________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈનધર્મ પ્રકાશ. ગુણોને ઉભવ થાય તે ગુણે આ પ્રમાણે –
પરજનું હિત ચિંતવવું તે મૈત્રી, પરના દુઃખોને વિનાશ કરે તે કરૂણા, પરના સુખને જોઈને સંતોષ (આનંદ) પામવે તે તટ, ને પારકા અવિનયાદિ દેષ કે જેનું નિવારણ થઈ શકે તેમ ન હોય તેમાં માન રહેવું તે ઉપેક્ષા-આ ચાર ગુણ પ્રગટે છે. આમાં નિવારણ થઈ શકે તેવા દેષમાં ઉપેક્ષા કરવા યોગ્ય નથી એમ સમજવું.
આ પ્રમાણે કાર્યાદિ ચિન્હો આ પ્રાણીમાં ધર્મની સિદ્ધિ થયેલી છે તેમ બતાવી આપનારા છે. પુણ્યના ઉપાય શાસ્ત્રમાં ચાર કા છે.
दया भूतेषु वैराग्य, विधिदानं यथोचितम् ।
विशुद्धा शिलत्तिश्च, पुण्योपायाः प्रकीर्तिताः ॥ પ્રાણીમાં દયા, વિરાગ્ય, યથોચિત વિધિયુક્ત દાન, ને વિશુદ્ધ શીળવૃત્તિ (સદાચરણ) આ ચાર પુણ્યના ઉપાયે કહેલા છે.” આદિ શબ્દથી જ્ઞાન ઉપાયની પરિનિષ્પત્તિ પણ સહેતુ પણે સિદ્ધ છે એમ જાણવું.
આ લેખને વાંચીને પ્રથમ તે પિતાના આત્મા તરફ દષ્ટિ કરી ઉપર જવેલા ચિન્હોમાંથી અંદાદિ કયા ક્યા ચિન્હો પોતામાં છે? વિષય તૃષ્ણાદિ કયા ક્યા દે પિતામાં નથી ? અને સૈવી વિગેરે ક્યા ક્યા ગુણે પોતાનાં લભ્ય છે? તેનો વિચાર કરે અને ત્યારપછી જે ચિન્હ ન હોય તે મેળવવાને, જે દોષ જણાય તે દૂર કરવાને અને જે ગુણની ખામી જણાય તેને પ્રાપ્ત કરવાનો તેમજ છેવટે જે પુણ્યના ઉપાય બતાવ્યા છે તેમાં પ્રવૃત્તિ કરવાનો પ્રયત્ન કરો. ફોગટ જગમાં ધમ કહેવરાવવાનો પ્રયત્ન કરવાને બદલે એવા ચિન્હો જ ટપણે મેળવવા કે જેથી પિતાને ધર્મ કહેવરાવવું ન પડે પણ જેમ કેટીએ ચડવાથી સેનાને તેના પરીક્ષક જ સુવર્ણ તરીકે ઓળખે છે ને ઓળકરાવે છે તેમ સર્વ મનુષ્ય ઘણી તરીકે રહે જ છે. આ વિષય બજ વિચારવા યોગ્ય છે અને ઘણો જ ઉપયોગી છે તેથી તેનું વારંવાર મનન કરવું કે જેથી તેમાં બતાવેલા મુચિ સ્વયમેવ પ્રાપ્ત થાય.
તથાસ્તુ.
For Private And Personal Use Only