________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અહિંસા દિગદર્શન.
૧૮૫ વામાં વધારે વધારે પાપ થાય છે. જેથી કરીને જયાં સુધી એકેદ્રિય જીવવડે નિવહ થઈ શકે ત્યાં સુધી પચંદ્રિય જીવને મારે એ તદ્દન અયોગ્ય છે. જે કે એ કેદ્રિયને મારે તે પણ પાપ થવાનું જ કારણ છે પરંતુ ખોરાકી માટે કેઈ બીજો ઉપાય ન હોવાથી (અણછુટકે) તે કાર્ય લાચારીથી કરવું પડે છે. એથી કરીને જ કેટલાંએક ભવ્ય જીવ આવા પાપના ભયથી ધન ધાન્ય રાજપાટ વિગેરેને ત્યાગ કરી સાધુ થઈ જાય છે. અને (યાજજીવ) જીવે ત્યાં સુધી પાણી,
અગ્નિ, વનસ્પતિ વિગેરેને અડકતાં પણ નથી, અને ભિક્ષા માત્રથી પિતાનું ઉદરપિષણ કરી લે છે. મનુ પણ લાચારીથી એકેદ્રિયને નાશ કરે છે અને તે પાપને પરિહાર કરવા માટે સાધુ-મુનિરાજેની સેવા, દાન, ધર્મ, આવશ્યક ક્રિયા વિગેરે જીવતાં સુધી કર્યા કરે છે.
ભિક્ષામાત્રથી ચલાવનાર સાધુઓને આરંભને દેષ લગાર પણ લાગત નથી. કારણ કે ગૃહસ્થ–માણસે જે પિતાને માટે રાંધે છે, તેમાંથી એ લેક જરૂર હોય તેટલું જ તથા દોષવિનાનું માત્ર ગ્રહણું કરે છે. એ હેતુથી ગ્રહ
સ્થને એવી પણ ખબર પડવા દેતા નથી કે આજ મારે ત્યાં સાધુ-મહારાજ ભિક્ષા લેવા આવનાર છે. અજાણતાં જ ભેજન વખતે ગ્રહસ્થના ઘર તરફ જઈને સમયાનુસાર જે મળે તે આહાર ગ્રહણ કરી લે છે. જેથી કરીને કોઈ પણ દેષ પહેલાં અથવા પછવાડે લાગવાને સંભવ નથી.
આ સ્થળે કોઈ એ પ્રશ્ન કરે કે “ત્યારે સાધુઓને આવશ્યક વિગેરે કિયા કરવાનું શું પ્રજન છે?' એને ઉત્તર એ છે કે- આહાર નિહારાદિને માટે સાધુ મહારાજાઓને-ઉપગપૂર્વક જવા આવવામાં પણ કદાચ ઉપયોગની શૂન્યતાથી દેષ લાગી પણ જાય છે. તેના પ્રાયશ્ચિત્તરૂપે તે ક્રિયા કરવામાં આવે છે.”
મહાશય! લેકવ્યવહારથી અનુભવદ્વારા વિચાર કરવામાં આવે તે એક સામાન્ય ન્યાય પણ દેખવામાં આવે છે કે “જે આહાર તે વિચાર (એડકાર).” અર્થાત ઉત્તમ ખોરાક ખાવાથી ઉત્તમ વિચારજ થઈ શકશે અને મધ્યમ ખેરાકથી મધ્યમ. પરંતુ હલકો આહાર કરવાથી હલકો જ વિચાર થઈ આવે છે. એટલા માટે તમામ દર્શનવાળાઓના મહાત્માઓ, જ્યારે ગાઢ બને છે, ત્યારે તેઓનો ખોરાક કેટલે અપહેાય છે તે પણ જોવા લાયક છે. સારાંશ એ છે કે, સ
મ (સાવિક) ખોરાકમાં મગની દાળ અને ચોખા તથા તેની સાથે વનસ્પતિમાંનું કઈ પ્રકારનું શાક ગણવામાં આવેલ છે. કારણ કે ભાત હલકા તથા પુષ્ટિ કરનાર ભજન છે. એટલા માટે ઘણું કરીને તમામ દેશમાં તે રાક ઉત્તમ ગણવામાં આવેલ છે. અને ઘણું કરીને ચોખા ખાનારા બુદ્ધિશાળી એવામાં આવે છે. હાલના જમાનાના અપગ્ન, તથા છઠ્ઠા દ્રિયની લાલસાવાળા
For Private And Personal Use Only