________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
20
www.kobatirth.org
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જેવી રીતે દર્શન શબ્દ સમ્યકત્વની મુખ્યતા છે તેવીજ જ્ઞાનની પણુ મુખ્ય તા છે. જ્ઞાની અર્ધ ક્ષણમાં જેટલાં કમેના ક્ષય કરે તેટલાં કમૅને અજ્ઞાની ક્રોડાવ તીવ્ર તપસ્યા કરવાવડે પણ ક્ષય કરી શકતા નથી. જ્ઞાની ઘેાડી તપસ્યાથી પણ કાયં સિધ્ધ કરી શકે છે. એક પ્રાણી જ્ઞાનની વૃધ્ધિ કરે અને એક તપના વૃધ્ધિ કરે તે તે એમાં જ્ઞાની વહેલા મુક્તિ પામે એમ સમજવું.
જેવી રીતે સમકિત ને જ્ઞાનની મેક્ષપ્રાપ્તિમાં મુખ્યતા છે તેવીજ રીતે આ મજ્ઞાનવડે શુધ્ધ ચારિત્ર જે આત્મરમણતારૂપ છે તેની પણ મુખ્યતા છે. જે પ્રા ણી આત્મજ્ઞાનમાં મસ હોય છે તે પુળના ખેલતે ઇંદ્રજાળ જેવા જાણે છે. તેના કોઇ પણ પ્રકારે તેની સાથે મનમેળ થતું નથી. આત્મજ્ઞાની સ'સારમા આસક્ત હાય એ વાત મનેજ નહીં. કેમકે તે તે પુળનો સડણુ પડણ વિધ્વંસણુ ધર્મ સ મળે છે, તેથી તેમાં લુબ્ધ થતુજ નથી. તે જાણે છે કે આ પુદ્ગામાં લ’પટ થ વાથીજ હું અને તકાળથી સંસારમાં રખડું છું, માટે હવે તેમાં આસક્ત થવું મ ને ઘટતું નથી. જેમ અજ્ઞાનીજ ઇંદ્રતાને સત્ય માને છે, જ્ઞાની માનતા નથી; તેમ અજ્ઞાનીજ પુલિક વસ્તુમાં આસક્ત થાય છે, ખરો ની આસક્ત થતુ નથી. જેણે આત્માને જ્ઞાનીનાં વચનાથી જાણ્યા અને ક્ષીરનીરની જેમ તપપણે ધ્યાયે તે પ્રાણી આડ કર્મના આવરણને દૂર કરી, આત્માના મૂળ ગુણને પ્રગટ કરી સિદ્ધપ દને પામે છે, માટે ભવ્ય પ્રાણીઓએ આત્માને ઓળખવાને અને તેના મૂળ સ્વરૂપને પ્રગટ કરવાનો અર્નિક્ ઉદ્યમ કરવા. ’
આ પ્રમાણે અજિતસેન મુનિ દેશના દઇ રહ્યા એટલે શ્રીપાળ રાજાએ ઉભા થઇ હાથ જોડીને વિનિત કરી કે “ હે ભગવંત ! આપે આપેલી દેશના સાંભળી હું કૃતાર્થ થયે છું. હવે હું આપને પ્રાર્થના કરૂં છું કે “ મને ખાલપણામાં કયા કર્મના ઉદયથી દુષ્ટ રાગ થયા ? કયા કર્મથીતે રોગ નાશ પામ્યા ? કયા કર્મોથી સ્થાને સ્થાને હું બહુ ઋદ્ધિ પામ્યેા ? ક્યા કથી સમુદ્રમાં પડચા ? કયા કમથી મને પણાનું કલંક આવ્યું ? અને કયા કથી એ સર્વ વિપત્તિઓ વિસરાળ થઇ તેમજ નત સ્ત્રીએ અને આ રાજઋદ્ધિ વિગેરે પામ્યા ? ઇત્યાતિ સ કૃપા કરીને કહે,
બ
શ્રીપાળ કુમારની પ્રાર્થનાથી અવધિજ્ઞાની મુનિરાજ તેના પૂર્વ ભવની હકીકત કહેશે, અને તે સાંભળીને શ્રીપાળકુમાર પોતાના કર્તવ્યમાં વિશેષપણે તત્પર થશે. અહીંથી હવે નવા પ્રકરણની શરૂઆત થાય છે, તે હવે પછીના અકમાં આપવામાં આવશે. હાલ તે આપણું આ અંકમાં આપેલી દેશના સાંબધી મનન કરીએ.
બીજા પ્રકરણની માફક આ પ્રકરણમાં આપેલી દેશના એ પોતેજ સારભૂત હોવાથી તેમાંથી સારકાઢવા પણું વિશેષ હેતું નથી; કેમકે માખણમાંથી માખણ કાઢવાનું
For Private And Personal Use Only