________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રગતિ, પ્રામાણિકતા, પુરુષાર્થ
- ૪ મુનિ શ્રી વાત્સલ્યદીપ *
:
T
:
:
પ્રગતિ. સૌને પ્રિય હોય છે.
આ શબ્દોની સ્મૃતિએ બાળકને સચેત બનાવી * પ્રગતિને પણ સ પ્રિય હોય છે. દીધો. પેલીસ થાણુ પર પહોંચીને ફરજ પર હાજર કિંતુ પ્રગતિ દરેકને પ્રાપ્ત થઈ જતી નથી. પ્રગતિ રહેલા ફોજદારને કહયું અને માનવીની વચમાં પુરૂષાર્થની મજબૂત સાંકળ “સાહેબ, મને આ સિકકે રસ્તામાંથી મળ્યો છે. રચાવી જોઈએ. પુરુષાર્થથી જે મળે છે તેમાં મેળવ્યાને મહેરબાની કરીને તે આપ લઈ લો.” આનંદ હોય છે. કદાચ નિષ્ઠાપૂર્ણ પુરૂષાર્થ પછી પણ મજદાર નાનકડા બાળકની પ્રામાણિકતાને જોઈને સિદ્ધિની પ્રાપ્તિ ન થાય તો શેક નહિ જાગે. કેમ કે,
* * * રાજી થઈ ગયા. કિંતુ એક નાની રકમને સરકારી જે મહેનત કરી હતી એની નિષ્ઠામાં પોતાને સાંત્વના તિ
તિજોરીમાં જમા કરવા માટે તેને આળસ થઈ. મળે છે. સફળતા પુરુષાર્થના કદમ ચૂમે છે.
આ બધી ભાંજગડમાં કાણું પડે” તેણે વિચાર્યું પેલા પુરુષાર્થ અને તે પણ પ્રમાણિક પુરુષાર્થ. આઝાદી બાળકને સિકકો પાછો આપતાં એણે કહયું. મેળવ્યા પછી લે. વધુમાં વધુ સ્વતંત્ર થતા જતા બેટા, આ સિકકો તને ભેટ આપું છું. તારી હોય તો એ પ્રામાણિકતાથી છે. નીતિના સૂર્યાસ્ત પ્રામાણિકતાથી હું ખુશ થયો છું. આ લઈ જા અને થાય ત્યારે ભારે મેરુ ઢળી પડે. દેશ અને દુનિયા તેની મિઠાઈ લઈને ખાજે. પ્રામાણિકતાના માર્ગને આંતરીને ચાલવા ઈચ્છતા હોઈ ત્યારે એ મૂળ સંસ્કારધનને લૉકાની સમક્ષ વ્યાપક
બાળક તે સિકકો લઈને ઘરે આવ્યો, માતાને સ્વરૂપે ધરવું રહ્યું.
તે આયો બાળક પાસે તે જોઈને આશ્ચર્યમાં પડી
ગયેલી માતાએ પૂછયું - પ્રગતિ, પુરૂષાર્થ, પ્રામાણિકતા આ-ત્રણેય એક સાંકળનાં અંકોડા છે...
આ કયાંથી લાવ્યો ? જાપાનની એક ધટના સાંભરે છે. એક ફૂલ જેવો
બાળકે સઘળી વાત કહી એ સાંભળીને બાળકની નાનકડો બાળક રોજ શાળાએ જાય સાંજના વખતે માતા ફોજદારના વર્તન માટે ખિન થઈ ગઈ. ઝડઘરે તરફ પાછા આવી રહી હતી, ત્યારે એણે પથી ફેજદાર પાસે પહોંચીને ફરિયાદ કરી રસ્તામાં રૂપાને સિકકા પડેલે . બાળક સહજ : “તમે મારા બાળકને અનીતિના રસ્તે શા માટે કુતહજતાથી એ સિકકે ઉઠાવી હાથમાં મસળે, ત્યાં દોરો છો ? આજે તેને તમે મિઠાઈ ખાવા માટે માતાએ શિખામણને કહેલા બે શબ્દો યાદ આવ્યા, સિક્કો આપ્યો. કાલે તેની પાસે પૈસા નહિ હેય
બેટા, કોઈ દિવસ મહેનત વગરનું મેળવવાની ત્યારે ક્યાંકથી અણહકકવું મેળવી લેવા ઈચ્છશે. વૃત્તિ રાખવી નહિ. રસ્તામાં પડેલી કોઈ વસ્તુ લેવી. આમ તમે આડકતરી રીતે પ્રગળિ બદલે અધાનહિ અને જે કાઈ કિંમતી વસ્તુ મળે તો તે પાલી. ગતિ તરફ નથી દેરતા ? સને સોંપી દેવી.'
- એટલેથી ન અટકતાં તેણે પોલીસ ખાતાના
[૭૦]
[આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only