________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૫
શ્રાદ્ધ ભજન વિધિ, કરે છે, તે આહારમાં મિશ્રણ થાય છે, પિતાને કાયમ બેસી રહેવાના આ સન પર જમવાથી તે એ ડું થાય છે, અને ઝાઝે દિવસે મક્ષિકાનું સ્થાન થઈ પડે છે. તર્જની આંગળી ઊંચી કરીને જમવું તે અપલક્ષણ છે. ડાબી નારિકા રહેતી હોય ત્યારે જમવાથી પાચન થતું નથી. કેવળ ભૂમિપર બેસીને જમવું ઘણા કારણોથી વર્મ છે, જમીન ઉપર અનેક અપવિત્ર વરતુ લાગેલી હોય છે તે ઉપર ઉપરથી સુકાઈ જવાને લીધે દેખાતી નથી, પરંતુ તેની અપવિત્રતા નાશ પામતી નથી, તેથી પોતે આસન નાખીને તે પર બેસી ને ભોજપત્ર પ જમીનથી જરા ઉંચું મુકીને જોજન કરવું. બેડ પહેરી રાખીને કાંઈપણ ખાવું તે નિષિદ્ધ છે. હાલના જમા નામાં આ બાબત શિથિળ થતી ચાલી છે, પરંતુ તે આચારથી ભ્રષ્ટ થવાનાં ચિન્ય છે. અનેક પ્રકારની અપવિત્ર વસ્તુમાં વિહરનાર જોડા પહેરી રાખીને ખાવું તેમાં શું શ્રેષ્ઠતા સમાણી છે તે કાંઈ સમજી શકાતું નથી. છેવટે ટાટું થઈ ગયેલું ભોજન ફરીને ઊંનું કરાવીને જમવું નહીં એમ કહેવું છે તે તે વૈદકના નિયમથી પણ સિદ્ધ છે. કારણ કે બીજીવાર ઊના કરેલા. ભાજ નમાં રસ વિકૃતિ પામે છે, અને તે ખાવાથી શરીરમાં વ્યાધિ ઉત્પન્ન થવા ને રાંભવ છે.
શ્રી વિવેક વિલાસ ગ્રંથમાં તેના કર્તાએ ભોજન આથી આઠ કલેક કહેલા છે તેનો સાર આ પ્રમાણે છે
એક વસ્ત્ર પહેરીને, ભીનું વસ્ત્ર ભથે વીટી રાખીને, અપવિત્ર પણ અને અતિ લુપતા રાખીને સુજ્ઞ પુરૂષે ભોજન કરવું નહીં. એ ન્યદર્શનીએ ઉઘાડે શરીરે ભોજન કરવાનું કહે છે અને તેમ કરતા દેખાય છે, પરંતુ જેનબંધુઓને માટે એક વસ્ત્ર પહેરીને અને બીજું એાઢીને બે ભજન કરવાનું કહેવું છે. વસ્ત્ર ઓઢી રાખવામાં બહુ પ્રકારના શારીરિક ફાયદે છે. ભીનું વસ્ત્ર માથે વીંટી રાખવાથી શરીરમાં શીતળતા થાય છે, પણ જમતી વખતે તો ઉષ્ણુતાની ખાસ આવશ્યકતા છે.
મળમૂત્રાદિવડે અપવિત્ર થયેલું, ગાદિ હત્યાના કરનારાએ જોયેલું, રજવલા સ્ત્રીએ અડકેલું અને ગાય શ્વાન કે પક્ષીઓએ બોલું કે સુધેલું બેજન જમવું નહીં. ર” પાપી પુરૂષાની દૃષ્ટિમાં પણ કેવું દુષિતપણું રહે લું છે તે આ ગાથામાં કહેલા ભાવથી જણાઈ આવે છે. તેથી જ ગર્ભહત્યા વિગેરેના કરનારાએ બેયેલું ભોજન પણ વર્ષ કહેલું છે. ગાય, બ્રોન કે
For Private And Personal Use Only