________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪૪
શ્રી આમાનંદ પ્રકાશ.
આપણે જેને જેને સુખી બનાવવાના પ્રયાસ To which the whole Creation કર્યો હશે તે લોકે પણ આપણા શરીરને moves.” બાળીને તેની રાખ પાણીમાં ફેકીને બે કલાકમાં “તે ભગવાન ચિરન્તન છે, અમર છે અને આપણાથી છૂટા પડી જશે, તો પછી આવી ને ચાહે છે. એક જ ઈશ્વર છે, તેને એક અનિશ્ચિતતામાં પણ શું સુખ માની શકાય ? મહાન નિયમ, એક મહાન તત્વ છે. તેની સુદૂર સ્ત્રી, પુત્ર, ધન-સર્વ વસ્તુ વિમુખ થઈ જવાની દેવી ઘટના તરફ, ચિરશાંતિ તરફ સમસ્ત રચના છે તો એ આપણા કેવી રીતે ગણાય? જે તે ચાલી રહી છે.” આપણું નથી તે તેને સુખદાયક કેવી રીતે આ કવિતાના અનેક અથામાંથી મને ઉપમાની શકાય ?
યુક્ત વ્યાખ્યા અત્યંત પ્રિય છે. રાજર્ષિ ભર્તુહરિએ તે સ્પષ્ટ કર્યું છે
ભગવાન भोगे रोगभयं कुले च्युतिभयं
આવા ચિરંજીવ ભગવાનને ન જાણવા એ वित्ते नृपालाद् भयं ।
જ આપણું સૌથી મહાન અકલ્યાણ છે. કવિ मौने दैन्यभयं बले रिपुभयं
‘સાદી ની સુંદર ઉકત છે કે “હું ભગવાન रूपे जराया भयं ॥
ડરું છું અને તે સિવાય જે ઈશ્વરથી નથી રાહ્ય વારમવં કુળ માં
ડરતા તેનાથી ડરું છું. જે ઈશ્વરને નથી માનતા काये कृतान्ताद् भयं ।
તે “ભગવાનની સાથે શત્રુતા કરે છે અને सर्व वस्तु भयान्वितं भुवि
ઈશ્વરના વેરી એ મનુષ્યજાતિના વેરી છે” नृणां वैराग्यमेवाभयं ।। બેકનના આ કથનમાં જેટલું સત્ય રહેલું છે અર્થાત જોગમાં રોગને, કલીનામાં મર્યા- તેટલી દૂરદર્શિતા પણ રહેલી છે. ભગવાનને દાના લેપ થવાને, ધનવાનને રાજ્યથી લુંટા- નહિ માનનાર મનુષ્યજાતિનો મર્મ સમજી વાના, મેન રહેવામાં દીનતાન, બળવાનને શકતા નથી. એટલા માટે જ બેલી (Bailly)એ શ, રૂપવાનને ઘડપણને, શાસ્ત્રને શાસ્ત્રા- લખ્યું છે કે- રામાં જે કઈ વધુ હૈમાં પરાજિત થવાને, ગુણવાનને દુષ્ટના નવા નવા લાયક હોય તો તે ભગવાન છે અને શરીરને મૃત્યુનો ભય રહ્યા કરે છે. સઘળી બીજુ આપણે આત્મા, પનીન (Panin) ઇશ્વર સાંસારિક વસ્તુ ભયથી ભરેલી છે, કેવળ સબંધી ઘણું જ સુંદર શબ્દોમાં લખ્યું છે વૈરાગ્યની સ્થિતિ જ ભય રહિત છે.
જે સંસારમાં આપણે રહીએ છીએ તેના આવી નશ્વરતાની વચમાં કેવળ એક જ
| કોઈ પ્રારંભ તે હોવી જ જોઈએ. પ્રારંભ સત્ય છે, એકજ સારી વસ્તુ છે. અને તે ટેનીસન
તે વગર વિકાસ નથી થતો. કારણ વગર પ્રારંભ જેવા મહા કવિના શબ્દ સૂચવે છે.
નથી થતા. પ્રજ્ઞા વગર કારણ નથી હોતું. તે આવે છે.
પ્રજ્ઞા મનની અને મહાન હશે અને તે હમેશાં ટેનીસન કહે છે કે
મહાન રહેશે જ. મહાન ભગવાન છે, એ That God, which ever lives મહાનને જોવા માટે એમને (Emerson) and loves,
સાફ લખ્યું છે કે પ્રકૃતિનું આવરણું ઘણું જ One God, one Law, one Element, સૂક્ષ્મ છે. ઈશ્વરની સત્તા ચારે તરફથી પ્રફુરી And one far-off divine event, રહી છે. મેકકેને ( Mechegne ) સાફ કહ્યું
For Private And Personal Use Only