________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૩૨
જૈનધર્મ પ્રકાશ. सम्यक्त्व प्राप्तिने आश्रयीने विविध मतदर्शन
[ સમ્યકત્વ-પ્રાપ્તિ પ્રકાર.]
(લેખક–સન્મિત્ર કપૂરવિજયજી.) કોઈ પણ અનાદિ મિથ્યાદૃષ્ટિ જીવ તથા પ્રકારની શુભ રામગ્રીને લાભ મેળવી અપૂર્વ કરણ (આત્માના અપૂર્વ ઉલ્લસિત પરિણામ) વડે શુધ્ધ, અર્ધશુદ્ધ અને અવિશુધ્ધ એવા ત્રણ પુંજ કરીને શુધ્ધ પુંજ સંબંધી પુલને વેદ સતે ઉપશમ સમક્તિને પામ્યા વગરજ પ્રથમથીજ ક્ષયપશમિક સમકિતને પામે છે. સિદ્ધાંતકારને એવો એક મત છે. બીજો મત એ છે કે યથાપ્રવૃત્તિ પ્રમુખ ત્રણ કરણે અનુક્રમે કરતે જીવ અન્તરકરણમાં ઉપશમ સમકિતને પામે છે. તે પૂર્વોકત ત્રણ પુંજ કરતાજ નથી. પછી ઉપશમ સમતિથી ચુત થયેલ તે અવશ્ય મિથ્યાત્વને જ પામે છે. કપાબમાં કહ્યું પાર છે કે –“જેમ ઇલિકા (ઈયેળ) ઉંચી ચઢવા પ્રયત્ન કરે છે, ત્યારે તેને જે આગળ સ્થાનરૂપ આલંબન મળતું નથી તે તે વસ્થાન તજતી નથી એટલે પુનઃ સ્વશરીરને સંકેચી દઈને પ્રથમના સ્થાન ઉપર આવી રહે છે તેમ ઉપશિમ સમતિવંત જીવ ઉપશમ સમકિતથી થયા બાદ, ત્રણ પુંજ કરેલા નહિ હોવાથી, મિશ્ર અને શુધ્ધ પેજ લક્ષણ કથાનાન્તને નહિ પામતા, પુનઃ પ્રથમન મિથ્યાત્વ સ્થાનને જ પ્રાપ્ત કરે છે.” મથકારને વળી એ અભિપ્રાય છે કે સર્વ કોઈ મિથ્યાવૃષ્ટિ જીવ પ્રથમ સમ્યકત્વ લાભ કાળે યથાપ્રવૃત્તિ પ્રમુખ ત્રણ કારણ કરીને અંતરકરણ કરે છે અને ત્યાંજ ઉપશમ સમકિત પામે છે. તેમજ વળી તે ત્રણ પુંજ પણ કરે છે જ. એથી કરીને જ ઉપશમ સમકિતથી
વ્યા છે એ જીવ યથાસંભવ ક્ષયે પશમ અમતિ દૃષ્ટિ, મિશ્રદૃષ્ટિ કે મિધ્યત્વ દૃષ્ટિ થાય છે.
|
ઇતિ હૃદયમ
विविध प्रश्नोत्तरो.
(વિરાકમાંથી.)
(લેખક-સન્મિત્ર કપૂરવિજયજી) પ્રશ્નદષ્ટિવાદ (સમસ્ત શાસ્ત્રના અવતારરૂપપૂર્વજ્ઞાન) ભણવાન સ્ત્રીઓસાધ્વીઓને શા માટે નિષેધ કરેલા છે?
ઉત્તર-તુચ્છાદિક સ્વભાવ હોવાથી સ્ત્રી જો દષ્ટિવાદ ભણે તો તે ગર્વવડે પુરૂષને પરાભવ કરવા પ્રવતીને દુર્ગતિપાત્ર બને તેથી પરમ કૃપાળુ પરોપકાર
For Private And Personal Use Only
