________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કામરાગ અને નેહરાગને વશ પડેલાની દયાજક દુર્દશાનું આબાદ ચિત્ર રજુ કરતું દષ્ટાંત
- વ્યાખ્યાન વાચસ્પતિ શ્રીમદ વિજયરામચંદ્રસુરિજી
તલવરનું દષ્ટાંત
તેના ઘેરથી આગેલ છે,–એમ બોલી પતિ પાસે મગધ દેશમાં આવેલ કેઈ એક “સન્નિવેશમાં તે ધર્યું. પોતાની પ્રિય પત્નીનું બનાવેલ શાક છે એક નન્દન નામને તલવર રહેતા હતા. તેને બે એમ જાણી તે તુટમાન થયેલ. આ શું છે?-તે પત્નીઓ. એકનું નામ પ્રથમશ્રી અને બીજીનું જાગી વગર અને સમાજમાં વિનો જાતે ખાતે નામ ઢિયશ્રી. બીજી પત્ની ઉપર તલવર ખૂબ બોલવા લાગ્યા, અહા ! મિઈ ! અહો ! અહીં રકત બનેલ, તેથી તેના જ ઘરમાં રહે. રસવિશેષઃ અહા ! સુબ્રીગુણ:”
કેઈ એક દિવસે તે તલવર પ્રથમથી નામની (અડો ગુસ્ત્રીના ગુણ કે.. સુંદર હોય છે !) પત્નીને ઘેર ગયે. તેણીએ ઉચિત એવા સ્નાન કામ રાગ અને નેહરાગનું પરિણામ :આદિથી પતિની સેવા કરી. પછી નાના પ્રકારના આ રીતે આ અનંત ઉપકારીએ આપેલું વ્યંજનગુણે કરીને સહિત એવું ભેજન તૈયાર તલવરનું દાંત અને તેને કરેલ ઉપર વાણના કર્યું ભેજન ઘણુંજ સુંદર પણ તલવરદા ચિત્તમાં કમી આડમાએ એ ખૂબ વિચારવા જેવો છે. તેમાંની એક પણ વસ્તુપ્રત્યે બહુમાન પેદા ન થયું. જે રીતે આ પીરનું તલ ૨ ગુણ અને દોષના તેથી કહ્યું, “જે દિયશ્રીએ નથી રાવ્યું, તે વિકી પરેડનું બજે-મજે કઈ આત્મા, શું ખાઈ શકાય ? મને તેણીના રાંધેલા સિવાયનો કોઇ કુદર્શનમાં રન બનેલ હોય છે તે આત્મા ખાવામાં આનંદ નથી આવતું. તેથી તેણીના વિશેષ કરીને ગુણ અને દેપનું વિવેચન કરી શકતા ઘેર જા અને કોઈપણ શાકને લઈ આવ.” નથી. અર્થાત્ કુદર્શનમાં રકત બનેલ આમામાં
પતિની આજ્ઞા થવાથી તે સપત્નીના ઘેર ગઈ ગુણ અને દોષને વિવેક કરવાની તાકાત રહેતી અને શાકની યાચના કરી. ત્યારે દ્વિતીયશ્રીએ નથી. તેથીજ કલિકાલ સર્વર શી હેમચંદ્રસૂરીકહ્યું, “આજે મેં રાંધ્યું નથી, માટે મારે ત્યાં શ્વરજી મહારાજાએ ફરમાવે છે કેશાક કયાંથી હોય?” તેથી પાછી આવીને કામરાગ અને નેહરાગ ઘણીજ સહેલાઈથી તેણીએ પતિને વાત કરી. છતાં તલવો ફરી કહ્યું, નિવારી શકાય એવા છે, જ્યારે દપિરાગ તો એવે “તેને ઘર કઈ વધેલું આદિ હોય તે પણ માગી પાપી છે કે જે પુરુષો માટે પણ દુરૂર છેદ છે. લાવ. ફરી તે સંપની પાસે ગઈ અને તેવા કામરાગ અને નેહરાગની પરવશતાયી થઈ પ્રકારની માગણી કરી. દ્વિતીચશ્રીએ કહ, “વધેલું રહે છે. ન. ઇકરાર કરતt :ભુ સ્તવનામાં પણ ચાકરને આપી દીધેલું છે. આ ઉત્તર પણ છે જેને વિજ0 જી મહારાજ કહે છે કેસાંભળી પાછી ફરી અને તે બીના પાને જણાવી. કામરાગે અમારી સાંઢ '' :, છતાં રાગથી પરવશ બનેલ તલવરે કહ્યું,
નેહરાબની પાચ હવે પંજર વચ્ચે. જે કાંઈ કાંજી જેવું હોય તે પણ હું તો હે ભગવાન ! આ કારમી કા.પગ મને ઘેરથી લઈ આવ.”
અણનયા સાંઢ જેવા બનાવ્યા છે. જેમાં સંસારઆ સાંભળી પથમશ્રી કષાયયુક્ત બની બહાર માં ભટકતાં અનેકાનેક વૃણાજનક આચરણ એ જઈને તરત જ કહું વાછરડાનું છાણ કે કરી છે. અત્યાર સુધી માં આ કારમા સંસાજે તુવેર અને ચણથી મિશ્રિત હતું તેણે રમાં જે વાસ થયે તે નાશક નેહરાગને ગ્રહણ કર્યું. તેના ઉપર સંપકાર કરીને “આ આભારી છે. • જિનવાણીના નજન્યથી
For Private And Personal Use Only