________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી મનસુખલાલભાઈ સાથેના મારા બે પ્રસંગનું સંસ્મરણું
લે. ડો. ભગવાનદાસ મનસુખભાઈ મહેતા-એમ. બી. બી. એસ.
gવ ઇવ સુદૃઢ કૃતવ્યનુયાતિ : કેવી હતી તે એ પરથી સમજાય છે કે તેઓ રાસીરેન સમું નારાં સર્વમતુ
પ્રૌઢ વયે પણ એજ્યુકેશન બોર્ડના પાઠ્ય - શ્રી હરિભદ્રસૂરિકૃત ગઠ્ઠિસમુચ્ચય પુસ્તક ને અભ્યાસ કરી તેની પરીક્ષાશ્રેણીમાં સુહદુ સાચે એકલે ધમ થાયે,
બેસી ઉત્તીર્ણ થતાં તેમની તત્વજિજ્ઞાસા મૂઆનીયે પાછળે જેડ જાયે ઉત્તરોત્તર બલવત્તર બનતી જતી હતી. તે બાકી બીજુ તે બધુંયે બળે છે,
કેવી ઉત્કટ હતી, તે મારી સાથેના યોગદષ્ટિ કાયા સાથે ખાખમાંહી ભળે છે. સમુચ્ચય ગ્રંથ અંગેના પ્રસંગના સંસ્મરણ મષ્ટિકળશ કાવ્ય (સ્વરચિત) પરથી એર જણાઈ આવે છે. અમારે વ્યાવ
હારિક સંબંધ તે હતો જ, પણ પારમાર્થિક સદ્. શ્રી મનસુખલાલભાઈએ જીવનમાં ધમેં ધાર્મિક સંબંધ તે આના નિમિત્તે શરૂ થયા ભાવના કેવી કરી ડુતી તેનું સહજસૂચન તેમના અને ઉત્તરોત્તર બળવત્તર બન્યા. પ્રસંગવશાતું દેહોત્સર્ગ પૂર્વ ચેડા વખતે લખેલ પત્ર પરથી
શ્રી મનસુખલાલભાઈના જાણવામાં આવ્યું કે સૂચિત થાય છે, કે જે પત્રમાં નાહ્ય શું ધ્રુવ હ ોગદષ્ટિ સમુચ્ચય શ્રી હરિભદ્રાચાર્યજીકૃત મૃg:' જન્મેલાનું મૃત્યુ ધ્રુવ-નિશ્ચિત છે છે. તથા ગ્રંથન વિશિષ્ટ મહાટીકારૂપ વિવેચન લખી રહ્યો દેહોત્સગ પછી પોતાના ઉઠમણુદિલૌકિક ક્રિયાને છે. એટલે તે જોવાની તેમની તીવ્ર જિજ્ઞાસા નિષેધ અને આર્તધ્યાન નહિ કરતાં ધર્મધ્યા થઈ અને તે જેવા આપવા મને વિજ્ઞપ્તિ કરી. નાદિ કરવાનું સૂચન કરેલ છે, તે પરથી મૃત્યુ આ અંગે મારા ગષ્ટિ સમુચ્ચય સવિવેચન અંગે તેમની નિર્ભીક સ્વસ્થતા રવયં જણાઈ મહાકાય ગ્રંથની પ્રસ્તાવનામાં મેં જણાવ્યું છે આવે છે. જીવનમાં જે ધર્મ સંરકાર આમામાં તેમ-“આ ગ્રંથના હાથલખાણની શાહી હજુ થયા હોય તે તે અંતકાળે મૃત્યુ સમયે પણ સુકાઈ ન હતી, ત્યાં તે મારા પરમાર્થ સ્નેહી સ્વયં આવી હાજર થાય છે અને દેહ તથા તવરસિક શ્રી મનસુખલાલભાઈ તારાચંદ દેહાશ્રિત પરિગ્રહાદિ સમસ્ત અહીંનું અહીં મહેતા (નેશ્મન ઇસ્યુરન્સવાળા) જિજ્ઞાસાપડયું રહેતાં છતાં, એક પરમ આમહિનસ્વી વૃત્તિથી આ હાથલખાણ લઈ જતા, અને કલ્યાણમિત્ર અમૃત ધર્મ જ મૃતને અનુગામી અપૂર્વ રસથી તે અવગાહી જતા એથી એમને થાય છે. મહર્ષિ શ્રી હરિભદ્રાચાર્યજીનું મથાળે આ સશાસ્ત્ર પ્રત્યે પરમ પ્રેમ-પ્રમોદભાવ ટાંકેલ ધર્મોત્સાહબોધક સુભાષિત ભાખે છે તેમ ઉલસાયમાન થયા, અને તેના પ્રકાશનનું શ્રેય ધર્મ એક જ સહ૬ મિત્ર છે, કે જે મૃતની પણ પિતાને પ્રાપ્ત થાય એવી સહજ વૃત્તિ ઉદ્દભવી. પાછળ જાય છે, બાકી બીજું બધું તે શરીરની તે અરસામાં તેમના સુશીલ ધર્મપત્ની ધર્મનિષ્ઠ સાથે નાશ પામે છે.
શ્રી લીલાવતીબહેનને અકાળ સ્વર્ગવાસ થયો સદૂગત શ્રી મનસુખલાલભાઈ એક તત્વ હોઈ, તેમના પુણ્ય સ્મરણાર્થે શ્રેય નિમિત્ત રુચિ ધર્મપ્રેમી સજજન હતા. એમની તવરૂચિ આ ગ્રંથ પ્રકાશિત કરવાની તેમની ભાવના
જાન્યુ.- ફેબ્રુઆરી, ૧૯૭૭
: ૧૨૭
For Private And Personal Use Only