________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આરાધના થઈ, ને મન-મરલાએ શાંતિની એ પર્વ પૂરતાં બંધ કરાવે છે. પર્વમાં કરવાનું મસ્તી અનુભવી.
આ એક શ્રેષ્ઠ કર્તવ્ય છે. અબેલ પ્રાણુઓને પવન મહિમા અજખ છે પવન ભરે. અભયદાન મળે, એથી ઉત્તમ બીજું કયું કાર્ય નિર્દય હૈયામાં દયાના ભાવ જાગે. કંજુસ પણ
હોય ભલા ? દાન કરવા પ્રેરાય. અને ભલભલાં ખાઉધરા જીવને એ સાધર્મિક ભક્તિ પણ કરે છે. સાધર્મિક એ તપ કરવાનું મન થાય,
એટલે સમાન ધમી, ગા વાળે તે શેવાળ, એમ પર્વની આરાધનાના અનેક પ્રકાર છે. ઈ ધમ કરે તે સામિક. એમાં મારા-તારાંના ભેદને તનથી આરાધના કરે. કોઈ મનથી કરે. ધનથી સ્થાન નથી. ગરીબ-તવંગરનું એમાં આંતરું કરે. જેવી જેની ભાવના એવી એની આરાધના.
જ નથી. એ સાધર્મિકને દરેક પ્રકારે સહાય
કરવી, એનું નામ સાધમિકભક્તિ. આ પણ સ્વસ્થ નરગી શરીરવાળાં જે તપ કરે મ્નસાધ્ય કાર્ય છે. છે. કેઈ આઠ ઉપવાસ, કઈ પંદર ઉપવાસ,
આવા બીજા પણ સત્કાર્યો એ કરે છે, ને તો કઈ મહિનાના ઉપવાસ કરે છે. બાહ્ય દષ્ટિએ ડી ડી
એ રીતે પર્વની આરાધના કરે છે. રે ! પર્વ તે ઉકાળેલાં પાણી સિવાયની તમામ ખાદ્ય–પિય
નદી છે. પુણ્યનાં મીઠાં પાણીને અખલિત વસ્તુઓને, અને અત્યંતર દષ્ટિએ હૈયાંની
પ્રવાહ એમાં વહ્યો જાય છે. જેની જેવી તાકાત, મલિન વૃત્તિઓનો ત્યાગ એનું નામ તા. એટલું પાણી એ લે. ઘડાવાળે ઘડે ભરે, ને
કેટલાંક “મનથી પર્વની આરાધના કરે છે. પ્યાલાવાળો માલ ભરે. લેનાર લેતાં થાકે, પણ તેઓ નિશ્ચય કરે છે કે “વધુ નહિ તો આ પર્વના નદી આપતાં નહિ થાકે. દિવસોમાં તે મનને ઠેકાણે રાખીશું. એ કોળી હશે તે સમભાવ કેળવાશે. ભૂલમાંય કયાંય ,
પર ભાવથી પર્વ આરાધના કરનારો જીવ ગુસ્સે ન થઈ જાય તેની ચીવટ રાખશે. અભિમાની ‘હળવે બને છે. હશે તે નમ્ર બનવા મહેનત કરશે. કપટી બૂરા ભાવથી-દંભથી આરાધના કરનારો જીવ હશે તે સરળ બનશે. આઠ દિવસ દરમિયાન ભારે બને છે. કેઈને છેતરવાની વૃત્તિ મનમાં ન પેસે તેની કાળજી આત્માની ઉપાસનાના ત્રીજા દિવસે “હળવા” કરશે, અને લોભી હશે તો સંતોષી બનશે. રે! )
૨ બનવાનો નિર્ધાર કરીએ. બીજા દિવસમાં કરે છે પાપ ધોવાના દિવસોને પર્વ કહેવાય છે. પર્વના દિવસે પાપ કરશે, તે એ કેમ છૂટશે? યાદ રહે કે “પર્વ દિને કરેલું પર્યુષણ એટલે પુણ્યનું પોષણ પાપ વજલેપ બને છે.
પર્યુષણ એટલે પાપનું શેષણ કેટલાંક એવાં પણ છે, જે તનથી તપ કરી શકતાં નથી. અને વધુ જ જાળને કારણે મનની
જે દિવસમાં કરેલાં ક્તવ્ય પુણ્યને પિષે સ્થિરતા પણ એ સાધી શક્તા નથી. એ લોછે ને પાપને શેષે, એ દિવસોનું નામ પયુષણા ધનથી પવ આરાધે છે એની પાસે ધન છે. આ ક્તવ્યમાંનું એક પરમ કર્તવ્ય છે: કલ્પ. વગ છે. શક્તિ છે. એના વડે એ “અમારિ પ્રવતીના સૂત્રનું વાંચન અને શ્રવણ. કરાવે છે. કતલખાના જેવા મહાન પાપસ્થાનકને કલ્પસૂત્ર એ જૈનેનું પૂજ્યમાન્ય આગમઓગષ્ટ-સપ્ટેમ્બર-૯૩]
[૮૭
(૪)
For Private And Personal Use Only