________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સામાયિક વિચાર,
૧૨૫
૧ ચરવળે, ૨ પથ્થરણું, પેાંચણું કે કટાસણું, ૩ ગૃહપત્તી, ૪ નકારવાળી અથવા જરૂર હોય તે પુસ્તકે, ૫ બીજી ઉપધિ તથા સ્થાપનાચાર્ય.
૧ ચરવળે!-જયણા માટે તેની જરૂર-ચરવલેા રાખવામાં મુખ્ય વૃત્તિએ જયણાના, જીવરક્ષાના હેતુ છે. આત્માર્થી પ્રાણી સર્વ જીવને પેાતાના જેવા ગણી તે પ્રતિ જેમ બને તેમ સાચવી—– સાંભાળીને દરેક કામમાં તેને પરિતાપ ન ઉપજે એમ પ્રવર્તે તે પછી સામાયિકમાં તે વિશેષ વિશેષ ઉપયેાગવત થઇ જયણા પાળવી જોઇએ. ચરવલા એ જયણાનુ' ઉત્તમ સાધન છે. હાલતાં, ચાલતાં, બેસતાં, ઉઠતાં, ભૂમિ આદિ પ્રમાર્જન માટે એ નિર્દોષ અને જીવને મચાવનારૂ સાધન છે, માટે એ અવશ્ય રાખવે જોઈએ. બહાર શરીર આદિ જયણા પૂર્વક પુજવા પ્રમાર્જવામાં આત્માને પ્રતિક્ષણે પુજવાના હેતુ રહેલ છે.
૨ કટાસણુ’-પથરણું કે કટાસણું', (કોઈ લોકો એને પાંચણ કે આસનીયુ કહે છે) આ પણ ઉનનું હોવું ઘટે છે. ઉનનું અને જાડું હાવાથી એ પર જીવ એછા આવવાના સભવ છે, તેમજ તેનું રક્ષણ થાય એમ છે. (૧) એવા પથરણાપર બેસવાથી એક તો સામાયિકીકાળમાં ક્ષેત્રાવગાડુ નિયમિત થઈ શકે છે, એટલે અંશે દેશાવકાશને લાભ મળે છે, કેમકે એ પેાંચણુ પરિમિત હાય છે. લગભગ એક ગજ કે દોઢ હાથ લાંબુ ને હાથ સલાહાથ પહેાળુ' હાય છે. એટલે સામાયિકી કાળમાં બેસે તેટલે વખત પથરણા જેટલુ જ ક્ષેત્ર મેકણું ગણુાઇ ખીાનું પચ્ચખાણ થઈ શકે છે. (૨) ખીજું વખતપરત્વે એ પ્રતિબંધ તથા અડચણ દૂર કરવાનું સાધન થાય છે. એટલે કે કેાઈ એવા પથરણા વિના એમનેએમ સામાયિક લઇ બેસે, તેને ખહારની અડચણ નડશે. ગમે તે જાણે અજાણે એલાવશે, ત્યારે ખીને જે પથરણા ઉપર બેઠેલ હશે, તેને બહારના માણસે સામાયિકમાં અથવા બીજી ધર્મક્રિયામાં છે, એમ ગણી કાંઈ પણ અડચણ નહિ કરે. મુખ્ય વૃત્તિએ તે પૂર્વકાળના પરમજ્ઞાની ગુરૂઓએ નિર્દેશેલ કટાસણા
For Private And Personal Use Only
