________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પંચપ્રતિક્રમણ ચાલો એને ઓળખીયે સંપાદક : મોહનલાલ જે. સલત
(મહા ગ્રંથમાંથી) પ્રભાતમાં ગાવામાં આવતી સજઝાયમાં આવતા મહાપુરૂષઃ સરીયો” એનું મૂળ નામ શ્રીયકકુમાર છે. નંદરાજાના શકડાલમંત્રી અને તેમના પત્ની લક્ષમાવતીના સ્થળભદ્ર કરતાં નાના પુત્ર શ્રીયકનામે હતા આપણે સ્યુલીભદ્રજીનું જીવન જાણીયે છીયે પણ સજઝાયમાં બોલતા સીરીયો” વિશે ઓછું જાણતા હોવાથી અત્રે તેમનું ટુંકુ જીવન રજુ કર્યું છે. તેમના પિતા કડાલમંત્રીના મૃત્યુ બાદ તેમને મંત્રીપદ પ્રાપ્ત થયું હતું. નંદરાજાના આ મહામંત્રીશ્રીએ જિનમંદિર અને ત્રણસો ધર્મશાળાઓ બંધાવી જૈન ધર્મને ડંકે ચારે દિશામાં વગાડે હતા. તેઓ આવા ઉચ્ચ હોદ્દા ઉપર હોવા છતાં જિન પૂજા પ્રતિક્રમણ વિગેરે ધાર્મિક ક્રિયાઓ રેજ કરતા હતા. જિન ભવનઃ જિન પ્રતિમા જ્ઞાનઃ સાધુ સાધ્વી શ્રાવક : અને શ્રાવિકા એ સાત ક્ષેત્રમાં ધન વાપરી જૈન શાસનની પ્રભાવના કરી શ્રીયક નામને સાર્થક કર્યું હતું. છેવટે તેમના પુત્રને નંદરાજાનું પ્રધાનપદ સેંપી દીક્ષા લીધી હતી એક વખત પર્યુષણ મહાપર્વમાં તેમના મોટાબેન વિજ્ઞા સાદેવીજીએ શ્રીયક મુનિને કહ્યું કે આપયુંષણ મહા પર્વમાં કરેલ તપથી ઘણું જ પુણ્ય પ્રાપ્ત થાય છે “એમ સમજાવી નવકારશીનું પ્રત્યાખ્યાન કરાવ્યું. વળી ચુકતીથી સમજાવી પોરસીનું અને અનુક્રમે સાઢ પારસી પુરિમઢ એમ કરતાં છેવટે સાંજે ઉપવાસનું પચ્ચકખાણ કરાવ્યું કદી ભૂખ સહન કરેલી નહિ તેથી તેજ શત્રિમાં તે શ્રીયમુનિ કાળ કહી સ્વર્ગમાં ગયા આથી યક્ષા સાવીને ઘણું જ પઢતાય કરતાં સંઘ સહિત કાઉસગમાં રહ્યા એટલે શાસનદેવી તેમને મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં શ્રી સીમંધર સ્વામી પાસે લઈ ગયા શ્રી સીમંધર સ્વામીએ કહયું કે શ્રીયકમુનિનું મરણ ઉપવાસને લીધે થયું નથી માત્ર તેમનું આયુષ્ય એટલું જ હતું. ઉપવાસ તે માત્ર નિમિત થવાથી શુભ ધ્યાનથી તે સ્વર્ગમાં દેવ થયેલ છે અને ત્યાંથી આવી મનુષ્યભવમાં મેક્ષમાં જશે પછી પ્રભુએ ચાર ચૂલિકા સંભળાવી તે યાદ રાખીને ચક્ષા સાવીને (શાસન દેવ) પાછા અહીં લાવ્યા તે બધી વાત તેમણે ગુરૂ મહારાજને કહીને પેલી ચાર ચૂલકાઓ સોંપી જે પૈકી બે ચૂલિકા દશવૈકાલિક સૂત્રને છેડે અને બે ચૂલિકા આ ચારાંગ સૂત્રને છેડે મૂકી છે.
પરની પીડાને પિછાણો હે ભાગ્યશાળીઓ ! તમે સુખી છે, તમારી પાસે નેકર-ચાકર છે, બંગલા અને મોટર છે. પણ એ યાદ રાખજો કે આ બધું અહીં જ રહી જવાનું છે. સમાજને માટે કંઈક વિચારો. ભૂખ્યાં અને પીડિત માનવીઓના દુઃખને સાંભળે. દુખિયાના દર્દ ભર્યા સાદને સાંભળો. આજે લકમીના ભંડાર ભર્યા છે. પણ એ પીડા ક્યાં છે ? જે દુખીઓને જોઈને પીડા જ ન જાગે તે પછી ધર્મ કયાં રહ્યો ? માનવતા કયાં રહી ? તો તે જીવન સાવ નકામું, કેવળ હાડપિંજર જેવું બની ગયું સમજવું.
-પૂ. આ. શ્રી વલ્લભસૂરીશ્વરજી ૨૪]
[આત્માનંદ-પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only