________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૯૦
શ્રી જનધર્મ પ્રકાશ तस्माद्वमानघ तव कियद्गच्छतो भाति दुर्ग पङ्काकीर्णं नवतृणचितं तत्र तोयाशयानां । कुर्वन्नरः किल कलुषतां मार्गणैः प्रागरीणां धारापातै स्त्वमिव कमला न्यभ्यषिञ्चन्मुखानि ॥५२॥
ત્યાંથી શોભે અનઘ ? વન ત્યાં કેટલે માર્ગ જાતાં, પંકે વ્યાખ્યું નવતૃણ ભર્યું ત્યાંજ તોયાશમાં; પદ્માને જે કલુષ કરતો બાણથી આપ જેમ, ધારાપાતે ઘન વરતો શત્રુ મુંજ જેમ. ૫૨
ગતના.
(સાંધણ પાને ૧૫૫ થી. ) જીવનું સ્વાસ્થાન તે સ્વધર્મ અને પરસ્થાન તે અતીચાર જાણવા. એમાં સાધુને પંચ મહાવ્રત રૂપ સ્વસ્થાન અને શ્રાવકને બારવત રૂપ સ્વસ્થાન જાણવું. પ્રમાદના વશથી પોતાનાં આચરણમાં અતીચાર લાવ્યા હોય એટલે આત્મા સ્વધર્મ-સ્વસ્થાનથી ચુકી પરધર્મ-પરિસ્થાન જે અતીચાર તેને વિષે જાય તે થકી નિવર્તવું–પાછું ફરવું તેનું નામ પ્રતિક્રમણ છે. વંદિતાસૂત્રમાં એજ હકીકત છે કારણકે લાગેલા અતીચારની આલોચના મિ
યાદ કૃત, નિંદા, ગહ વગેરે કરી શુદ્ધ થવું એ એ સૂત્રનો હેતુ છે અને તેથીજ તેને પ્રતિક્રમણ સૂત્ર કહેલું છે. એ પ્રતિક્રમણને આઠ પ્રકાર છે—
पडिक्कमणं पडिअरणं पडिहरणा वारणा नियत्तीय । निंदा गरिहा सोही पदिकमणं अठहा होइ ॥ १ ॥
પછી વિધિપૂર્વક બેસી–સમભાવને વિષે સ્થિત થઈને, સમ્યક પ્રકારના ઉપગવાળા મનયુક્ત, પદપદને વિષે સંવેગની પ્રાણી કરતા, ડાંસ - છરાદિકના સને શરિરને વિષે નહી ગણતા એવા મુનિ “સર્વ કાર્ય પર
પર છે પાપ રહિત ! ત્યાંથી કેટલેક માર્ગ ચાલતા તમને એક શોભતું વન આવશે તે વન કાદવથી વ્યાપ્ત છે અને નવા ઘાસથી ભરેલું છે તેમાં તમે જેમ અગાઉ બાણોથી શત્રુઓના મુખમાં વર્ષના હતા તેમ ત્યાં વરસાદ પોતાના ધારાપાતથી કમળોને કલુષિત કરી તેઓમાં વર્ષ છે.
For Private And Personal Use Only
