________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
•: શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ :
-
=
//
“પોતપોતાના અભિપ્રાયે સાચા અને બીજા છે. ઉપલક્ષણથી સ્વસિદ્ધાન્તનું વચન પણ નયની યુક્તિથી ચલાવે ત્યારે નિષ્ફળ એવા અનુયોગે કરી વિશેષિત ન હોય તો તે અપ્રમાણ નયામાં જેનું મન પક્ષપાત રહિત સમાનભાવને છે. એ પ્રકારે સર્વ સ્વાવાદ જનાથી સર્વ ધારણ કરે છે, તે મહામુનિ મધ્યસ્થ છે. સર્વ નાનું જાણપણું હોય.” ન સપ્રતિપક્ષ છે. જે એક નય પક્ષપાતી તે ભગવાન હરિભદ્રસૂરિજી કહે છે કેઅદષ્ટ સિદ્ધાન્ત કહ્યો છે.”
અન્ય શાસ્ત્રને વિષે પણ દ્વેષ કરવા ગ્યા સમતિ તર્કમાં કહ્યું છે કે –
નથી, પરંતુ તેના વિષયને પ્રયત્નથી વિચારે. જે સર્વ ના પિતપોતાના વક્તવ્યમાં સાચા પ્રવચનથી ભિન્ન છે તેનું પણ બધું સદુવચન નથી છે, અને બીજાના વક્તવ્યનું નિરાકરણ કરવામાં પરંતુ જે પ્રવચનાનુસારી છે તે સહુવચન જ છે.” ખોટા છે. પરંતુ અનેકાન્ત સિદ્ધાન્તને જ્ઞાતા ' “જે મહાપુરુષ ચારિત્રગુણમાં લીન છે તે સર્વ તે નયને “આ સાચા છે અને આ ખોટા છે” નયના ધારક હોય છે, તે સર્વ નયને સંમત એ વિભાગ કરતો નથી.”
વિશુદ્ધ તત્વને ગ્રહણ કરે છે, સમવૃત્તિવાળા પિતાના સિદ્ધાન્તનો વિચાર રહિત કેવળ સર્વ નયના આશ્રિત જ્ઞાની સુખને આસ્વાદ રાગથી અમે સ્વીકાર કરતા નથી, અને પર સિદ્ધા- કરે છે, સર્વ નયના જાણનારા–અનુભવનારાઓનું તને વિચાર રહિત કેવળ ઠેષથી ત્યાગ કરતા તટસ્થપણું લોકને વિષે ઉપકારરૂપ થાય છે; નથી. પણ મધ્યસ્થ દ્રષ્ટિથી વિચાર કરીને સ્વ- પરંતુ જુદા જુદા નયમાં મૂઠ-બ્રાન્ત થયેલાને સિદ્ધાન્તને આદર અથવા પર સિદ્ધાન્તને અહંકારની પીડા અને ઘણે કલેશ હોય છે.” ત્યાગ કરીએ છીએ.”
“ નિશ્ચયનયમાં અને વ્યવહારનયમાં ભગવાન હેમચંદ્રસૂરિજી પણ કહે છે કે – તથા જ્ઞાનપક્ષમાં અને ક્રિયાપક્ષમાં એક પક્ષગત
“હે વીરપ્રભુ! અમને કેવળ શ્રદ્ધાથી તમારા બ્રાન્તિના સ્થાનને તજીને જ્ઞાનના પરિપાક ઉપર પક્ષપાત નથી, તેમ કેવળ દૃષથી અન્ય શુદ્ધ ભૂમિકા ઉપર ચઢેલા લક્ષ ન ભૂલે એવા, ઉપર અરુચિ નથી, પણ યથાર્થ આસપણાની સર્વ ભૂમિકામાં પક્ષપાત-કદાગ્રહ રહિત, પરમ પરીક્ષાથી અમે તમારો આશ્રય કરીએ છીએ.” આનંદથી ભરપૂર સર્વ નાના આશ્રયરૂપ જ્ઞાની
જુદા જુદા સર્વ નો પરસ્પર વાદ અને સવોત્કર્ષથી વતે છે. તેવા જ્ઞાનીને નમસ્કારહા!” પ્રતિવાદથી કદર્થના પામેલા છે, પરંતુ સમવૃત્તિના “જે મહાપુરુષોએ લોકોને સર્વ નયે કરીને સુખનો અનુભવ કરનાર જ્ઞાની સર્વ ને આશ્રિત એટલે સ્યાદ્વાદ ગર્ભિત પ્રવચન આશ્રિત હોય છે.”
પ્રકાશિત કર્યું છે અને જેઓના ચિત્તને વિષે પરસ્પર પક્ષ અને પ્રતિપક્ષ ભાવથી સર્વનયાશ્રિત પ્રવચન પરિણમેલું છે તેઓને અન્ય પ્રવાહે છેષથી ભરેલા છે. પરંતુ સવર્ડ વારંવાર નમસ્કાર હો !” નોને સમાનપણે ઈચ્છનાર હે ભગવન્
(સન્મતિ ગ્રન્થાધારે લીધેલો સદરહુ લેખ તમારે સિદ્ધાન્ત પક્ષપાતી નથી.”
યેજનાપૂર્વક અન્ય ગ્રન્થની પૂરવણું કરીને બધાય વચન વિશેષ રહિત હોય તે મુક
2. 5 મૂકવામાં આવ્યા છે. ન્યાય વિષયના વિદ્વજન
મહાશાને આ ગમ્ય છે. વસ્તુ સુસ્પષ્ટ છે, છતાં એકાન્ત અપ્રમાણુ નથી અને એકાતે પ્રમાણ પણ નથી, જેથી અન્ય સિદ્ધાન્તમાં રહેલું
કદિ ભૂલચૂકને સ્થાન હોય તે ક્ષન્તવ્ય લેખવા સદ્ધચન પણ વિષયના પરિશુધનથી, પ્રમાણ
2 વિજ્ઞપ્તિ છે.)
-
-
-
-
-
For Private And Personal Use Only