________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
' ૩-૪
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શુ' એ હાર ટાલા ગળી ગયા ?
આ દેશનુ ગૈારવ નીચેના ગુણમાં સમાઇ જાય છે.-~~~
આ દેશ તા એ જ કહેવાય કે જ્યાં બ્રાહ્મા તથા શ્રમણે। સુખો ડેાય, સન્માન પામતા ડૉય, પશુ પક્ષી આદિ સવ` પ્રાણીઓ નિર્ભય હોય, કાઇ કાતે દુઃખતું. કાચ્છુ ન ડ્રાય, પ્રજા મિષ્ઠ અને રાજાની આજ્ઞામાં હોય, રાજા પ્રજાનેા ધર્માભાવે પાલક ઢાય, સા સૌની ઇચ્છિા મુજબ સૈા નિર્દોષ ધર્માંને આચરતા હોય, પ્રામાણિકપણે વાણિજ્ય ચાલતુ હાય, ચોરી લૂંટફાટ ; બીજા ઉપદ્રવો ન હોય, પ્રજા સ ંપ, સત્ય અને સાજન્યને સેવતી હાય, આારવિચાર અને વ્યવહારની વિશુદ્ધિ હાય, વાણી એવું જ વન હોય, ક્રમાટકા કે પ્રપંચ ન ધ, નમ્રતા, સાદાઇ અને સહનશીલતાના ગુણો કેળવાયા ડ્રાય, માનવ જીવનના આધારભૂત પશુશ્ર્વનનુ પાલન થતુ હેાય, તેમાં પશુ ગાયાના પાલનને માટે તે આયઅે દેશ નમૂનારૂપ ગણાય છે. આ નૃપતિએ ગૈાધ્યાહ્મણપ્રતિપાલને માનવા દરો ભાગવે છે. તેનું કારણ પણ એ જ છે. ચક્રવર્તી મહારાજા દિલિપ ગાયેનુ કેવુ રક્ષણુ કરતા હતા તેનું સાત્ત્વિક ઉદ્દાહરણું આપી શકાય.
स्थितः स्थितामुच्चलितः प्रयातां निषेदुषीमासनबन्धधीरः । जलाभिलापी जलमाददानां, छायेव तां भूपतिरन्वगच्छत् ॥
આ પ્રજાપતિ મહારાજા ક્ષેત્રસંન્યાસ સ્વીકારી વસષ્ઠ ગુરુની ગાયનું રક્ષણ કરવા માટે તેની સાથે જ ક્રે છે, ગાય જ્યારે ઉમી રહે ત્યારે પાતે ઊમા રહે છે, ગાય ચાલે છે ત્યારે પોતે તેની પાછળ ચાલે છે, ગાય બેસે છે ત્યારે પે।તે પણ બેસીને વિશ્રાંતિ લે છે, ગાય જ્યારે પાણી પીએ છે ત્યારે જ પોતે પાણી પીવાની ઇચ્છા કરે છે. આવી રીતે આ રાજછત્રની છાયાની માર્ક ગાયની સેવા કરતા કરતા તેની પછવાડે જાય છે.
૬૭
વિચારવાનુ` એ જ ક્રે—ગાયરૂપી પશુધન એ આ નૃપતિનું અને આ પ્રશ્નનું વંદનીય, પૂજનીય ધન હતું. બીજી ધણી રીતે આય સત્યની ઝાંખી થઈ શકે છે. આ ધર્મની શાભારૂપ ગણાતા બ્રાહ્મણા, શ્રમણા, યાગીએ કે સત મુનીશ્વરે આ પ્રજાના તે આાય' રાજાના વંદનીય પૂજનીય દેવ સમાન હતા. તેમાંથી એકાદ બે દાખલા લઈએ. નીચેના શ્લેાકમાં સંતસ્વરૂપ પ્રત્યેના સદ્ભાવ પ્રદર્શિત થાય છે.
सतां सदा शाश्वतधर्मवृत्तिः सतां न सीदंति न च व्यथन्ते । सतां सद्भिर्नाफलः संगमोऽस्ति, सद्द्भ्यो भयं नानुवर्तन्ति संतः ॥
For Private And Personal Use Only
સંતપુરુષાની હંમેશાં શાશ્વત ધર્માંમાં જ વૃત્તિ હોય છે, આવી રીતે સતુ આલંબન લેનારા સ'તા નબળા પડતા નથી તેમજ વ્યથા-દુઃખ પામતા નથી. સદ્ભાવથી સત્પુરુષોને સ ંગમ-સત્સ ંગ અફળ નથી. સ ંતપુરુષો સ્વભાવથી જ સદ્ભાવવાળા હોવાથી કાઇના ભય પામતા નથી સદા અભયી જ હાય છે. આય કતવ્ય કે આ મહાવ્રતના પાલનમાં તેના સાધકામાં કેટલી શ્રદ્ધા છે તે નીચે બતાવવામાં આવે છે.
પરાય ભાવ કેટલા સમાયા છે અને