________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
નવેમ્બર – ૨૦૦૫
શ્રી આત્માન પ્રકાશઃ વર્ષ : ૧, અંક : ૨
પૂછતો જાય છે ભાઈ કાંઈ તક્લીફ પડી ? સાથે રહેલા | સરખામણીમાં આપણે કેવા છીએ. “અન્યનું તો એક આંધળાઓ કહે ના, તમે તો સાચે જ દેખતા લાગો છો. | વાંકુ આપણા તો અઢારે અઢાર વાંકા' કબીરે જેમ
પણ જેવી ગામની સીમા ઓળંગી કે બધા ઠેબે | કહ્યું છે તેમ બુરા દેખન મેં ચલા, બૂરા ન મિલા કોઈ, ચડવા લાગ્યા સાથે રહેલાઓએ ફરિયાદ શરૂ કરી. | જો દિલ ખોજા અપના, મુઝસા બુરા ન કોઈ.'
' ડાહ્યો કહે ભાઈ હું તો જાણકાર છું પણ આ આપણે શું છીએ તે જાણવાનો પ્રથમ પ્રયાસ રસ્તો જ એવો છે. જ્યાં દુનિયા ખાડા ટેકરાવાળી
કરવો જોઈએ. સ્વયને જાણ્યા વગર દુનિયાને જાણી હોય ત્યાં આપણે કરીએ શું?
શકાય નહી. આપણે આપણા વિશે શું ધારીએ છીએ આંધળાઓ તેને ભરોસે આગળ ચાલ્યા પણ
તે મહત્વનું નથી પણ બીજાઓ આપણા માટે શું ધારે જાણકાર આંધળો ગામનો જાણકાર હતો બહારનો નહી.
છે તે વધુ મહત્વનું છે. એક ઊંડો ખાડો આવતા તે ખાડામાં પડ્યો
એક વૃધ્ધ ઋષિને કોઈએ પુછ્યું કે સંસારની અને બીજાઓને પણ સાથે લેતો ગયો.
બધી વસ્તુઓમાં સૌથી મોટી વસ્તુ કઈ ? ઋષિએ કહ્યું
આકાશ કારણ કે જે કાંઇ છે તે આકાશના ઘેરાવામાં ઓછું જાણતો માણસ વધારે જાણકારી હોવાની
સમાયેલું છે. પરંતુ સ્વયં આકાશ કશામાં નહી. ડીંગ મારે છે અને દુનિયાએ રાહ બતાવવા નીકળે છે ત્યારે આવી હાલત થાય છે એટલે તો કહેવત છે કે
બીજો પ્રશ્ન પુછાયો સૌથી શ્રેષ્ઠતમ શું છે ? ‘ગામનો આંધળો ગામ બતાવે દુનિયા નહી.”
ઋષિએ કહ્યું માણસનું ચારિત્ર. આ માટે બધુ ન્યોછાવર
કરવું પડે છે. ત્રીજો પ્રશ્ન સૌથી ગતિવાન શું છે ? દરેક ક્ષેત્રમાં આવા આંધળા માણસો પડ્યા
ઋષિએ કહ્યું વિચાર. ચોથો પ્રશ્ન સૌથી વધુ સહેલું શું છે. આવા આગેવાનો આખા કટકને ઠેબે ચડાવતા
છે? તેમણે કહ્યું ઉપદેશ. પાંચમો પ્રશ્ન શું પ્રાપ્ત કરવાનું હોય છે. તેમને હા જી હા કરનારા માણસો મળી રહે
સૌથી વધારે મુશ્કેલ છે? ઋષિએ કહ્યું આત્મજ્ઞાન. છે. કેટલાક પાખંડી ધર્મગુરૂઓ પણ લોકોને ઊંધા રવાડે ચડાવતા હોય છે. જેનો સેનાપતિ આંધળો
આત્મજ્ઞાન, સ્વયંનું જ્ઞાન મેળવવું બહુ કઠિન તેનું લશ્કર ખાડામાં.”
છે. આ માટે અહંકારને ઓગાળી નાખવો પડે. અભિમાન
અને અહંકાર હોય ત્યાં સુધી સાચી વાત સમજાય નહી. આ જગતમાં કોઈ માણસ સર્વજ્ઞ નથી.
સત્યને બીજે ક્યાંય શોધવાની જરૂર નથી તે આપણી દરેકની પોતાની મર્યાદા છે. કોઈપણ વસ્તુની આપણી
અંદર છે. કસ્તુરી મૃગ કસ્તુરીની શોધમાં ભટક્યા કરે જાણકારી સંપૂર્ણ નથી. દરેક વસ્તુને આપણે આપણી
તેમ આપણે સત્યને બહાર શોધી રહ્યાં છીએ. રીતે જોતા હોઈએ છીએ.
સત્યને આપણે બહાર ગમે તેટલું શોધીએ તે - આજે આવા ડાહ્યા માણસો દુનિયાને સુધારવા
મળવાનું નથી. સત્ય શોધવાથી નહી જાગવાથી મળે માટે મથી રહ્યા છે, પરંતુ તેઓ ખુદ સુધર્યા નથી.
છે. જ્યાં સુધી માણસ જાગૃત ન બને ત્યાં સુધી જાતને સુધારવાનું મુશ્કેલ છે. સલાહ આપવી સહેલી
આત્મદર્શન દુર્લભ છે. સ્વયંને અને સત્યને જાણ્યા છે પણ સ્વીકારવી કઠિન છે. દુનિયામાં કોણ ખરાબ
વગર આત્માને ઓળખી શકાય નહી અને પરમાત્મા છે અને કોણ સારું છે તેની મથામણ કરતા પહેલા
સુધી પહોચી શકાય નહી. આપણે શું છીએ, આપણે કેવા છીએ તે તરફ દ્રષ્ટિ રાખવી જોઈએ. બીજાની ટીકા અને નિંદા કરીએ
(મુંબઈ સમાચાર તા.૬-૨-૦૫ ના ત્યારે એ બાબતનો ખ્યાલ કરવો જોઈએ કે તેની
જિનદર્શન વિભાગમાંથી આભાર)
For Private And Personal Use Only