ કરે છે. આ ઉપરાંત બીજો કોઇ તાત્ત્વિક લાભ તે મેળવી શક્તાજ નથી. તેથીજ જ્ઞાની પુરૂષ તેવું દુર્વ્યસન તુતાતુરત તજી દેવા આગ્રહ કરે છે. ૪
જેમ જેમ ચાડીયા સજ્જનના ગુણ તરફ દ્વેષભાવ ધરી તેને દૂષણ ચઢાવવા પ્રયત્ન કરે છે તેમ તેમ સજ્જનના ગુણ ઉલટા પ્રકાશિત થઈ સારી આલમમાં સહેજે વિસ્તર પામે છે. ભસ્મ (રાખ)વડે માંજવામાં આવતા આરિસે શુ અધિક પ્રકાશિત થતા નથી ? થાયજ છે. તેવી રીતે ઉત્તમ કુળમાં ઉત્પન્ન થયેલા! (મહા કુલીન) સના પોતાના સ્વાભાવિક ગુણાવડે દુનીયામાં અધિકાધિક પ્રકાશિત (પ્રસિદ્ધ) થાય છે. પ
મુ. ક.વિ.
કિંચિત્ વિવેચન---આ સઝાયના ભાવાર્થ લખનાર સન્મિત્ર કર્યું વિજ્યજી મહારાજે એને ભાવ યથાય પ્રકાશિત કરેલા છે તેથી વિશેષ વિવેચન લખવા જેવું રહેતું નથી તેથી સ્વબુદ્ધિ અનુસાર કાંઇક લખવામાં આવે છે.
આ પાપસ્થાનક આકરું એટલા માટે જ છે કે તે એક જાતના વ્યસન રૂપ છે. કેઇ પણ તતનું વ્યસન પડી ગયા પછી તે જેમ એકાએક છેડી શકાતું નથી તેમ આ વ્યસનરૂપ ચાડીયાપણું પણ ટેવ પડ્યા પછી છૂટી શકતું નથી. કેઇની જરાપણ ઘસાતી વાત સાંભળી કે તે બીજાને કડી દેવાની જેને ટેવ હાય છે તે એક પાસેથી વાતે સાંભ હીને પાછે સામા ધણીને જઇને કહે છે કે તમારા સંબંધમાં અમુક માણુસ આમ પલતે હતા. રામ કરે છે ત્યારે જ તેને નિરાંત વળે છે અને આમ કરીને તે સામ
For Private And Personal Use Only