Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
•mong
પ્રા.
બુદ્ધે શા માટે તથાગત કહેવાય છે ::જયતીલાલ ભા. દવે.
0330
*~ ~*
.....
એમ. એ. स शाकयसिहः सर्वार्थ सिद्धः शौद्धौद निस्तु सः । मधुमायादेवी सुतश्च सः ॥ અર્થાત, (૧) સર્વજ્ઞ (૨) સુગત (૩) બુદ્ઘ (૪) ધ 'રાજ (૫) તથાગત (૬) સમ’તભદ્ર (૭) ભગવાન (૮) માજિત (૯) લોકજિત (૧૦) જિન (11) ષડભિન્ન (૧૨) દશખલ ૧૩) અયવાદી (૧૪) વિનાયક (૧૫) મુનીંદ્ર (૧૬) શ્રીધન (૧૭) શાસ્તા અને (૧૮) મુનિ આમ અઢાર
નામે યુદ્ધનાં છે. જો કે વિષ્ણુ સહસ્ત્ર નામની પેઠે બુદ્ધનાં હજાર નામનું સ્તોત્ર રચાયુ` હોય તેવું હજી સુધી જાણ્યું નથી, પણુ અપર કેશે આપેક્ષા નામેા ઉપરાંત ખીજાં પણ નામેા જણાયાં છે, જેમકે એધિસત્ત્વ, અમિતાભ, અવશકિતેશ્વ વગેરે, આ બધાં નામેા ઉપર બૌદ્ધ સ'પ્રદાય વાળાઓએ ભાષ્યા લખ્યાં છે. વિસ્તાર ભયથી આ બધાં નામેાના ખુલાસા હું આપી શકાશે નહિ. ફક્ત તેમાંથી સૌથી વધારે પ્રિિદ્ધમાં આવેલુ તથાગત નામ છે અને તેથી તેના જ વિચાર અહિં કરાશે. બુદ્ઘનુ જવનચરિત તપાસીએ તે! જણાઇ આવી કે ગૃહત્યાગ અને મહાભિનિષ્ક્રમણ કર્યા પછી નવા દિવ્ય જીવનની શરૂઆત થઇ ત્યારે જુનુ` સ’સારી નામ તે શાલે જ નહિ. એકવાર પોતાની તપશ્ચર્યાના સંગાથી પાંચ તપસ્વીએ તેને મળ્યા અને ‘ બÛગાતમ ’ એમ કહી સખાન કયું. ખુદ્દ તુરત ખાલી ઉઠ્યા કે આ દેહધારી તથાગતને જુના નામે ખેલાવશેા નહિ. પછી તે જ્યાં જ્યાં બુદ્ધ ઉપદેશાથે' ભ્રમણ કરવા લાગ્યા ત્યાં ત્યાં લેકા તેને તથામત શબ્દથી સમેાધતા હતા.
'
જગતના ત્રણ મહાન ધર્મોની ઉત્પત્તિ હિંદુસ્થાનમાં થઇ છે એ તેનું અહા ભાગ્ય છે. આ ત્રણ ધર્માં છે (૧) હિંદુ (૨) જૈન અતે (૩) બૌદ્ધ,
હિંદુ ધર્મ વૈદિક પ્રણાલિકાને અનુસરે છે જ્યારે જૈન તથા બૌદ્ધધર્મો શ્રમણ પ્રણાલિકાને અનુસરે છે. શ્રમણુ સંસ્કૃતિના મે મહાનસ્તંભા, એક તે મહાવીર અને ખીજા મુહૂં. બન્નેએ અહિંસાધમ આચારી
બતાવ્યા અને ઉપદેશ્યો, હિંસામય જગતમાં સંપૂર્ણ પણે અહિંસામય જીવન ગાળવુ એ એક અનેાખી સિદ્ધિ છે. કદાચ હિંદુસ્થાનનું વાતાવરણુ જ એવું હાય કે ખીજા દેશના કરતાં અહિં જગતમાં સૌથી વધારે સતે। મહાત્મા તપસ્વીએ અને જ્ઞાનીએ પાકે.
ધર્માવતાર . મહાત્માએ તા પૃથ્વીનુ લૂણુ છે. જેમ મીઠા વગર રસેાઇ ફીક્કી લાગે તેમ મહાત્માએ વગર પૃથ્વી નિસ્તેજ અને ધાર અંધકારમય લાગે, ગીતા, ઉપનિષદ્, મહાવીરવાણી, ધમ્મપદ વગેરે સંતવાણી જ આત્મામાં અમૃતસિંચન કરી શકે.
વૈશાખીસ્કાદ પૂર્ણિમાએ બુદ્ધજયંતિ ઊ વાય છે, તે પ્રસંગ ઉપર ભગવાન બુદ્ધના ઉપદેશ તેા જગખ્યાત છે અને અહિં તે અપેક્ષિત પણ નથી. બૌદ્ધુ દર્શનના અભ્યાસ કરતાં એકવાર મને વિચાર આવ્યે કે શા માટે મુને તથાગત્ત કહેવામાં આવે છે? વિદ્યાર્થી અવસ્થામાં જજ્ઞાસાતૃપ્ત કરવા શબ્દકાશ કે વિશ્વ કાશને આશ્રય લેવામાં આવે છે. અમરકેશમાં મુદ્દ નામે એ શ્લોકમાં વળ્યાં છે. તે આ પ્રમાણે છે :सर्वज्ञः सुगत बुद्ध धर्मराज स्तथागतः । समंतभद्रो भगवान् मारजि ल्लोकजि ज्जिनः ॥ षडभिज्ञेो दशनललेऽद्वयवादी विनायकः । मुद्रः श्रीधनः शास्ता मुनिः शकय मुनि स्तुयः ॥
૧૩
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એક વખત મુદ્દે કપિલવસ્તુ નગરની શેરીમાં ભિક્ષા લેવા નીકળી પદ્મા હતા તે વખતે શુદ્દોલન રાજા રાજમાર્ગ પરથી પસાર થઇ રહ્યા હતા અને તેને ખબર પડી કે પેાતાના એક વખતને રાજપુત્ર ભિક્ષા માગી રહ્યો છે. જુનાં સસારી સ્મરણા શુદ્ધોગન
આત્માન, પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531714 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 062 Ank 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 22 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |