________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
गुणानुराग. ( અનુસધાન !!! ૧૩૯ થી )
પારકા ગુણુ સાંભળીને મસર (અદેખાઇ) ન કરવા વિષે કહે છે.
सोऊ गुणुकरिसं, अन्नरस करो मच्छर जवि ।
ता नूणं संसारे, पराहवं सहास सव्वत्थ ।। ६ ।।
'
પારકા ગુણની ઉત્કૃષ્ટતા સાંભળીને તે તું મત્સર કરે છે તે નક્કી જાણજે કે તુ' આ સ ંસારમાં સત્ર પરાભવને વહન કરીશ. ”
વિવેચન—જે મનુષ્ય પારકા ગુણ સાંભળીને સહન કરી શકતા નથી, પોતે તેની પ્રશ'સા કરવામાં ભાગ લેવાને બદલે તેની અદેખાઇ કરે છે અથવા તેના છતા અછતા દોષા કહીને તેના ગુણને ઢાંકી દેવાની તજવીજ કરે છે તે પ્રાણીમાં ગુણા પડી શકતા નથી. જે પારકા ગુણ જોઇને રાજી થાય છે, ગુણીની તે તે ગુણને અંગે પ્રશ'સા કરે છે તેનામાંજ ગુણ પડે છે, અને જ્યારે પોતે ગુણીયલ થતા નથી ત્યારે પછી તે સ’સારમાં સત્ર પરાભવ પામે તેમાં કાંઇ આશ્ચર્ય નથી. કારણ કે નિર્ગુણીપાછું તેજ પરાભવનું સ્થાન છે.
વળી એ હકીકતને ઉદ્દેશીનેજ કહે છે— गुणवंता नराणं ईसाजरतिमिरिओ जयसि ।
जर कहवि दोसले, ता भमसि जवे पारंमि ॥ ७ ॥
'
"
ઇયોના સમૂહ રૂપ અંધકારવટે પૂરિત થયા સતા ગુજીવંત પુરૂષના દ્વેષ લેશને પણ જો કદાપિ બેાલીશ તા જરૂર આ અપાર સંસારમાં પરિભ્રમણુ કરીશ. વિવેચન-અધકારવડે વ્યાસ સ્થાનમાં રહેલા માણસ જેમ સયંત્ર અધ કારજ જુએ છે તેમ ઇર્ષારૂપ તિમિરવડે વ્યાપ્ત અંતઃકરણવાળા ગુણવંતના મહાનૂ ગુણા જોઇ શકતા નથી, પણ કોઇ દોષ લેશ માત્ર રહેલા હોય છે તેજ જુએ છે, અને તેથી તેના ગુણાનુ` કથન કરવાને બદલે દોષનુ કથન કરે છે. ગ્રંથકાર કહે છે કે જો તુ' તેવું આચરણ કરીશ તે જરૂર અપાર સ`સારમાં ઘણા કાળ પર્યંત પરિભ્રમણ કરીશ. કારણ કે ગુણીના દ્વેષ ગુણને આવવા દેશે નહીં. અને જો ગુણુ ન આવ્યા નિર્ગુણી રહ્યા તા સોંસારમાં ભમવુ પડશે એ નિઃસંદેહુ વાત છે.
આજ હકીકતને પુષ્ટ કરતા સતા કહે છે—
जं अन्नसे जोवो, गुणं च दोसं च इत्य जम्मंमि । तं परलोए पाव, अन्नासेणं पुणो तेणं ॥ ८ ॥
For Private And Personal Use Only