________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
“વષ્ણુસહાવો ” એટલે કે- પદાર્થ માત્રને જે પગ-આંખ, કે બીજા અને છેદનારના જ બીજા મૌલિક સ્વભાવ હોય તે તેનો ધર્મ છે. જેમ કે- ભવમાં પગ કપાય છે, હાથ છેદાય છે. આંખે અગ્નિને મૂળ સ્વભાવ ઉષ્ણતા છે, પાણીનો સ્વભાવ કમર કે અંધ બને છે. કાને બહેરાં, પગે લંગ શીતલતા છે. યદ્યપિ અગ્નિા પ્રયોગથી પાણુંમાં હાથે ઠુંઠો થાય છે. છેવટે બુદ્ધિ વિનાને અને ઉણુતા દેખાય છે પણ તે અગ્નિના વૈકારિક પ્રો- મગજને ફરેલો થાય છે. સંસારવતી ના ગથી ઉષ્ણ બને છે, માટે જ અગ્નિ જેમ જેમ ઉપર પ્રમાણે ફળને પ્રત્યક્ષ જોયા પછી જ નિર્ણય બુઝાતી જાય છે, તેમ તેમ ઉષ્ણતા ઓછી થતાં કરવાનું રહેશે. કે પ્રાણાતિપાતાદિ ધમ નથી. પાણી પોતાના મૂળ સ્વભાવમાં આવી જાય છે. સદાચાર નથી, શિષ્ટાચાર નથી. પણ મહાભયંકર આ પ્રમાણે જન્મ જન્મના ઉપાર્જિત કર્મોના કારણે પાપ જ છે. દુરાચાર અને ભ્રષ્ટાચાર છે. જીવાત્માના મૌલિક વિભા અહિંસા સંયમ અને આજના સંસારનો પછી ચાહે તે સાક્ષર કે તધિર્મના સ્થાને હિંસા, દુરાચાર અને ભોગ નિવાર
નિરક્ષર હોય, પંડિત-મહાપંડિત હય, સાધુ વિલાસ જ્યારે આવે છે, વધે છે, ત્યારે જીવાત્મા
ગૃહસ્થ હોય, નાને કે મે હોય, સ્ત્રી કે પુરૂષ ની પધલેશ્યા, તોલે અને શુકલેશ્યાના સ્થાને
ન હોય તે બધાય વારે તહેવારે ચારિત્ર, સદાચાર, કૃણલેશ્યા, નીલેશ્યા અને કાપતલેયાને જેર
* પવિત્રાચાર આદિ શબ્દોનું ઉચ્ચારણ જરૂર કરે છે. વધે છે. અને જીવ હિંસાદિ કર્મોમાં વ્યાપારિત
પરન્તુ તે શબ્દોનું મૌલિક રહસ્ય જ્યાં સુધી થાય છે, તે માટે પ્રયત્ન વિશેષ કરે છે, જેમકે : -
જાણવામાં ન આવે અને જાણેલા અર્થો જીવનના તીરકામઠા, ઇરા-બંદુક, ઠંડા આદિશાને મેળવે
અણુઅણુમાં આચરિત ન થાય ત્યાં સુધી જીવ છે, શિકાર માટે પગારથી માણસોને રાખે છે જગ
હત્યા, માંસ ભેજન, શરાબપાન, પરસ્ત્રી કે વેશ્યા લમાં જાય છે શિકાર માટેના મકાનો બંધાવે છે. આવી
ગમન, જુગાર, શિકાર કે અભક્ષ્ય ભેજન છે રીતે જૂઠ-ચોરી-મેથુન અને પરિગ્રહ આદિ પાપને
અફીણ, ભાંગ-ગાંજા આદિ જીવન ધનને બરબાદ વધારવા માટે જીવ માત્રને મન-વચન-કાયાથી,
કરાવીને માનવને દાનવ બનાવનારા અને આત્માના કેધ-માન-માયા અને લેભથી પણ કંઈક કરવું
પ્રતિ પ્રદેશ રહેલા આ દુર્ગણની ક્યારેય પણ પડે તે સ્વધર્મ નથી પણ પરધમ છે, માટે જ
સમાપ્તિ થાય તેમ નથી. કેમકે હદયના મંદિરમાં પ્રાણાતિ પાતાતિમાં જીવાત્માને વિશેષ પ્રવૃતિ કરવાની ફરજ પડે છે. તે વિના કેઈ પણ જીવને
કાં તે ચારિત્રાચાર (શિષ્ટાચાર) રહેશે. અને કાં તે ઘાત-હનન, મારણ, તાડન, દુઃખત્પાદન પીહત, *
" ભ્રષ્ટાચાર (જીવહત્યાદિ) રહેશે. તેમાં ચારિત્રાચાર' તન કે આકમણાદિ થતું નથી. ઇત્યાદિ કારણે
અહિંસક-સંયમી અને તપેધમનું લક્ષણ છે,
જ્યારે માંસ ભેજનાદિ હિંસક ભાવનું લક્ષણ છે. પાપ-પાપમાર્ગો સ્વધર્મ (આત્માન ધર્મ) નથી
જકશન જેવા દેવદુર્લભ મનુષ્યાવતારમાં જ આનો પણ પરધમ છે. અને “પરધર્મો ભયાવહ:” એટલે કે પાપ માર્ગોમાં રચ્યા-પચ્યા રહેવું અને તેમાં જ
નિર્ણય કરવાનો રહેશે કે મારે અહિંસક બનવું છે મરવું તે અત્યંત ભયાવહ છે કેમકે બીજા જ ને કે હિંસક ? યદિ અહિંસક બનવાને ભાવ હોય તે મારનાર જ બીજા ભવમાં યમદૂતને માર ખાય મન
પ્રાણાતિપાતાદિ ને પાપ સ્વરૂપે જ માન્યા વિના છે. બીજાને ભૂખે મારનાર ભૂખે મરે છે, રેવ
ન ચાલી શકે તેમ નથી ઠાવનાર ને રોવું પડે છે. બીજા જીવમાં હાથ
ફેબ્રુઆરી-૨]
For Private And Personal Use Only