________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પરિગ્રહમીમાંસા.
લેખક-મુનિશ્રી દુરંધરવિજય”.
(ગત વર્ષના અંક ૧૧ના પૃષ્ઠ ૨૦૧થી ચાલુ) (વસ્ત્ર ધારણ કરવું એ પણ પરિગ્રહ છે” તેમ નથી, માટે કેવળ વસ્ત્ર-પાત્ર ધારણ કરવા એવી દિગમ્બર માન્યતાને નિરાસ કરતી એને પરિગ્રહ કહી શકાય નહિં. શ્રી ઉત્તરાધ્યયન-બહદુવૃત્તિને અનુસારી વિશદ દિગમ્બર-કઈ એમ ને એમ નાખી જાય વિચારણા)
એને અમે પરિગ્રહ માનતા નથી. અમે તો [ પૂર્વનુસંધાન–વેતામ્બર-દિગમ્બરની ચાલ જાતે ગ્રહણ કરી પોતાના જ ઉપયોગ માટે ચર્ચામાં વમ-પાત્ર રાખવાથી શું દોષ છે? એ રાખવામાં આવે છે તેને પરિગ્રહ માનીએ છીએ. પ્રશ્નના ઉત્તરમાં દિગમ્બરે પંચમ વ્રતને વિનાશ થાય, તા–જે જાતે ગ્રહણ કરી રાખવું એને સંસક્તિ થાય, ને કષાય વધે એમ ત્રણ દોષ પરિગ્રહ માનતા હો તે તમે કુંડી-કમડલદર્શાવ્યા છે. તેમાં પરિગ્રહવિરમણવ્રત કેવી રીતે મોરપિચ્છ વગેરે એમ ને એમ રાખે છે કે થાય છે? તેને વિચાર ચાલતાં અનેક રીતે તેનું જાતે સ્વીકારીને રાખો છો? ' ' ખાન-મન પૂર્વે થયેલ છે. હવે આગળ તે ચર્ચા દિગન્ત યતનાના કારણ હોવાથી તેનું નીચે પ્રમાણે ચાલે છે.]
અમે સ્વયં ગ્રહણ કરીએ છીએ. (૩)
તા–જે તે સર્વ જાતે ગ્રહણ કરે છે શ્વેતામ્બર-વ-પાત્ર એ પરિગ્રહ નથી. તે તે પણ તમને પરિગ્રહરૂપ થશે. પરિગ્રહ એ મમત્વબુદ્ધિરૂપ છે--મૂચ્છરૂપ છે. દિગઢ-અમને તેમાં મૂચ્છ થતી નથી માટે જે માટે કહ્યું છે કે
તે પરિગ્રહરૂપ નથી. બીજું તે તે પદાર્થો ર લ ળવિદો ગુનો, જાણyળ તાળા એટલા સુલભ અને તુચ્છ છે કે તેમાં મૂચ્છ સુકા રદ કુત્તો, બાપુજે તાળr I થવા જેવું કાંઈ છે જ નહિ.
માટે એ નિશ્ચિત છે કે, પરિગ્રહ તે કતા-મૂછ એ અભ્યન્તર વસ્તુ છે. તે મૂછ જ છે. હવે એ મૂછ જે વસ્ત્ર-પાત્ર બહારના પદાર્થની કિંમત ઉપર આધાર રાખે રાખવા માત્રથી-ધારણ કરવા માત્રથી થઈ જતી છે એવું નથી. એક દરિદ્રમહામેવાળાને હોય તે કંઈ પણ નહિં રાખતા, પ્રતિમા પિતાની કુટલી હાંડલી ઉપર જે મૂછ હોય વહન કરતા મુનિના શરીર ઉપર શરદીના છે તેવી મૂર્છા, મહાદ્ધિના સ્વામી નિર્મોહી સમયમાં, શિયાળામાં કઈ ભક્ત વસ્ત્ર-કામળ ચક્રવતીને પણ હોતી નથી, માટે જે પ્રમાણે નાખે, તે તે પણ તેમને પરિગ્રહ થઈ જશે. યતના માટે કુંડી-કમણુડલુ–મોરપિચ્છ વગેરે મુનિ પ્રતિમા પન્ન છે એટલે તે દૂર કરી શકે રાખે છે ને મૂછ માનતા નથી, તે જ પ્રમાણે
For Private And Personal Use Only