________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
નિર્મલ અને શુદ્ધ થયું. તેની પ્રજ્ઞા ઉપર કોઈ ના ગાંભીર્ય ને વિચારીએ તે તેનો અનુભવ સહેજે આવરણ ન રહ્યું. જ્યારે સાધના પૂર્ણ થઈ ત્યારે માલુમ પડશે. સંચય અને શોષણ એ અહિંસા માટે તેણે ઉપદેશ દેવાનું શરૂ કર્યું. તેને ઉપદેશ અનુભવ- બાધારૂપ છે. તેથી તેને દૂર રાખવા માટે તેમણે જન્ય (ભાને લીધે લેકે ઉપર તેને પ્રભાવ પડશે અપરિગ્રહ અને અરયને વ્રતોમાં સ્થાન આપ્યું. ભલે તેમના મુખ્ય શિષ્યો બ્રાહ્મણો જ હતા. પિતાનું સત્ય ગમે તેવું સારું હોય છતાં પણ તેને એ જ તેના ઉપદેશનો પ્રચાર કર્યો.
બીજ પર લાદવું ન જોઈએ એમ તેમણે કહ્યું.
તેમણે પોતાના ઉપદેશ માટે નિરાગ્રહ વૃત્તિ સેવતને ઉપદેશ સાધના અને સમતા પર આધા
વાનું કહ્યું. રિત હતા તેથી તેનું વહન લેકભાષા બની. તેણે સમજાયું કે સામાન્યમાં સામાન્ય મનુષ્ય પણ આજે સ સારમાં વિષમતા અને શાપણું ખૂબ પ્રયત્ન કરવાથી મહાન બની શકે છે. આ રીતે જ ફાલ્યાંકૂલ્યાં છે. વિજ્ઞાન દ્વારા હિંસાના એવા મનુષ્ય પોતે જ પોતાને ભાગ્યવિધાતા છે. જન્મથી સાધને સમજાય છે કે જેનાથી આખી દુનિયાને કોઈ ઉંચ નીચ નથી. મરતક મુંડન કરવાથી કોઈ નાશ થઈ શકે. સૌથી વધારે શક્તિશાળી પણ આજે સાધુ થતો નથી. અથવા તે માત્ર ઋાર જપથી ભયભીત છે, સંસારમાં સુખ અને શાંતિ માટે કોઈ બ્રાહ્મણ બનતો નથી. સમતાથી જ મનુષ્ય
અહિંસા સિવાય બીજો કોઈ માર્ગ નથી. નિરાગ્રહ શ્રમણ બને છે અને બ્રહ્મચર્યપાલનથી જ તે બ્રાહ્મણ
વૃત્તિ સિવાય સંસારનું ભલું ઈચ્છવાવાળાઓ એકબીજા બને છે. જે મનુષ્ય અનાસક્ત, શુદ્ધ, નિષ્પાપ, રાગ સાથે હળીમળીને કામ કરી શકે તેમ નથી. અનેકાંતઅને ભયથી મુક્ત સંયમી મનમાત્ર ત યા વાદ સિવાય વ્યાપકતા. તથા મધ્યસ્થ વૃત્તિ આવતી ભાવવાળો, સત્યવક્તા, કામનારહિત અને અલિપ્ત નથી. વિચારકોનું મંતવ્ય છે કે દુનિયાને આજની છે તેજ બ્રાહ્મણ છે. દિmોત્તમ એટલે સર્વ શુભ સમસ્યાઓ ઉકેલવા માટે અહિંસા તથા અનેકાંત ગણાથી વિભૂષિત, મહાવીરનો ધમાં કોઈ એક ખાસ શક્તિશાળી છે. આજની કટોકટીની પરિસ્થિતિમાં વગર કે પતિને માટે નહીં પરંતુ માનવ માત્રને ભગવાન મહાવીરનો ઉપદેશ સમસ્યાઓને ઉકેલ માટેનો છે. તેના શિષ્ય સમુદાયમાં સ્ત્રીઓ પણ હતી. લાવવામાં મદદગાર થઈ શકે છે. સ્ત્રીઓને પણ સાધના કરવાનો અધિકાર હતો.
“શમણુ”ના એપ્રિલ-મે ૧૯૫૮ના અંકમાં તેનો ઉપદેશ બધાને માટે અને હંમેશા ઉપયોગી આવેલા “ સમતા કે પ્રતીક મહાવીર” નામના શ્રી બંને તે વિશાળ હતું. આજે આપણે તેના ઉપદેશ- રિષભદાસ રાંકાના હિંદી લેખને અનુવાદ.
કહેવતો આપે અને તેની કિંમત ન આંકે, લડે અને તેના વા ન ગણો, મહેનત કરે અને વિસામો ન શોધો.
સંત ઈનાશિયસ લાલા વીસ વર્ષની વયે માનવી જે નબળે હેય, ત્રીસ વર્ષની વયે મૂખ હેય અને ચાલીસ વર્ષની વયે ગરીબ હેય, તો તે કદી પણ બીજું કશું બની શકશે નહીં.
રશિયન કહેવત
આમાનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only