________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આસો માસની અમાવાસ્યાની વિતતી રાતે દિપ બુઝાયો, દીવડા પ્રગટયા ! ઉગતી પ્રભાતે.ભ્રમ ભાંગ્ય, કેવળ ઝળક્યા !!
લેખક: ડો. ભાઈલાલ એમ. બાવીશી M,B Bs, F.C,G.P પાલીતાણા
દિવાળી, દીપાવલી, દત્સવી! એવી દિવાળી પર્વની ઉજવણી -ઉત્પત્તિ કેમ- કેવી અનેરા નામે આ માસમાં એ મહાપર્વ રીતે થઈ? આ માસની અમાવાસ્યાની મધ્ય આવી રહ્યું છે. જેની સૌ નાના-મોટા જિજ્ઞાસા- શત્રિએ દેવાધિદેવ પ્રભુ મહાવીરને મહાનિર્વાણ પૂર્વક પ્રતિક્ષા કરી રહ્યા છે ! આવશે ત્યારે થયો અને ઊગતે પ્રભાતે પ્રભુના પ્યારા શિષ્ય ખૂબ આનંદપૂર્વક, ઉમંગપૂર્વક એને ઉજવશે ! ગણધર ગૌતમને કેવળજ્ઞાન પ્રગટયું ! આ કઈ વિચારે–ત્યારે મજા પડશે, ઘર સજાવીશું, અપૂર્વ અને મહત્ત્વપૂર્ણ બબે પ્રસંગે જ મીઠાઈ ખાઈશું, સુંદર કપડાં પહેરી ને ધન્ય દિવસે બને એ દિન મહાપર્વ .... મોજ માણીશું.' તે કઈ ઈચ્છ-રોશની કરી, જાય ને! અને ઉલ્લાસપૂર્વક ઉજવાય! છે. ફટાકડા ફોડીશું, શારદા પૂજન-ચેપડા પૂજન ભગવાન મહાવીર! તીર્થકર થવા સ કરીશું, દાન દઈશું.” તે વળી કેટલાક રાહ એ મહામાનવનું જીવન તે જુઓ, જુએ કે-છડું કરીશું, મહાવીર પારંગતાય વૈવિધ્યભર્યું, વિશિષ્ટતાભર્યું , વૈરાગ્ય, ને ગૌતમ ગણધરાયની નવકારવાળી ગણીશું.' વીરતાભર્યું, અને એટલે પ્રેરણાદાયી છે. બાહ્ય જ્યારે બીજા વળી વિચારે-“મહાવીર-ગૌતમનાં વયથી જ નમ્રતા, સરળતા ને સમાનતા તરી રાસ ગાઈશું, સ્તોત્ર ભણીશું, સ્તુતિ-સ્તવન આવતી છતાં શૌર્ય ને પરાક્રમ ઓછા નહોતા! કરીશું ને ધર્મધ્યાનમાં રાત્રી ગાળીશું....” જીવનભરની એમની મહાનતા અને વિરતાને આમ એ મહાપર્વ દિવાળી આવતાં લોકો એને કારણે તે એ “મહાવીર' કહેવાયા. જો કે મૂળ જુદી જુદી રીતે ઉજવતાં હોય છે. લૌકિક રીતે નામ તો હતું એમનું વર્ધમાન ! યૌવનવયે કે આધ્યાત્મિક રીતે ! પણ એની પાછળનું જ્યારે રાજકુમારને વિલાસ-વૈભવ ને મોજરહસ્ય બહુ ઓછા જાણતા હોય છે. ખરેખર શોખ ગમે ત્યારે એમના દિલમાં વૈરાગ્ય ભાવના એ પર્વનાં પેટાળમાં ભગવાન મહાવીરની અને તે સંસારની અસારતા ઉભરાતી હતી, એટલે જ ગણધર ગૌતમની ગૌરવ ગાથા ગાતી પ્રેરણા માતા-પિતાને દુઃખ ન લાગે એટલા માટે જ દાયી અને બેધદાયી હકીકત પડી છે ! દિલમાં અનિચ્છાએ-અનાસક્ત ભાવે લગ્ન કર્યા. પણ તે થયું યથામતિ રજુ કરું તે જિજ્ઞાસુ ભાઈઓ- જળકમળવત્ સંસારથી આંતરિક રીતે નિર્લેપ બહેને દીપોત્સવી પર્વને વિશિષ્ટ રીતે ઉજવવા ને વિરક્ત રહ્યા છે. વળી એમની કૌટુંબિક પ્રેરાશે–આકર્ષાશે.
ભાવના પણ કેવી ઉત્કૃષ્ટ હતી તે જોઈએ. નવેમ્બર, ૧૯૭૭
For Private And Personal Use Only