________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
માટે પર્યાયોથી તે સર્વે વ્યય છે. તમારા પણ જીવન વિષમુક્ત બનીને સંસારને અમૃત તત્વની કેટલાય પર્યાય થઈ ગયા છે, માટે પર્યાયામાં પ્રાપ્તિ સુલભ બને. હેરફેર કરવા વાળા “અચય નથી હોતા. સામેવાળે માણસ મિથ્યાત્વ, ક્રોધ, માન
અને અવસ્થિતને સ્વીકાર કરતાં મારે કે અવિનયાદિની અસર તળે દબાયેલું હોવાથી જવાબ રહેશે કે, પ્રત્યેક ક્ષણે પદાર્થોમાં રૂપાંતર તે તેવી રીતના જ શબ્દોનો પ્રયોગ કરશે. થતું હોય ત્યારે તમે અવસ્થિત કેવા? એટલા માત્રથી તેની સાથે વાયુદ્ધ કે વિતંડા. આત્માને નિત્ય પક્ષ લઈને સમિલે લાલ
36 વાદની જરૂરત રહેતી નથી. માટે પ્રત્યેક પ્રસંગને નિર્ણય કરેલું કે મારા પ્રશ્નોને જવાબ ભાગ
સમજુતિ પૂર્વક હલ કરવામાં જ સંસારને સત્ય વાન જે પ્રમાણે દેશે તેવી રીતે ઉપરના જવાબો
તત્વની પ્રાપ્તિ થશે. જીવન આનંદની મર્યાદામાં આપીને નિરુત્તર કરી લઈશ.
આવશે અને તેમ થતાં સાંપ્રદાયિક જીવન
શાન્ત બનશે. આત્માને અનિત્ય પક્ષ સ્વીકારીએ તે જ
માણસના આતર જીવનમાં વસ્તુને સમભૂતકાલના વર્તમાનકાલના અને ભવિષ્યમાં
જવાનો અપેક્ષાવાદ-સ્યાદ્વાદ ન હોવાના કારણે થનારા પર્યાની સંગતિ બની શકે છે. તે
સામેવાળાની સારી વાતને પણ ખોટી અને વિના એક જ આત્મા ત્રણે કાળના પર્યાયને
યાયાન પૂર્વગ્રહિત માની લે છે. પરિણામે વિતંડા કેવી રીતે પ્રાપ્ત કરશે? વદિ આમ બને તે
વાદથી વિતંડાવાદ, પૂર્વગ્રહથી પૂર્વગ્રહ અને આમાં અનિત્ય-ક્ષણિક હોવાથી દીક્ષા, તપ છળ-પ્રપંચ કે ઝઘડાની આદતમાંથી ઝઘડા જ અને મોક્ષની વાત પણ બેકાર છે.
વધતા જાય છે. સોમિલની માનસિક અવસ્થાને પિતાના કેટલીકવાર માણસના મસ્તિષ્કમાં સ્યાદ્વાદની જ્ઞાનથી જાણીને ભગવાન દયાના મહાસાગરમાં
ભાષા સમજવાની શક્તિ હોય છે પરંતુ ડુબકી મારતા વિચાર કરતા થયા કે સંસારમાં
મસ્તિષ્ક અને હૃદય આ બંને વસ્તુઓ જુદી આવા શાબ્દિક વિતંડાવાદી જ્યાં સુધી ઉપશામત થતા નથી ત્યાંસુધી કઈ પણ માણસ, સૌમ્ય,
જુદી હોવાથી જ્યાં સુધી કોઈ પણ વાત હૃદયના
૧ અણુમાં ઉતરવા ન પામે ત્યાં સુધી મસ્તિષ્ક સામ્ય અને સમાધિસ્થ થઈ શકતું નથી. અભિગ્રહીત મિથ્યાત્વના પ્રભાવથી સમજદાર હય તો પણ સંસારમાં સંવાદ જન્મતે નથી.
શક્તિઓ ચાહે ગમે તેટલી વિકસિત થઈ ગઈ માણસ પણ કેવળ શબ્દની વ્યુહરચનામાં કોઇક સમયે મસ્તિષ્કથી સમજેલી વસ્તુ હૃદય ગોઠવાઈને તત્ત્વજ્ઞાનની અસલિયતથી હજારે માઈલ દૂર રહે છે અને પોતાના કે પરના
પાસે પહોંચી શકે છે અને તેને માનવા માટે આત્માને ઈસીત સ્વાર્થ સધાય તેવા અર્થની
હૃદયની તૈયારી પણ હોય છે. પણ હદયના તરફ આંખમીંચામણું કરીને કેવળ શબ્દોથી
કેઈ એકાદ ખુણામાં અમુક વસ્તુની માયા, પકડમાં પોતાનું અહિત જ કરતા હોય છે.
પિતાને સત્યવાદી બનવાની દાનત, બીજાને
- પરાસ્ત કરવામાં રહેલી દાવપૅચ રમવાની અનિષ્ટ આ કારણે સોમિલ બ્રાહ્મણને સાપેક્ષ- આદત, સત્તાવાદને કે પોતાના મુખથી નીકઅનેકાંત-સ્યાદ્વાદની ભાષામાં જવાબ દે ળેલી વાતને સત્ય કરવાને મેહ અથવા પિતાને જોઈએ. જેથી માણસ માત્ર એકબીજાના ઉચ્ચા- ઉત્કર્ષ બતાવવા માટેની પૂર્વ તૈયારીઓ વગેરે રેલા શબ્દોને આશય સમજે તે સામાજિક કેટલાય કારણોને લઈને વ્યક્તિ, સમાજ કે
આમાનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only