________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
-
-
-
-
[૪૮]
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
કેઈની આત્મશ્રદ્ધા જાગૃત કરીને તેને જ્યારે મનુષ્ય તેને માટે સતત પ્રયત્નશીલ પ્રયત્નશીલ બનવાનો ઉત્સાહ આપનાર મનુ રહે છે, પ્રયત્ન વગર કઈ પણ મનુષ્યને બે ઘણાં ડાં જોવામાં આવે છે, પરંતુ તેના વિકાસ થઈ શકતે નથી, તેથી મનુષ્ય માત્રનું તરફ ઘણા બતાવીને તેના ધ્યેયને નષ્ટ કર્તવ્ય છે કે તેણે પિતે પ્રયત્નશીલ બનવું કરનાર મનુષ્ય ઘણું જોવામાં આવે છે. એવા અને બીજાઓને પણ પ્રયત્નશીલ બનાવવાને મનુષ્ય તેના ઉત્સાહનો ભંગ કરીને તેને પ્રયત્ન કરે. એ જ પરોપકાર અને ધર્મ પહેલી દશામાં મૂકી દે છે, પરંતુ જે સાચે કહેવાય છે તેનાથી વિરુદ્ધ પ્રવૃતિ પાપ છે. સાચા આત્મશ્રદ્ધાળુ અને પ્રયત્નશીલ પુરુષ અહિંયા આત્મત્વના વિકાસ માટે જે હોય છે તે કોઈ પણ માણસના કહેવા ઉપર પ્રયત્ન બતાવવામાં આવ્યો છે તે કેવળ પુસ્તક ધ્યાન આપતા નથી. તેઓ તે પિતાના ધ્યેયની વાત
વાંચવાથી નથી થઈ શકતો. એનો અર્થ પૂતિ કરીને સાચે સાચા આનંદનો અનુભવ
એમ નથી કે પુસ્તકોમાંથી જ્ઞાન સંપદન પ્રાપ્ત કરે છે. આજકાલ રેલ્વે, તાર, ઓરે
કરવું એ નિરુપગી છે, પરંતુ તેટલા પ્લેન અને વીજળી વિગેરે જે દષ્ટિગોચર
માત્રથી આત્મવિકાસ થતો નથી. જે થાય છે તે સઘળું આત્મશ્રદ્ધા અને પ્રયત્નનું જ ફળ છે. અને એ વસ્તુઓના આવિ
પ્રયત્નથી આત્મા વિકાસ પ્રાપ્ત કરે છે તે જ કતાએ જે સમયે એ બનાવવાને
પ્રયત્ન અનુભવ પ્રાપ્ત કરાવનાર પ્રયત્ન છે. પ્રયત્ન કર્યો હશે ત્યારે આત્મશ્રદ્ધાના
કેવળ કૃષિશાસ્ત્રને અભ્યાસ કરીને તેમાં અવિશ્વાસુ અને નિરુત્સાહી માણસોએ તેઓના
કુશળતા પ્રાપ્ત કરવી અને પોતે હાથે કરીને દયેયથી હઠાવવા માટે શું ઓછાં પ્રયત્નો કર્યા
ખેતીનું કાર્ય કરવાથી જે સફળતા મળે છે તેમાં હશે ? પરંતુ તેઓ પોતાની આત્મશ્રદ્ધા અને આકાશ પાતાળનું અંતર છે. પહેલા પ્રયત્નથી, પ્રયત્નશીલતાને લઈને પિતાના નામ અમર
કૃષિશાસ્ત્રનું સંપૂર્ણ જ્ઞાન પ્રાપ્ત થઈ શકે છે કરી ગયા છે. સતત પ્રયત્નથી છેવટે આપણને
છે પરંતુ બીજે પ્રયત્ન સાચે હોવાથી તે કાર્યમાં જણાય છે કે જે લોકો આપણને આપણા પૂર્ણ સફળતા પ્રાપ્ત થાય છે. પહેલો પ્રયત્ન સંકલ્પથી ચલિત કરી રહ્યા હોય છે તેઓ બીજાને સહાયક થઈ શકે છે. બંને પ્રયત્નો અત્યારે આપણી આત્મશ્રદ્ધા અને પ્રજન- ભેગા મળી જાય તે ઉત્તમ ફળદાયક બને છે. શીલતાને લઈને આપણને મળેલી સફળતા પુસ્તકે માંથી પ્રાપ્ત કરેલું જ્ઞાન એક જોઈને આશ્ચર્યચકિત થઈ રહ્યા હોય છે. બીજાને અનુભવ છે, તેથી કરીને જ્યાં સુધી - દરેક મનુષ્ય પોતાના આત્મત્વ તથા પ્રય- આપણે અનેક પ્રયત્ન કરીને તેને અપનાવી ન નોથી જ ઉત્તરોત્તર વિકાસ પામે છે. આત્મત્વ લઈએ ત્યાં સુધી આપણે તેનાથી કોઈ પણ અથવા સ્વત્વને સર્વોત્કૃષ્ટ બનાવવા માટે સતત પ્રકારનો લાભ ઉઠાવી શકતા નથી, કેમકે અભ્યાસ કરતા રહેવો જોઈએ. પ્રત્યેક મનુષ્યનું મનુષ્યને પોતાના અનુભવ ઉપર જ ખરેખર કર્તવ્ય છે કે તેણે પિતાનું આ ભવ સર્વોત્કૃષ્ટ વિશ્વાસ હોય છે અને એ વિશ્વાસ પર આધાર બનાવવું અને તે ત્યારે જ બની શકે છે કે રાખીને પ્રયત્નશીલ પુરુષ ઉસાહ સહિત
For Private And Personal Use Only