________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શકે ?
સામીપ્ય પામી શકીશ અને એમ થતાં જ તારી સવાલ એ થાય છે કે આ શકય કેમ બને ? અસહાય અવસ્થાને આપે આપ અંત આવશે. જીવ જંજાળી છે. સંસારની સેંકડો જળજથામાં
એ ગળાબૂડ છે. એમાં એ સમતા કેમ રાખી અસહાય દશાનો અંત આણવા ઉદ્યમ કહીએ મન, જીભ, દેહને વશ કરવાનો સંકલ્પ કરીએ.
સંતો કહે છે કે : ભાઈ! એના પણ રસ્તા પયુષણની મહાન સાધના કરવા કટિબદ્ધ
છે. માતેલા સાંઢને ગળે લાકડું ભેરવ્યું હોય, ને બનીએ.
પગે દેરડુ બાંધ્યું હોય તો ય એ લગાડાતે પગે
ચાલીને થોડું થોડું ચરી લે છે. એમ સંસારની માનવીને આજે ક્યાંય ચેન નથી. એને સુખને
છે. માયામાં રાએ પામ્ય જીવ પણ પર્યુષણ જેવા
પવિત્ર દિવસે ધર્મસ્થાનોમાં જઈને ઘડી બે ઘડીની સંતોષ નથી. ને એના દુઃખને અંત નથી.
સમત્વ સાધના “ધારે તો કરી શકે છે. સમગ્ર સંસાર એને મતલબી ભાસે છે, રોગ
કેટલાંક માને છે કે મન ચંગા તે કથરોટ રદમ ફેલાયેલી સ્વાર્થની બદબે એના દિલને પરે
મેં ગંગા, ઘરે બેઠા આ શા માટે ન થાય? શાન કરે છે. એ જ્યાં સુખની આશાએ દોટ મૂકે
છે એમને જરા પૂછવું છે કે ભલા? વ્યાપાર વણજ છે. ત્યાં એને ઘેર નિરાશ ની ભેટ મળે છે. ઘેર બેઠાં ક નથી કરતાં ! બજારમાં પેઢીએ કે
અને-એન અપિ વધી જાય છે. હતાશાની દુકાને શા માટે જવું જોઈએ ? કહો કે–ત્યાંનું ભીંત એની શાન્તિની વચ્ચે અવરોધ બનીને પાડી વાતાવરણ જ નિરાળું હોય છે. ત્યાં જઈએ તે જ થાય છે. પરિણામે-એ ભારે મુંઝવણમાં મૂકાય છે. વ્યાપારની સૂઝ પડે. તે જ ચિત્ત એમાં પરોવાય. સાચી શાન્તિ કયા મળે? આ પ્રાણ પ્રશ્ન એને આ જ એમના પ્રશ્નો પણ જવાબ છે. રે!
ગળાવી મૂકે છે અને “શાતિની શોધ” એ મનને પવિત્ર કરવા માટે વાતાવરણ શુભ શુદ્ધ એનં-માનવમાત્રનું અનિવાર્યું કાર્ય બની જાય છે. નહિ જોઈએ? જેવું વાતાવરણ તેવી ભાવના. - આ પ્રાણપ્રશ્નને જવાબ છે; સામાયિક, ભગ- ધર્મસ્થાનનું વાતાવરણ પવિત્ર્યસભર છે, તે ત્યાં વાન મહાવીરે ચીંધેલે સામાયિકને સાત્ત્વિક માગે ગયેલા જંજાળી જીવ પણ અવશ્ય સમત્વમાનવને શાન્તિના સાંનિધ્યમાં જરૂર લઈ જઈ સાધના કરી શકવાને. શકે.
ઘડી–બે ઘડી કરેલી એ સમત્વની સાધનાએ
એ જ જાળી જીવને અજપ હળ બને છે. | સામાયિક એટલે સમતાની સાધના. સામાન્ય
શાન્તિ એને સુલભ બને છે. દુઃખને ભાર ઓછો યિક એટલે મમતાનુ મારણ, મનમાં મમતા ભરીને
થાય છે ને સુખને પ્રકર્ષ થાય છે. તનવડે સમતાને ડોળ કરનારનું સામાયિક માયાને દંભનો એક ઉમદા પ્રકાર છે.
પર્યુષણ પર્વના બીજા દિવસે સમત્વની
સાધના કરવા પ્રયત્ન કરીએ. મનથી અસત્ય ચિંતવવું નહિ. વચનથી અસત્ય બેલિવું નહિ, ને શરીરથી અસત્ પ્રવૃત્તિને ત્યાગ કરો --સામાયિકની આ ત્રણ પ્રાથમિક
ચોમાસું બેડું ને વરસાદ શરૂ થયો, પર્વ શરતે છે, મન-વચન-કાયાને શુભ પ્રવૃત્તિમાં આવ્યું ને આરાધના આરંભાઈ. જવા, એ સામયિકનું મુખ્ય ધ્યેય છે.
મેઘરાજા વરસ્યાં ને ધરતી હસી ઉડી.
[આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only