Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પેઢીએ ક્ષેમરાજ થયે. તે વિ. નિસં. ૨૨૭માં ગાદીએ આવ્યો તે હકીકતને બીજી રીતે પણ સમકલિંગની રાજગાદી ઉપર બેઠો. તેના રાજકાળ ર્થન મળે છે એટલે તે સ્વીકારવામાં વાંધો નથી. દરમિયાન વી. નિ. સં. ૨૩૯માં મગધના મૌર્ય સમ્રાટ ભિકખરાયે પંદર વર્ષની ઉંમર સુધીમાં ક્ષત્રિય અશોકે કલિંગ ઉપર ચડાઈ કરી. આ ભયંકર રાજકુમારને યોગ્ય રમતગમત અને શસ્ત્રાસ્ત્ર વિદ્યામાં યુદ્ધમાં લગભગ એક લાખ જેટલા માણસો મરાયા, પ્રવિણતા મેળવી લીધી. સેળમા વર્ષે તેને યુવાદોઢ લાખ જેટલા કેદ પકડાયા અને આથી ઘણા રાજપદ આપવામાં આવ્યું અને ચોવીસમા વર્ષે વધારે મૃત્યુને શરણ થયા; ક્ષેમરાજ હાર્યો અને તે તે રાજગાદી ઉપર બેઠો. આ સમય દરમિયાન તેણે અશોકને ખંડિયે રાજા બન્યો. વી. નિ. સં. વાચન-લેખન, નાણું વહીવટ, હિસાબ, કાયદાર૭૫માં ક્ષેમરાજ મૃત્યુ પામ્યું અને તેને પુત્ર કાનન, રાજવ્યવસ્થા વગેરે શાસ્ત્રોમાં પ્રવિણતા વઢરાજ ગાદીએ આવ્યા. ત્યારબાદ વી. નિ. સં. મેળવી લીધી હતી. ૩૦૦માં ભિખુરાય ખારવેલ કલિંગની રાજગાદી
ભિખુરાયે રાજકાળના પહેલા વર્ષથી જ ઉપર બેઠો. હવે આપણે થેરાલીકારની આ હકી
પિતાને પ્રભાવ પાડે શરૂ કરી દીધું. તેણે કતને ચકાસીએ.
કિલ્લાઓ સમરાવ્યા, શહેર સુધાર્યા અને ક્ષેમરાજ અને વઢરાજના શિલાલેખ મળે છે. દક્ષિણના કૃષ્ણવેણા ઉપરના મુષિકની સીમા સુધી એટલે ક્ષેમરાજ, વડઢરાજ અને ભિખરાય એમ અને પશ્ચિમમાં સાતવાહન સાતકણીના રાજ્યની ત્રણ પેઢીમાં શંકા કરવા જેવું નથી. શોભ- સીમા સુધી પોતાના રાજ્યની સીમા વધારી. નરાય વી. નિ. સં. ૧૮માં અને ભિખુરાય વી. ત્યારબાદ તેણે દિગ્વિજયની કૂચ આરંભી. રાજનિ. સં. ૩૦૦માં ગાદીએ આવ્યા. આ બે વચ્ચેના કાળના ચોથા વર્ષમાં તેણે વિદર્ભના ભેજક અને ૨૮૨ વર્ષના ગાળામાં દશ રાજાઓ થયા. એટલે રાષ્ટ્રિને નમાવ્યા. આઠમા વર્ષે મગધમાં ગેરઠદરેક રાજાને રાજત્વકાળ સરેરાશ ૨૮.૨ વર્ષને ગિરિની કિલ્લેબંધી ભેદી તેણે રાજગૃહી ઉપર આવે છે, જે સામાન્ય સરેરાશ કરતાં વધારે છે. હૂમલે કર્યો. આ હુમલાની ભયંકરતા સાંભળી વળી અશક થેરાવાલીકાર પ્રમાણે વી. નિ. સં. યવનરાજ દિમિત, જે મગધ ઉપર ચડાઈ કરવા ૨૦૯ માં મગધની ગાદીએ આવ્યું અને તેણે મથુરા સુધી આવ્યા હતા. તે, હિંમત હારી ગયે વી. નિ. સં. ૨૩૯ માં કલિંગ ઉપર ચડાઈ અને પીછેહઠ કરી પોતાના રાજ્યમાં નાસી ગયે. કરી. એટલે આ ચડાઈ તેના રાજકાળ દરમિયાન બારમા વર્ષે તેણે મગધના રાજા બહસનિમિતને ત્રીસમે વર્ષે થઈ પરંતુ અશક પોતે જ પોતાના પગમાં નમાવ્યું. વળી, આપણે આગળ પિતાના બારમાં શિલાલેખમાં જણાવે છે કે નોંધ લીધી છે તે પ્રમાણે કુમારી પર્વત ઉપર તેણે પોતાના રાજ્યાભિષેક પછી આઠમા વર્ષે શ્રેણિક મહારાજાએ પ્રતિષ્ઠા કરેલી જે ભ. ઋષભકલિંગ ઉપર ચડાઈ કરી હતી. એટલે ઘેરાવલી- દેવની સુવર્ણ પ્રતિમા આઠમે નંદ ઉપાડી ગયો કારની આ હકીકતે સ્વીકારી શકાય તેવી નથી હતું, તે પાછી લાવ્યો, અને પુરાતન મંદિરને અને તેટલે અંશે થેરાવલી શંકાસ્પદ જણાય છે. જીર્ણોદ્ધાર કરી તેમાં આર્ય સુપ્રતિબદ્ધ પાસે તેની પરંતુ ભિખુરાય વીરનિર્વાણ પછી ૩૦૦ મા વર્ષે ફરીથી પ્રતિષ્ઠા કરાવી. ઉત્તરાપથના રાજાઓને
૧. કેટલાક વિદ્વાને આ દિમિતને પૂર્વ પંજાબના ભારતીય-ગ્રીક રાજા દિમિત્રિયસ (Demetriu) ગણે છે.
૨. બ્રહવાતિમિત્ર અથવા બૃહપતિમિત્ર=પુષ્યમિત્ર
પર્યુષણ પર્વ વિશેષાંક
૨૫
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531793 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 069 Ank 10 11 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 60 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 5 MB |