________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ વર્ષ: ૨ અંક ૮, ૧૬ જુન ૨૦૦૨]
[૧૧
શ્રેષ્ઠ કોણ? ક સ્વ. શ્રીમદ્ બુદ્ધિસાગરસૂરિજી મ. સા.ની નોધપોથીમાંથી સાભાર જેમનામાં પરોપકાર, સ્વાર્થત્યાગ, દાન આદિ સગુણો હોય છે તે ઉત્તમ મનુષ્યો ગણાય છે. ઉત્તમ કુળમાં જન્મેલા જ કંઈ ઉત્તમ મનુષ્યો હોતા નથી.
જે મનુષ્યો બીજાઓના દુઃખ દેખીને તેઓને સહાય આપતાં નથી, બીજા મનુષ્યોને સારી સલાહ આપી શકતા નથી, પોતાની પાસે જે વસ્તુઓ હોય છે તે વસ્તુઓનું જગતના શ્રેય માટે દાન કરી શકતા નથી, બીજાઓને નીચ ગણીને ધિક્કારે છે, તેઓ ઉચ્ચ જાતીમાં જન્મેલા હોવા છતાં પણ મોટા ગણી શકાય નહિ. જે મનુષ્યો મોટા-મોટા પ્રોફેસરો, પ્રિન્સીપાલો અને આચાર્યો બન્યા હોય પણ જેઓ દયા, દાન, પરોપકાર, સૌજન્ય, ઉદારભાવ, સહનશીલતા, સંતોષ, શુદ્ધપ્રેમ, મીઠીવાણી, સદાચાર વગેરેથી દૂર હોય છે તો તેઓ વસ્તુતઃ ઉપર્યુક્ત ગુણોવાળા સાધારણ મનુષ્ય | કરતાં પણ ઉચ્ચ ગણાય નહિ.
એક ગરીબ મનુષ્ય નીચ કોમમાં જન્મ્યાં છતાં મહિને સો રૂપિયા રળે છે. તેમાંથી પચીસ રૂપિયા ઘર ખર્ચ માટે રાખીને પંચોતેર રૂપિયા જગતના જીવોને કેળવવા, ગુણી બનાવવા માટે ખર્ચે છે –
અને એક ઉચ્ચ કુળમાં જન્મેલો લાખો રૂપિયાનો માલિક અને વાર્ષિક પચ્ચીસ હજારની આવક છતાં પાંચ હજાર રૂપિયા પણ જગતના જીવોના કલ્યાણાર્થે ખર્ચતો નથી તેવા ઉચ્ચ કુળમાં જન્મેલા લક્ષાધિપતિ કરતાં પેલો નીચે કોમમાં જન્મેલો પારમાર્થિક કૃત્યમાં જિંદગી અને લક્ષ્મી ખર્ચનારને વિશેષ શ્રેષ્ઠ જાણવો.
મનુષ્ય ફક્ત એક ઉચ્ચ કુળમાં જન્મ્યો તેટલા માત્રથી તે શ્રેષ્ઠ ગણાતો નથી.
પણ....
ઉત્તમ ગુણો, ઉત્તમ આચારો અને ઉત્તમ કૃત્યો જે કરે છે તે...ગમે તે કુળમાં જન્મ્યો હોય છે તો પણ તે શ્રેષ્ઠ ગણાય છે.
વસો. તા. ૨૩-૫-૧૯૧૨ જેમનામાં પરોપકાર, સ્વાર્થત્યાગ, દાન આદિ સગુણો હોય છે તે ઉત્તમ મનુષ્યો ગણાય છે. ઉત્તમ કુળમાં જન્મેલા જ કાંઈ ઉત્તમ મનુષ્યો હોતા નથી.
[શ્રીમદ્ બુદ્ધિસાગરસૂરિજી મ.સા. લિખિત પાથેય” પુસ્તકમાંથી સાભાર...)
For Private And Personal Use Only