Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સ્વર્ગ સ્થ મ હા રે જા શ્રી કૃષ્ણ કુ મા ૨ સિંહ જી
ભાવનગરના મહારાજા કૃષ્ણકુમારસિંહજીને તા. ૨-૪-૬૫ના રોજ, હરગતી વિને લીધે, સાવ અણધાર્યો સ્વર્ગવાસ થયે છે, અને ગુણિયલ, ન્યાયનીતિપરાય અને સાચાલિ માનવીઓની અછત ની રંક બનતી જતી આપણી ધરતી વધુ રંક બની છે ! આંબેના આંસુ સુકાય નહી, હેવ ની વેદના શમે નહીં અને ચિત્ત શાક અને રંજના ભારથી મુક્ત બને નહીં એવી દુ:ખ કરણ અને કારની આ ઘટના બની ગઈ !
મહારાજા કૃષ્ણકુમારસિંહજી હતા તે એક રાજવી; અઢળક સંપત્તિ અને અપાર વૈભવના એ સેમી હતા; પણ એમનું સમગ્ર જીવન જળકમળ જેવું અલિપ્ત અને જનકવિદેહીની પુરાણુક્શાને સાચી ઠરાવે એવું અનાસક્તા હતું. જાણે રાજવીપદને મોહક અંચળ ધારણ કરીને કેઈ ગસાધક આત્મા સાધનાની આકરી કરીએ ચઢયે હતો એ કસોટીએ કુંદન સાબિત થઇને એ આત્મા જીવન જીતી ગયો, મૃત્યુ તરી ગયે, અમર બની ગયો !
મહારાજાને મન જીવન એ ભગવાનની અમૂલખ અનામત હતું. પવિત્રતાની પુથપાળથી એમણે એ અનામતનું જીવની જેમ જતન કરી જાણ્યું અને સેવા, સાદાઈ અને સદાચારની અમૂલ્ય સંપત્તિથી એ અનામતને સવાઈ કરીને, ભગવાનને સમપર્ણ કરીને જીવનને ધન્ય કરી જાણ્યું. શ્રી કૃષ્ણકુમારસિંહજીનું જીવન શીલ, સમર્પણ અને સરળતાની ભાવનાનું એક જીવંત કાવ્ય બની ગયું !
અઢાર વર્ષ પહેલાં ભારત સ્વતંત્ર તે થયું, પણ સેંકડો દેશી રાજ્યોમાં વિભક્ત થઈ ગયેલ દેશની અખંડિતતા સિદ્ધ કરવી તે હજી બાકી હતી, અને લેહીનું ટીપું વહાવ્યા વગર એ કામ પાર પાડવું લેટાના ચણા ચાવવા કરતાં પણ ઘણું મુશ્કેલ હતું. પણ એ કાળે દેશની ખુથકિસ્મતી એ હતી કે આ છે મુશ્કેલ કામને પણ આસાનીથી પાર પાડવાની કુનેહ, શક્તિ અને તમન્ના ધરાવતા સાર વલ્લભભાઈ પટેલ જેવા સમર્થ અને વિચક્ષણ સુકાની દેશની પાસે મોજુદ હતા; તેમ જ દેશની અખંડિતતાની ઇમ રતના પાયામાં પિતાનું સર્વસ્વ હોંશભેર છાવર કરવાની અદમ્ય ભાવનાવાળા મહારાજા કૃષ્ણકુમારસિંહજી જેવા ત્યાગશૂર રાજવી હતા. દેશની અખંડિતતાના ઈતિહાસમાં જેમ સરદારસાહેબનું નામ સુવર્ણ અક્ષરાથી અંકિત રહેશે તેમ મહારાજા કૃષ્ણકુમાર સિંહજીની ત્યાગ અને સમર્પણની ભાવના પણ ચિરસ્મરણીય બની રહેશે. સાથે જ, મહારાજાના એ સમપણે દેશની અખંડિતતાની ઇમારતના પાયામાં પહેલી સુવર્ણ ઈટ મુકવાનું પુરથકાર્ય કરી બતાવીને ભારતીય સંસ્કૃતિને ગૌરવશાળી બનાવી હતી. ત્યારે એમની ઉંમર માત્ર ૩૫ વર્ષની ભરયુવાન હતી; વૈભવ અને સંપત્તિને સંગ્રહ કરવાની અને ભોગવિલાસમાં મગ્ન રહેવાની અદમ્ય ઊર્મિથી ભરેલી એ ઉંમર! એ ઉંમરે આ રાજવીને પિતાનું આખું રાજય મહાત્મા ગાંધીજીને ચરણે મૂકી દેવાના અદમ્ય મનોરથ જાગે, અને ગાંધીજીનું આપેલું જ એ પરાણે પિતાની પાસે રાખે, એ ઘટના જ એમ સૂચવે છે કે આ રાજવી એક સાચા રાજગી હતા, ત્યાગ અને સમર્પણમાં જે એમને નિજાનંદને આનંદ સાંપડતો ! રાજવી પદ એમને મન ભોગ-વિલાસનું નહીં પણ લેકકલ્યાણનું જ સાધન હતું.
મહારાજાના જીવનનું આછું દર્શન કરતા પણ એમ લાગે છે કે એ એક આદર્શ રાજવી હતાં. પ્રજાના દુઃખને એ પિતાનું માનતાં; એ દુઃખ દૂર કરવા માટે રાત-દિવસ ચિંતા સેવતા અને પ્રયત્ન કરતા; અને એના સુખમાં જ સુખ અનુભવતા. સમગ્ર પ્રજાના જીવન સાથે પોતાના જીવનની આવી એકરૂપતા સાધીને જીવન જીવી જાણનાર રાજવી બહુ વિરલ હોય છે.
નિરભિમાનતા, સુજનતા અને સહયતાથી એમનું જીવન સુરક્ષિત હતું. કર્તવ્યપરાયણતા એમના રોમરમમાં ભરી હતી. તેઓ જ્યાં જતા ત્યાં એમને આવા ઉજ્જવળ જીવન અને ગુણભંડારથી સભર વ્યક્તિત્વની
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531713 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 062 Ank 05 06 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 62 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 7 MB |