________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૫૬
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાર :
પરમગૌરવબહુમાનપૂર્વક તેને રસાસ્વાદ લે વ્યવહાર-વ્યાપાર વગેરે સંબંધી સમસ્ત કામ કરવાની જોઈએ. વૈદિક ધર્મવાળા કહે છે કે ઋષિ-ઋણ ફુરસદ નથી મળતી? ગામગપાટા ને ગપ્પાં હાંકવાની ને સ્વાધ્યાયથી સૂકાવાય છે તેમ આપણે પણ ઋષિ-ડણ હાહાહાહી કરવાની ફુરસદ નથી મળતી ? પ્રેમલાજ્ઞાની પુરુષો પ્રત્યેનું ઋણ માત્ર નિરંતર સ્વાધ્યાયથી પ્રેમલીના ગાયન ગાવાની કે નમાલા નેવેલે વગેરે ચૂકવી શકીએ.
છાસબાકળા સાહિત્ય વાંચી બે ઘડી મોજમેળવવાની એટલે આપણે જે જ્ઞાની પુરુષોને વારસે જા. કુરસદ નથી મળતી? તમે પાકા વાણુઆ છે તે ળવી રાખે છે, તેમણે એકત્ર કરેલા અદ્ભૂત ચોવીસ કલાકને અને સાઠ ઘડીને હિસાબ કરી જ્ઞાનનિધિને ઉપભોગ કરે છે, તે આપણા જુઓ ! આખો દિવસ આ શરીરની–આ વગર પિતાના આત્માનું હિત કરવું હોય-આપણા પિતાને ભાડાની કોટડીની વેઠ કર્યા કરે છો! પણ આ ઉપકાર કરે છે, તે આપણે તેને નિરંતર શરીર યંત્ર પણ જેને લઈને પિતાનું કામ કરી રહ્યું અભ્યાસ કરે જોઈએ, નિયમપૂર્વક સ્વાધ્યાય કરવો છે, આ મન પણ જેની પ્રેરણાથી ડધામ કરી રહ્યું જોઈએ, તેનું ચિંતન-મનન પરિશીલન કરવું જોઇએ; છે, તે આ દેહ-દેવળમાં બિરાજમાન આરાધ્ય દેવ તો જ તે અસહ્ય વારસો સાચવી શકાશે તે જ એવા આત્માને–ભગવાન ચેતન્ય મૂર્તિને સંભારતા તેની વૃદ્ધિ થઈ શકશે; નહિં તે અવાવરૂ કુવા જેવી પણ નથી તેની પૂજા-અર્ચા કરવાની તરક્કી તેની સ્થિતિ થશે, અથવા બંધિયાર ખાબોચીયા જેવા કાં લેતા નથી ? તેના હિતની-કલ્યાણની-વાર્તા તેના હાલ થશે. અને આપણું પ્રમાદ દોષને લીધે તમને કેમ કડવી લાગે છે? માટે આપ ફરસદ નથી આપણે આપણી જ્ઞાનવારસે ગુમાવી બેસીશ, ને એમ કહે છે તે વાત સદંતર ખોટી છે, દાનતા કાળાંતરે અમુક શાસ્ત્ર વિચ્છેદ ગયું એમ કહી માથે નથી એમ કહે તે વધારે યુક્ત ને પ્રમાણિક છે. હાથ દેવાનો વખત આવશે. પણ તે વિચ્છેદ ગયું માટે જેને મન જ્ઞાની પુરુષના વચનામૃતનું કે જશે તે માત્ર આપણું પ્રમાદશીલતાને આભારી બહુમાન છે, ગોરવ છે, તે પ્રત્યેક આત્મહિતાર્થીએ છે, આપણી ઉદાસીન ઉપેક્ષા વૃત્તિરૂપ અકર્મયતાને તે ગમે ત્યાંથી પણ અવકાશ મેળવી ફુરસદને આભારી છે, આપણી અકૃતજ્ઞતાને ને કૃતજ્ઞતાને ફોસલાવી ઓછામાં ઓછી એક -બે ઘડી પણ આભારી છે, એમ આપણે સખેદ કહેવું પડશે. જ્ઞાનીની વાણીની યથાશક્તિ આરાધના-ઉપાસના
કઈ કહેશે કે આ કાર્યની હાલના જમાનામાં અવશ્ય કરવી જ જોઈએ, ને તે તેમજ કરે એમાં કેાઇને કુરસદ નથી કે નવરાશ નથી. તેને આપણે કાંઈ આશ્ચર્ય નથી. જવાબ આપીશું કે મહાનુભાવ, આપ કહો છો તે આમ આપણે આ મહાતત્ત્વજ્ઞાનીની ને એમના બરાબર છે. આ ધાંધલીયા વખતમાં એવો અવકાશ ચિરંજીવ સાહિત્યની પુણ્યસ્મૃતિ જાળવી રાખવી બહુ ઓછો મળે છે પણ તમને ફરસદ નથી કે હેય, ને આપણું પોતાના ઉપકારાર્થે તેને યથેચ્છ દાનત નથી એ તમારા અંતરઆત્માને પૂછી જુઓ, આમલાભ લઈ આનંદ લૂટો હોય, તે આપણે શું તમને આઠ કલાક ઉંઘવાની ફુરસદ નથી મળતી ? તેમના વચનામૃતની નિરંતર સ્વાધ્યાય રૂપ આરાધનાશું તમને હાલના જમાનાનું પ્રાતઃસ્મરણીય (!) ઉપાસના કરવી ઘટે છે. તેમજ તે તે સાહિત્યનું છાપું વાંચવાની ફુરસદ નથી મળતી ? શું તમને શુદ્ધ પ્રકાશના કરી, તેને બહાળે હાથે પ્રચાર કરવો, નાટક-સીનેમા જોવા માટેની, ક્રિકેટ વગેરે તમાશા પ્રભાવના કરવી ઘટે છે. આપણે હજારો-લાખ જેવા માટેની ને તેની ટિકેટ માટે તડકામાં ઊજાનુ રૂપીઆ લગ્નપ્રસંગોમાં, મેળાવડાઓમાં, કીનિંદાખડે પગે ઊભા રહેવાની ફુરસદ નથી મળતી ? સંસાર માં, બેટી વાહવાહમાં, મેટી જાહેરાતોમાં ને
For Private And Personal Use Only