Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ર૩૪
જૈનધર્મ પ્રકાશ. જેમ બીજવટે અંકુર પેદા થાય છે, અને અંકુરથકી કમે કરીને બીજ પેદા થાય છે તેમ દેહવટે કર્મ ઉપજે છે અને કર્મવડે દેહ નીપજે છે. એવી રીતે પુનઃ પુનઃ પરસ્પર અનાદિકાળને હેતુ હેતુમભાવ રહેલો હોવાથીજ સંભવે છે. જેમને અન્ય હેતુ હિતમભાવ સંબંધ રહેલા હોય છે તેઓ બીજ–અંકુર તેમજ પિતા-પુત્રાદિકની પેરે અનાદિ જ હવા ઘટે છે. તેવી રીતે જ દેહ કર્મનો સંબંધ છે માટે તે પણ અનાદિ જ છે. ( ઇતિ વિશેષાવશ્યકે પૃ૦ ૭૦૦ )
પ્રશ્ન–કમને બદલે દેહાદિક નિમણુ કરનાર (કતાં) તરીકે એકમ-કર્મરહિત ઇશ્વરને જ માનવામાં શ ષ આવે છે ?
ઉત્તર-કર્મ રહિત એવો ઇશ્વર ઉપકરણના અભાવે દંડાદિક ઉપકરણ રહિત કુંભારની પેરે શરીરાદિક કાર્યનું નિર્માણ કરી શકે નહિ. વળી કર્મવગર શરીરાદિકનું નિર્માણ કરવામાં જીવાદિકને બીજું કંઈ ઉપકરણ સંભવતું નથી. કેમકે ગભૌદિક અવસ્થામાં અન્ય ઉપકરણને અસંભવ છે અને કમરહિતને શુક, શેણિત ( વીર્ય, રૂધિર ) પ્રમુખનું ગ્રહણ કરવું પણ અયુક્ત છે. અથવા બીજી રીતે પ્રયોગ કરી શકાય છે. કર્મરહિત ઇશ્વરાદિક આત્મા આકાશની પેરે નિષ્ણ હોવાથી, અમૂર્ત હોવાથી, અશરીરી હોવાથી, નિષ્ક્રિય હોવાથી, તેમજ સર્વગત એટલે સર્વવ્યાપી હોવાથી તથા એક પરમાણની એકલો લેવાથી શરીરાદિકનું નિર્માણ કરે જ નહિ-કરી શકે જ નહિ. જે કદાચ કહેવામાં આવે કે શરીરધારી ઇશ્વરે જ બધાય દેહાદિક કાનું નિર્માણ કરે છે તો પછી ઈશ્વર સંબંધી દેહનું નિમાણ થવામાં પણ એજ પ્રશ્ન સમુપસ્થિત થાય છે. તે એવી રીતે કે કરહિત ઇશ્વર નિજ શરીરનું નિર્માણ કરી શકે નહિ. કેમકે તે દંડાદિકરહિત કુલાશની પેરે ઉપકરણ રહિત છે. જે કોઈ બીજે ઇશ્વર તેના શરીરનું નિમાણ કરી આપતું હોય તે તો તે પણ શરીરધારી કે શરીર રહિત? જે તે શરીર રહિત હોય તે તે ઉપર કહ્યા મુજબ ઉપકરણ રહિત હોવાથી શરીરનું નિર્માણ કરી શકે નહિં. અને જે તે શરીરવાનું હોય તે તેના શરીરનું નિર્માણ કરવામાં પણ તે જ દોષ આવે છે. એટલે તે પણ કમરહિત હોઇને ઉપકરણરહિત પિતાના શરીરનું નિર્માણ કરી શકો નથી. અને જો તેનું શરીર બીજે શરીરધારી બનાવી આપે તો પછી તે બીજાનું શરીર પણ બીજો બનાવે અને તેનું પણ બીજો બનાવે એમ કરતાં તે અનવસ્થાદોષ આવે છે. એ સર્વ અનિષ્ટ છે. તેથી ઈશ્વર દેહાદિકનો કતાં કરતો નથી, પરંતુ કર્મ સહિત જીવજ સ્વદેહાદિક કાર્ય કલાપનો કતાં સિદ્ધ થાય છે. ફર્મરહિત-કૃતકૃત્ય ઇશ્વર પ્રોજન રહિત પણ દેહાદિકનું નિર્માણ કરતો હોય તે
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533328 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1912 Pustak 028 Ank 08 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1912 |
| Total Pages | 36 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |