________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
થાય? એ રાષ્ટ્ર ભૂખ અને અન્ય અભાવથી અપાયા છે જેને લાભ અન્યને મળે છે, એ ઉત્તેજિત થઈને ચોરી, લૂંટફાટ, અનીતિ કે એવા જ મારી મૂડી કહેવાય. કહેવત છે કે બીજ અનિષ્ટને આશરો લેશે. આથી ગૃહસ્થને “ જ સા જજા, વા ના જૈ જૈ જાના માટે પ્રતિદિન કરવા ગ્ય છ કર્તવ્યમાં શાસ્ત્ર એg ઉત્તર વેદ , . કાએ દાનને એક આવશ્યક વ્ય ગયું છે, દાનના સંસ્કારથી વ્યક્તિમાં તે ઉદારતા આવે છે, પરંતુ એની સાથે સાથે એના પરિવાર અને સમાજ પાસેથી પ્રાપ્ત થયેલી સંપત્તિ અને કુળમાં છેક નાનામાં નાનાં બાળક સુધી ઉદાર-
- સાધનાને સ્વ હિત માટે વાપરનાર પુણ્યની તાના સંસ્કારનું સિંચન થાય છે. કર્તવ્યના મૂડી ખાઈ બેસે છે. ધનની પાછળ આંધળી દેટ દષ્ટિએ જોઈએ તે દાન આપનાર કે દ:ખી કે લગાવનાર જીવનભર દેડતો જ રહે છે. ન એ અભાવગ્રસ્તની સુબવૃદ્ધિમાં જ સહાય થતો
જ પોતે ધનને ઉપયોગ કરી શકે છે કે ન તે નથી, પણ એને આજીવન પિતાના ઓશિંગણું
બીજાને આપી શકે છે. આખી જિંદગી સંપત્તિ બનાવી લે છે અને સમય અને દાન લેનારી
મેળવવાની લાલસા પાછળ જ દેડયા કરે છે. વ્યક્તિ પણ બીજાને દાન કે સહાયતા આપવા
જે વ્યક્તિ બીજાની મૂડી હજમ કરી જાય છે. પ્રોત્સાહિત બને છે અથવા તે તે પ્રતિ-દાનના
એનું જીવન જ વ્યર્થ છે. પરંતુ જે વ્યક્તિ રૂપમાં પોતાની કૃતજ્ઞતા પ્રગટ કરે છે.
જેટલું પિતાના સમાજને, દેશને અને ધર્મને
આ પતે ગયે એટલી જ પુણ્યની પૂછ પિતાની પિતાનું ધન કયું?
સાથે લઈ જાય છે. હકીકતમાં વ્યક્તિ બીજાને આપે છે, એ જ
અર્થશાસ્ત્રની દષ્ટિએ સંપત્તિનો એક ઠેકાણે એનું ધન છે. એની આ જ મૂડી પરેલેકમાં
ઢગલે થાય અને બીજે ખાડે હેય, તે ખોટુ એની સાથે રહેનારી છે.
ગણાય. એનાથી રાષ્ટ્રની સંપત્તિ વધતી નથી. - ઇન્દોરના શેઠ હુકમીચંદજીને કેઈએ પૂછયું, આવી સંપત્તિ સતત ફરતી રહેવી જોઈએ. જેમ
આપની સંપત્તિનો કઈ તાગ મળતું નથી. શરીરને સ્વસ્થ રાખવા માટે લેાહીનું ભ્રમણ લેકે તે માત્ર અનુમાન જ કરે છે. કોઈ દસ જરૂરી છે. એ જ રીતે સમાજ શરીરને સુદઢ કરેડ હેવાનું અનુમાન કરે છે તે કઈ વીસ રાખવા માટે ધનને સ ચાર જરૂરી છે. આથી કરોડનું.”
દાન કરવા માં જ ધનનો સદુપયોગ અને સાર્થશેઠે હસતાં હસતાં કહ્યું, “મારી પાસે બહુ કતા છે. વિલાસિતા કે વ્યર્થ ખર્ચા કરનાર તો જ ઓછી સંપત્તિ છે. આંકડા જાણીને તમને સ પત્તિને દુરુપયોગ કરે છે. આથી જ નીતિકાર આશ્ચર્ય થશે. માત્ર ૨૭,૫૦૦૦૦ !” કહે છે
પ્રશ્નકર્તાને આમાં વિશ્વાસ બેઠો નહિ તેથી વાન નેતા નારાપ્તિસ્ત્રો તથા માનિત એણે કહ્યું, ‘શું કામ અમારી મજાક કરે છે ?
ત્તિ 1 તમારે આ શીશમહલ જ માત્ર પચાસ લાખને એ જ વાત ન મુકતે તજી તૃર્તા હશે. આ ઉપરાંત મિલે અને બીજું બધું તે
નિર્માસિ |
ધનની ગતિ ત્રણ પ્રકારની છે. પહેલી ગતિ તે શેઠ હકમીચંદે કહ્યું “તમે સમજયા નહિ ધનને દાન રૂપે અન્યને આપવામાં આવે. બીજી આજ સુધી આ હાથથી ૨૭ લાખ રૂપિયા ગતિ એ ધનના ઉોગની છે અને ત્રીજી ગતિ
ઓકટોબર ૮૭]
For Private And Personal Use Only