________________
રી
શ્રી જન ધર્મ પ્રકાશ ૫૮ આચારભ્રષ્ટ એવાનું બહુ ભર્યું પણ શું કામનું ! - ધળાની આગળ લાખો કેડે પણ દીવા કર્યા શું કામના? તેવું જ આચારજણનું જ્ઞાન કેવળ નિરૂપગી છે, એમ સમજી જ્ઞાનને સાર્થક કરવા સદા સદાચારી થવું - ૫૯ થેડું પણ પ્રાપ્ત થયેલું જ્ઞાન સદાચરણવંતનું સાર્થક થાય છે. સદાચરણવડેજ જ્ઞાનની સાર્થકતા સમજવાની છે. સદાચરણ વિનાનું તે નિરર્થક થાય છે. ગધેડાની ઉપર ચંદનને ભાર ભર્યો હોય તે તે તે ભારે મીત્રનેજ ભાગી થાય છે; ચંદનની શીતળતા કે સુગંધને નહિ. તેમજ સદાચરણ રહિતનું જ્ઞાન કેવળ બોજારૂપ હોવાથી તે સદાચરણ વિના સદ્ગતિ-સ્વર્ગ–અપવર્ગને ભાગી થઈ શક્તજ નથી. જેમ કડછ ગમે તેટલી વાર - ધપાકમાં ફરે પણ તેને તેને સ્વાદ મળતાજ નથી, પણ જે એક બિંદુ માત્ર જીભ ઉપરત્નથી મૂકવામાં આવે તે તત્કાળ તેને ખરે સ્વાદ મળી શકે છે, તેવી જ રીતે મિથ્યાજ્ઞાન સમ્યગ્રાન આશ્રી સમજવું, તત્ત્વશ્રદ્ધા-વિવેક વિનાના ઘણું જ્ઞાનથી પણ નહિ સિલાના અને અ વરાને માત્ર યા કેવળ એકજ પદ જેટલા સમ્યગ જ્ઞાનથી સિદ્ધિગતિ પામેલાના સેંકડો દાખલા પવિત્ર શાસ્ત્રોમાંથી મળી આવે છે, એમ સમજી મહા મુશીબતે મળેલી આ અમૂલ્ય માનવ દેહાદિક સામગ્રીની સફળતા કરવા અને તેમ કરવા જતાં નડતા પ્રતિબંધને દૂર કરવા માટે પિતાથી બને તેટલે પ્રયત્ન કરવો જરૂરી છે. તે જ ખરૂં શિર્ય છે. તેજ ખરે પુરૂષાર્થ છે કે જેવડે અનંત ભવભ્રમણરૂપ મહા આપત સહજ એકજ ભવના અલ્પમાત્ર પ્રયાસથી તરી શકાય. આ અલપ આયુષ્યવાળા મનુષ્યદેહમાંથી બનતી ત્વરાથી સાર કાઢી લેવાય તે તે કુંડામાંથી રત્ન કાઢવા જેવું સહજ-અલ્પ શ્રમ સાધ છે. પરંતુ પાપી પ્રમાદને પરાધીન થયેલા પામર પ્રાણીને તે તે પરમ દુર્લભજ છે. પછી તેવી (માનવ દેહાદિકની) સામગ્રી સાંપડવી બહુ મુશ્કેલ છે. આવા છના બંને ભવ બગડે છે. તે બાપડા બાંધી મુડીએ આવ્યા છતાં ખાલી હાથે જાય છે. યાવત્ જન્મમરણના અનંત દુઃખના ભાગી થાય છે, જે દુઃખને
