________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પરિવર્તન એ બધામાં સુક્ષ્મ હિંસા થાય છે કે નહીં? તથા શાસનનું નામ તે ઉજજવળ કરશે જ સાથે જે થાય છે તે શા માટે કરવામાં આવે છે? એને સાથે જીવનમાં નિરીહતા પણ વિશેષ અનુભવ કરતાં ઉત્તર એમ છે કે દેહધારણની સાથે તે હિંસા અનિ. કરતાં પરમામૃતની પ્રાપ્તિ પણ કરતાં થશે. વાર્ય છે. તે પછી રેલ્વે આદિમાં જે હિંસા છે તે સહજ સ્વાભાવિક છે. બીજી કોઈ રેવે આદિને પરમહંસની જેમ મહાન યતિ પરંપરાની ઉપયોગ નહીં કરે તે પણ તે વિદ્યુત, કાયલા આદિને
અનિવાર્યતા હિંસા રોકાવાની નથી જ. જેવી રીતે નાવના ઉપગ યાંત્રિક વાહન વિહાર માટે શ્રીસંઘની સામે એક માટે શાસ્ત્રકારોની આજ્ઞા છે. તેવી રીતે આવા નિર્દોષ વિકલ્પ એ પણ આવી શકે છે કે પૂજય મુનિ પરમ્પરાનું યાંત્રિક વાહનોનો ઉપયોગ કરવાનું પણ કંઇ શાસ્ત્ર જે રીતેનું જીવન ચાલ્યું આવે છે, તેવું જ રહેવા વિરૂદ્ધ તે નથી શાસ્ત્ર રચનાના સમયે યાત્રિક વાહને દેવું, પરંતુ યુગાનુરૂપ ધર્મપ્રચાર તથા પ્રસારના માટે વિદ્યામાન હેત તે તેના માટે પણ વિધિ નિષેધ હેત. એક નો વર્ગ ઉપસ્થિત કરે તેને માટે કવેતાંબર બીજે એક વિચારણીય પ્રશ્ન એ પણ છે કે અગ્નિ મંદિર માર્ગ પરંપરા પાસે તે એક ઘણો જ કાયલા આદિમાં તે તેજસ્કાયના જીવોની વિરાધના છે. સુંદર માર્ગ છે, જે શતાબ્દિઓથી ચાલ્યો આવે છે. પરંતુ સ્પિરિટ, પેટ્રોલ, વિદ્યુત, આદિમાં હિંસાનું તે છે વિદ્વાન યતિ પરંપરાને, યતિ પરંપરાઓ પ્રમાણ કેટલું અને કેવું છે? એથીય આગળ વધીને ભૂતકાળમાં ધર્મના પિષણ, સંરક્ષણ તથા સંવર્ધન અણુશકિત જ્યારે ઉપયોગમાં આવશે ત્યારે અગ્નિ માટે ઘણો જ મહત્ત્વનો પુરૂષાર્થ કર્યો છે. અનેક મહાકાયના જીવોની હિંસા કેટલી અલ્પ થઈ ગઈ હશે? પુરૂષોએ પિતાની અમૂલ્ય સેવા દ્વારા જૈન આદર્શની જો કે કેટલાક વિચારકેનું કહેવું એમ પણ છે કે પ્રતિષ્ઠા જ વધારી છે. યદ્યપિ કાળક્રમે તેમાં પણ વિધુત અણુશકિત આદિમાં અગ્નિકાયના જીવોની હિંસા વર્તમાનકાળે કેટલીય ત્રુટિઓ આવી ગઈ છે, પરંતુ છે જ નહીં. ખેર. ગમે તેમ હોય પરંતુ એટલું તે તેથી શ્રી સંધના અગ્રણીઓએ નિરાશ થવાની આવસુનિશ્ચિત છે કે જૈન સાધુઓના માટે યાંત્રિક ચકતા નથી આગેવાને ચાહે છે તે પૂરી કરી વાહનનો નિષેધ હવે અધિક સમય ટક મુશ્કેલ છે. પરમ્પરામાં નવું શૈતન્ય, નવું જોમ તથા નવા પુરૂષાર્થને પદયાત્રામાં પણ હિંસા નથી થતી તેમ કેણુ કહી પ્રાણ પણ પૂરી શકે છે. યદિ શ્રી સંધને સહકાર શકશે? કેવળ જીવહિંસા જ નહીં સમય તથા શકિતની મળે તે હું પણ તેવા અનેક મહાનુભવોને જાણું છું હિંસા તરફ પણ વિચારકેએ ધ્યાન આપવા જેવું છે. કે જેઓ શ્રી સંધના ચરણે પિતાનું જીવન સર્વસ્ય સંધના અગ્રણી પૂજય આચાર્યદેવો તથા શ્રદ્ધાળુ અર્પિત કરી દેવા તૈયાર છે. પરંતુ તેઓની અમુલ્ય શ્રાવકેએ મળીને તે આવનારી પરિસ્થિતિનો ખ્યાલ શકિતઓને કંઈક ઉચિત યુગાનુરૂપ ઉપયોગ થત કરી ફરજીયાત તે બંધ તૂટવાના પ્રસંગે ઉપસ્થિત હોય તે! યદિ સમાજમાં યતિ પરમ્પરાની ગૌરવપૂર્ણ થાય અને એ રીતે શ્રીસંધમાં વિના કારણે કલહ, પ્રતિષ્ઠા થાય, તથા તેની સામે વિસ્તૃત યુગાનુરૂ૫ વૈમનસ્યનું વાતાવરણ સર્જાય તે પૂર્વે જ તેને ઉચિત કાર્યક્રમ હેય તે તેને અનેક વિધવાન, ધર્મપ્રસારક માર્ગ કરી સાધુ સાધ્વીઓની શકિતને વિશ્વમાં ધર્મ તથા સેવાભાવી મુનિ મહાત્માઓ અને વિદુષી સાવીપ્રચારના કાર્ય માટે ખુલ્લી કરવી જોઈએ. નવ સર્જનને છ આયરત્નોને પણ બહુમુલ્ય સોગ મળી શકે એ જ રાજમાર્ગ છે. વાહન વિહારની સુવિધા છે. અને આ બધી વાતને સારાંશ એ છે કે શ્રી આપવાથી પ્રતિભાવાન સાધુઓની શકિતઓ કુંઠિત સંધના અગ્રણી આચાર્યો, વિધવાન મુનિ મહારાજ, નહીં થાય પરંતુ વધારે તેજસ્વી બનશે. તેઓ સંધ તથા આગેવાન સગૃહસ્થોએ મળીને આ સારી ય
એક નિવેદન
૧૩૩
For Private And Personal Use Only