________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
– મહાકવિ શ્રી હરિચંદ્રવિરાચત– ધ મ શર્મા ત્યુ દ ય મ હા કે વ્ય
- સમશ્લોકી અનુવાદ (સટીક). (ગતાંક પૃ ૧૯૮ થી શરૂ )
ઉપજાતિવૃત્ત સુવર્ણના કુંભની શોભવતી, જ્યાં ઉચ્ચ હચે સિત વૈજયંતી; શંકા કરાવે જનને જુઓની ! પદ્મ ભર્યા વ્યોમ નદી પેરેની. પ્રભા નીલા રત્નમયી ભિતેની, નભસ્તલે વ્યાપ્ત થતાં, નિશાની; ભ્રાંતિથી ઝરે જહિં ચકવાકી, દિને ય વાપી-તટમાં બિચારી વાયુથી ચાલતી વિજાંગુલીએ, તજિત જાણે થઈને જ સેવે; દિગપાલના પાન ચાર જેને, વિશાળ શાખાપુરના બહાને.
જ્યાં રત્ન-ઈડાથકી શોભનારા, સહસશગી જિનધામ સારા; જાણે દસે દેહ ધરેલ છે, તે દેખવા નીકળી હાર હશે. પાતાલથી જ્યાં સરમાં સુધાની, સિરા હજારે કુટતી મઝાની; તેથી જ ત્યાં માનું રાધિકત્વ, છોડે નહીં ભોગ ય નિકટવ. મંથાચલે આમૂલ મંથવાથી, જેને મળે કૌસ્તુભ એક સાર;
તે અબ્ધિ “રત્નાકરથાત શાને, એને ન જે સેવત ખાઈ બહાને? ૬૮. જે રનપુરમાં, ઊંચા મહાલયોના શિખરે, સુવર્ણકુંભની શોભાથી યુક્ત એવી શ્વેત પતાકાઓ, પદ્મયુકત આકાશગંગાના પુરની શંકા કરાવે છે 1-ઉઝેક્ષા અલંકાર,
૬૯. નીલ રત્નોની ભિતોની પ્રભા આકાશમાં વ્યાપ્ત થતાં, જ્યાં રાત્રિની ભ્રાંતિથી, દિવસે પણુ, ચક્રવાક બિચારી વાપી-તટે ઝૂરી રહે છે !-ભ્રાંતિમાન અલંકાર.
૭૦. વાયુથી ફરફરતી ધવજરૂપ અંગુલીઓ વડે તજિત-તિરસ્કૃત થઈ, જેણે દિગૂપાલોના ચાર નગર, જે પુરને મેટા શાખાપુરના ( ઉપનગર–પરાં) બહાને સેવી રહ્યા છે !-- તે પુરની ચારે દિશાએ ચાર મેટાં પરાં આવેલા છે.)-ઉલ્ટેક્ષા.
૭૧. જ્યાં રનના ઈંડાથી શોભતા હજાર શિખરવાળા જિનમંદિર છે, તે જાણે ભૂતલમાંથી બહાર નીકળી શેષનાગ હર્ષથી તે પુર જેવાને માટે દેહ ધારણ કર્યા હેયની ! એવા જણાય છે. – ઉપેક્ષાલકાર.
ઉર. જયાં સરસીઓમાં પાતાલલમાંથી અમૃતની હજારો સિરાઓ ફૂટે છે, તેથી જ હું માનું છું કે તેમાં રસનું અધિકપણું છે, અને ભોગીવર્ગ તેનું પડખું છોડતો નથી –ઉàક્ષા.
ભેગી–શ્લેષઃ (૧) નાગ, (૨) વિલાસી.
૭૩. મંથાલવડે મૂળ સુધી મંથન કરવાથી જેને સારભૂત માત્ર એક કૌસ્તુભ રત્ન મળ્યું હતું તે સમુદ્ર, જો એ પુરને ખાઈ ખ્યાને ન સેવત, તે એ “રત્નાકર' (નખાણ ) કેમ થાતઅતિશક્તિ અને અપહતુતિ.
For Private And Personal Use Only