Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મહાન લાભ મળે છે. પ્રતિક્રમણમાં પહેલું કમને ઉદય ચાલુજ રહે છે. મોહનીય કર્મોના “સામાયિક આવશ્યક” કરવાનું હોય છે. એમાં ઉદયને લીધે આત્મામાં કેધ-માન-રાગદ્વેષ વગેરે વળી સમભાવ અને અનંત જીવોને અભયદાનને ભાવ જાગતા હોય છે, એ ઔદયિક ભાવ છે. મહાન લાભ મળે છે. આટલા બધા જંગી મહાલા હવે જે તે તે કંધમેહનીય, માનમેહનીય વગેરે આપનાર પ્રતિક્રમણમાં આળસ-ઉપેક્ષા કેમ થાય? કર્મોને ક્ષપશમ અર્થાત્ કથ ચિત્ ક્ષય કરીએ
પ્રતિકમણમાં એક વિશિષ્ટ લાભને હવે તે એથી ક્ષમા વગેરે ભાવ જાગતા થાય અને વિચાર કરીએ
આ ક્ષમાદિ ભાવ પેલા કેધાદિ ભાવને અટકાવી
દે. આમ ભાવ તે આત્મામાં રહે જ, પરંતુ સારા પ્રતિક્રમણ એ મહાગ કેમ, અને એની
શુભ ભાવથીનરસા અશુભ ભાવને દબાવી રેકી શકાય. આવશ્યકતા કેટલી બધી અગત્યની છે એને વિચાર આપણે કર્યો. હવે એમાં એક વિશિષ્ટ લાભનો
એટલે આમ મલિન ભાવને અટકાવવા માટે વિચાર કરીએ. જેથી આ વિશિષ્ટ લાભ કરાવનારા શુભ ભાવ જગાવવાને પુરુષાર્થ કરવા જરૂરી પ્રતિક્રમણ-મહાગને હાથ વેંતમાં છતાં ન ચૂકીએ. બન્યા. હવે શુભ ભાવ શુભ આલંબને જાગી શકે. આ એક હકીકત છે કે, ઉચ્ચ માનવ-જીવનમાં
એટલા માટે જિનમંદિર, ઉપાશ્રય, સાધુસેવા, આવ્યા છતાં હૃદયમાં મલિન ભાવે સારી રીતે તીર્થ, શાસ્ત્ર વગેરેનું બહુ આલંબન પકડવાનું છે. રમતા અનુભવીએ છીએ. જીવને ભાન નથી કે અનુભવાય છે કે ઘર, બજાર, બાગ, સિનેમા વગેરે “આ ભાવે ભૂતકાળની કાળી કારકિર્દી સૂચવી ?
થી કરતાં મંદિર–ઉપાશ્રય વગેરેને આશ્રય કરવામાં રહેલ છે, અને ભવિષ્યકાળ માટે દુ:ખદ દઈશાની શુભ ભાવ જાગે છે. એવું જ ભૌતિક છાપાં આગાહી કરે છે. ત્યારે મલિન ભાવથી વર્તમાન ન
- વેલ આદિને બદલે ધાર્મિક સાહિત્યનું વાંચન, આત્મદશા તે ભૂંડી જ રહી. આમ શું ત્રણેય
છે તથા દુન્યવી પ્રવૃત્તિ મૂકી દેવદર્શનાદિ ધાર્મિક ભાવે હારી જ જવાના? કવિ પ્રભુને સ્તવતાં કહે છે.
ક્રિયામાં જોડાવાથી શુભ ભાવને અનુભવ થાય છે. ધર્મતણે દંભે કરીજી, પૂર્યા અર્થ ને કામ
એટલે શુભ ભાવે માટે આ બધાં આલંબન ખૂબ તેથી ત્રણ ભવ હારિયેળ, બોધ હવે વળી વામ. પકડવા જરૂરી ઠરે છે.
કૃપાનિધિ ! સુણ મેરી અરદાસ. હવે મુશીબત આ છે કે આ આલંબને સેવવા પરંતુ આમ માત્ર દણાં રયે જીવનની બાજી છતાં મલિન ભાવો ભભુક્યા કરવાનું ચાલુ છે એવો છતાય એમ નથી. મલિન ભાવેને હટાવવાને અનુભવ છે. તે પ્રશ્ન એ છે કે આને કેમ ભગીરથ પુરુષાર્થ કરવાની અત્યંત આવશ્યક્તા છે. અટકાવવા ? એ માટે કાંઈ દિલ બંધ કરી દઈએ એ શક્ય
આ મુશીબતનું કારણ એ છે કે એક બાજ નથી, કેમકે દિલમાં ચૈતન્ય છે, એટલે એ ભાવ દુન્યવી પ્રવૃત્તિઓ બહુ થાય છે, બહુ હોંશથી વિનાનું બની શકે એમ નથી.
થાય છે, અને બીજી બાજુ આ શુભ ભાવ જે સામાન્ય રીતે સંસારી જીવ સાથે મુખ્યતયા કરવામાં આવે છે તે પચલા-માંદલા જેવા કરાય ઔદયિક અનૈક્ષપશમિક ભાવ સંકળાયેલા જ રહે છે. માટે અશુભ ભાવને અટકાવવા–સંદ કરવાનો, છે. ઔદયિક એટલે કર્મના ઉદયથી થતે આત્મ- ઉપાય આ છે કે દુન્યવી પ્રવૃત્તિઓ ઓછી કરી પરિણામ. “ક્ષાપશમિક એ કર્મના ક્ષાપશમને નાંખવી અને એમાંય હોંશ ઘટાડી નાખવા માટે આત્મપરિણામ. હવે ૧૦મું ગુણસ્થાનક ન પામીએ બીજી બાજુ શુભ ભાવમાં ખૂબ ઉલાસ અને વેગ અને એથી પણ ઉપર ન ચડીએ ત્યાં સુધી મેહનીય લાવે.
મામાનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531793 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 069 Ank 10 11 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 60 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 5 MB |