________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
[ ૩૦૨ ]
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
રક્તપલાશથી ચુત, કુંજરાજિત કેસરી; સિંહ જેમ બગીચે આ, કાને વ્યાકુલ ના કરે સૈન્ય કાલાહલે ઉડવા, પક્ષી જ્યાં તે તરુ ઘણા; પતાકા શુ ઉડાવે છે, આગમનથી આપણા ? ઉદ્યાને ભમતા અત્ર, ભ્રમરો કેરી શ્રેણિકા; નીલમણિમયી લાગે, જાણે તારણમાલિકા ! પલ્લવભક્ષણે વ્યગ્ર થયેલા સૂર્ય-અશ્વના ફીલેશ દીસે જાણે, વૃક્ષાત્રે ફૂલ-ઝુમખા ! તુરંગ તુરંગ ઊર્મિ, ચુકત સૈન્ય સમુદ્રના તીરે શેવાલના પુજ જાણે ઉદ્યાન હેાય ના ! આમ્રની મજરી કેશ, સ્ત્રદંડ ઉછાળતા; એલા લવંગ કપૂર, ચ ́પાને હઠાવતા; અકુલીનતા=(૧) અકુલીનપણું', (૨)અ+૩+લીનતા-અભૂમિલીનપણું', ઊંચપણું, ઉદ્યાનમાલા જાણે કુલટા હેાય એવા દરિત છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૫.
૧૬.
૧૭.
૧૬.
૨૯.
૩૦.
૨૫. રક્તપલાશ યુક્ત, કુંજરાજિત, અને કૈસર ઉલ્લાસતા એવા આ ખાગ સિંહની જેમ ક્રાને વ્યાકુલ નથી કરતા ?-લેષ આમ;
For Private And Personal Use Only
રક્તપલાશ=(૧) રાતા પલાશવાળા (૨) રુધિર-માંસ ખાનાર ( રક્ત+પલ+અશ ). કુંજરાજિત(૧) કુંજોથી શાલતા (૨) કુંજર-હાથથી અજિત, કેસરી(૧) કેસરના ઝાડવાળા (૨) કેસરાયુકત.
૨૬. સૈન્યના કાલાહલથી જ્યાં પ'ખીઓ ઉડી રહ્યા છે, એવા વૃક્ષે શું આપણા આગમનથી પતાકાઓ-ધ્વજાએ ઉડાવી રહ્યા છે! ઉત્પ્રેક્ષા. વૃક્ષેા જાણે પ્રજાજના છે, અને તે રાજા-રાણીના આગમને જાણે પક્ષીઓરૂપ ધ્વજા ઉડાવે છે, એમ નિ છે.
૨૭. આ ઉદ્યાનમાં ભમતી ભ્રમરાની પંક્તિ જાણે નીલમણિની બનાવેલી તારણમાલા હાયની ! ઉત્પ્રેક્ષા. ૨૮. વૃક્ષાના અગ્રભાગે રહેલા ફૂલના ઝૂમખા છે, તે જાણે પલ્લવ ખાવામાં વ્યગ્ર થયેલા સૂર્યના અશ્વોના (મુખમાંથી નીકળેલા) જ઼ીણુ હાયની ! ઉત્પ્રેક્ષા.
૨૯. ઉંચા તુર'ગા-અશ્વોરૂપ તરગા જ્યાં ઉછળે છે, એવા સૈન્યરૂપ સમુદ્રના તાર પર, આ ઉદ્યાન જાણે શેવાલના પુંજ હાયની ! રૂપક અને ઉત્પ્રેક્ષાના સ’કર
સૈન્યને સમુદ્રનુ રૂપક આપ્યું છે તેમાં અશ્વોનું ઉછળવું તરંગાના ઉછાળવા બરાબર છે; અને કાંઠા પર શેવાલ હેાય તેને સ્થાને અત્રે ઉદ્યાન છે. ઉદ્યાન અને શેવાલના નીલપણાનું સામ્ય છે.
૩૦-૩૨, આશ્રમ જરીરૂપ સાનાના દંડ જે ઉછાળી રહ્યો છે; એલચી–લવંગ-કપૂર-ચ'પક વૃક્ષોને જે હલાવી રહ્યો છે; સરના જલકણુની વૃષ્ટિના (અનેલા) મેાતાના હારથી જે શાભી રહ્યો છે, લતારૂપ હસ્તાપ્ર-હાથના અગ્રભાગની સત્તાથી--ઇશારતથી જે પ્રેરણા પામી રહ્યો છે; અને ચંદનની સુગંધીથી