________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૨
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
નજીકમાં જ વરાડમાં રહેતા તથા ખાનદેશમાં રહેતા શ્રાવકે તે તે સમયે અવારનવાર અહીં આવતા જતા હતા અને દેખરેખ રાખતા હતા તથા હિસાબ વગેરે તપાસી લેતા હતા. તેમાં બાલાપુર(વરાઠ)ના સા. પાનાચંદ નથુસા, તેમના પુત્ર શા. હૅશીલાલ પાનાચંદ, શા. હુંશીલાલ વલભદાસ, તેમના ચિરંજીવી શા. પુજાસા હોંશીલાલ તથા તેમના ચિરંજીવ શા. કિસનચંદ પુંજાસા, તથા ખાનદેશમાં અમલનેરના શા. હીરાચંદ ખેમચંદ રઘુનાથદાસ, ધુલીયાના શા. સખારામ દુલભદાસ, તથા ચેવલાના શા. લાલચંદ અંબાઈદાસ અને શા. કલ્યાણચંદ લાલચંદ વિગેરે વિગેરે શ્રાવકે મુખ્યતયા તે તે સમયે વહીવટ સંભાળતા હતા.૮
પરંતુ જેમને પૂજારી તરીકે નીમવામાં આવ્યા હતા, અને બ્રિટિશ સરકારે વરાડને કબજે લીધે તે પહેલાં હૈદ્રાબાદના મુસ્લિમરાજ્યકર્તા નિજામનાં રાજ્યકાળમાં ચારે બાજુ અંધાધુંધીના વખતમાં તીર્થનું રક્ષણ કરતા હતા તે મરાઠા પોલકરે જ પાછળથી તીર્થને દબાવી બેઠા હતા. ગામમાં દિગંબર શ્રાવકનાં પચાસ-પણે ઘર છે. પણ તેમને તે ત્યાં કંઈ અધિકાર જ ન હતું. માત્ર દર્શન વિગેરે માટે આવતા હતા. તાંબરે જ વહીવટ હતું, પણ તે દૂર વસતા હોવાથી અને જવા આવવાનાં સાધને જૂના જમાનામાં બહુ મર્યાદિત હોવાથી લિકરો ધીમે ધીમે ઉદ્ધત થઈ ગયા હતા, કોઈને દાદ દેતા ન હતા, અને તીથ પોતાની જ માલિકીનું હોય તેમ માની લઈને વર્તતા હતા. આથી તેમના હાથમાંથી તીર્થ છોડાવવા માટે તાંબરોએ દિગંબરોને સહકાર સાધીને વાસિમની કેર્ટમાં પિલકો સામે ફોજદારી કેસ દાખલ કર્યો. વિ. સં. ૧૯૫૯ (ઈસ્વીસન. ૧૦-૯
૧૮ પિલરોના સમયમાં પણ ઉપર મંદિરનાં ચેકમાં વિરાજમાન વજદંડ કે જે ચાંદીના પતરાંથી મઢેલો છે તેના ઉપર પણ શ્વેતાંબરનું નામ કતરેલું છે તે ધ્યાન ખેંચનારું છે
संस्थान शिरपुर अंतरिक्ष महाराज बापुसा नागोसा सावजी साकळे ओसवाल सितंबरी हस्ते पद्या बाई, दुकान कलमनूरी, सन १२८९ मिती चैत्र शुद्ध १०
કલમનરી ગામ અંતરિક્ષથી દક્ષિણે લગભગ ૫૦ માઈલ દૂર નિજામ રાજયમાં આવેલું છે. અત્યારે ત્યાં “વેતાંબરોની વસ્તી પણ છે જ, વિગલીથી ૨૦ માઈલ પૂર્વ દિશામાં છે. નિજામના મુસ્લિમ રાજ્યમાં ફસલી સન ચાલતું હોવાથી સન ૧૨૮૯ એટલે વિક્રમ સંવત ૧૯૩૫ સમજવાને છે.
૧૯ આકાલા કોર્ટના ન્યાયાધીશ પણ અનેક પુરાવાઓથી સિદ્ધ કરીને, શ્વેતાંબર જ વહીવટ કરતા હતા, દિગંબરોને કશો અધિકાર ન હત” એવો જ અભિપ્રાય ચુકાદા(જજમેન્ટ)માં આપો છે. જુઓ –
The whole evidence therefore clearly proves that the Shwetambaris managed the affairs of the Sansthan (સંસ્થાન=પેઢી) practically all alone till Sammat 1956 ( #qa 984€ ) as alleged by them uninterruptedly and that before that period the Digambaris has hardly any hand in the management. [ R. P. P. C. I. પાનું ૨૭૬ ]
For Private And Personal Use Only