Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કિ સોળ સતીને ઈદ ની Sણા જીણા જીજay@ાક્ષણિજૂ (લેખક:-શ્રી હીરાલાલ ૨. કાપડિયા એમ. એ.)
( પૃષ્ઠ થી ચાલુ) (૧) સુલસા, (૨) ચંદનબાલા, (૫) મનોરમા, (૪) મદનરેખા, (૫) દમયંતી, (૬) નમદાસુંદરી, (૭) સીતા, (૮) નંદા, (૯) ભદ્રા, (૧૦) સુભદ્રા, (૧૧) રામતી (૧૨) અડષિદત્તા, (૧૩) પદ્માવતી, (૧૪) અંજનાસુંદરી, (૧૫) શ્રીદેવી, (૧૬) જ્યા, (૧૭) સુકા , (૧૮) મૃગાવતી, (૧૯) પ્રભાવતી, (૨૦) ચલણ, (૨૧) બ્રાહ્મી, (૨૨) સુંદરી, (૨૩) કિમણી, (૨૪) રેવતી, (૨૫) કુંતી, (૨૬) શિવા, (૨૭) જયંતી, (૨૮) દેવકી, (૨૯) કૌપદી, (૧૦) ધારિણી, (૧૧) કલાવતી, (૩૨) પુષચૂલા, (૩) પાલ ગૌરી (૫) ગાંધારી, (૬) લમણા, (૭) સુસીમા, (૩૮) જંબૂવતી, (૩૯) સત્યભામા, (૪૦) રુકિમણી, (૪૧) યક્ષા, (૪૨) યક્ષદરા, (૪૦) ભૂતા, (૪૪) ભૂતદત્તા, (૪૫) સેના, (૪૬) વેના અને (૪૭) રેણા.
આ ૪૭ સતીઓમાં પદ્માવતીથી માંડીને કિમણી સુધીની આઠ (૩૩-૪૦) સતીઓ વાસુદેવ' કૃષ્ણની આઠ પટરાણી છે. એવી રીતે યક્ષાથી રેણુ એ સાત (૪૧-૪૭) સતીએ તે સંયમમૂર્તિ સ્થૂલભદ્રની બેને છે. આ પંદર સતીઓમાંથી પવાવતીને જ ઉલ્લેખ “સેળ સતીને છંદ” માં છે કે ઉપર ગણાવેલી તેરમી સતી એમાં અભિપ્રેત છે તેને નિર્ણય કરવા માટે કોઈ સાધન જણાતું નથી. વિશેષમાં આ ૪૭ સતીઓમાં કૌશલ્યા અને શીલવતી એ બે સતી જે ઉપયુક્ત છંદમાં છે તેને અહી નિર્દેશ નથી. આ ઉપરાંત ૪૭ સતીઓ ગણાવવામાં કોઈ વિશિષ્ટ કમ ઉદ્દિષ્ટ હેય એમ જણાતું નથી.
વાચક વિનયવિજયની કૃપાથી રૂપવિજયે “સેળ સતીની સઝાય” રચી છે. એ “શ્રાવા iઇતિમરિ સૂત્ર” ના નામથી, ભીમસિંહ માણેકે ઈ.સ. ૧૮૮૮ માં પ્રકાશિત કરેલા પુસ્તક (૫. ૪૨૧-૪૩૨) માં નીચે મુજબ છપાયેલી છે –
સરસતી માતા પ્રણમું મુદા, તું તૂઠી આપે સંપદા; સેલ સતીના લીજે નામ, જેમ મનવાંછિત સિઝે કામ. ૧ બાહ્યી સુંદરી સુલસા સતી, જપતા પાતક ન રહે રતી; કૌશલ્યા કુંતી સતિ સાર, પ્રભાવતી નામેં જયકાર. ભગવતી શીલવતી ભય હરે, સુખસંપતિ પદ્માવતી કરે; દ્રૌપદી પાંવવરણી જેહ, શિયલ અખંડ વખાણ્યું તેહ. ચલા દમયંતી દુઃખ હરે, શિવા દેવી નિત્ય સાનિધ્ય કરે; ચંદનબાલા ચઢતી કલા, વીરપાત્ર દીધા બાકુલા. રાજિમતી નવિ પરણ્યા નેમ, તેણે રાખ્યો અવિહડ પ્રેમ; સીતાતાણું શીયલ જગ જ, અગ્નિ ટલીને પાણી થશે. ૫
- ૧૪૮ e.
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 531604 |
| Book Title | Atmanand Prakash Pustak 051 Ank 10 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publisher | Jain Atmanand Sabha Bhavnagar |
| Publication Year | 1953 |
| Total Pages | 20 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Atmanand Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |