________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
દીવાળી પર્વનું રહસ્ય
દીવાળી શબ્દ સાંભળતાની સાથે જ ૨૪૬૪ વર્ષ પૂર્વેની એ કાલરાત્રિનું સહજ સ્મરણ થઇ આવે છે. ભગવાન મહાવીરદેવ પેાતાના કેવળજ્ઞાનરૂપી સુથી ભારતને શેાભાવી રહ્યા હતા, તેમનુ અપૂર્વ જ્ઞાન ભારતની સંસ્કૃતિમાં અપૂર્વ ચેતિ પ્રગટાવી રહ્યું હતું, ભારતની જનતા ભ રતના આ સુપુત માટે ગૌરવ અનુભવી રહી હતી, ભારતમાં ફેલાએલ અનાનાંધકારને દૂર કરવામાં આ મહાપુરુષને ભગીરથ કાળેા હતેા. અહિંસા, સત્ય, તપ અને સયંમદ્રારા ભારતીય જનતાનું ઉત્થાન થવાનું છે એની ઉદ્ઘાષણા કરી મુક્તિનાં દ્વાર પ્રાણીમાત્ર માટે ખુલ્લાં હોવાનુ જણાવ્યું હતું. ભગવાન મહાવીરદેવે પ્રરૂપેલી મુક્તિના દ્વાર પ્રાણી માત્ર માટે ખુલ્લાં હતાં. રાગ અને દ્વેષથી સર્વથા રહિત પ્રાણીચાહે પછી ભલેને તે સ્ત્રી હૈ। કે પુરુષ હા, શૂદ્ર હા યા બ્રાહ્મણ હા મુકિતના અધિકારી છે. “સમમાય માવિત્રા સ્ટફ મોણું ન સા'' ની બેરોારથી ઉદ્વેષણા આ મહાપુો કરી હતી. ત્રીશત્રીશ વર્ષ પ ́ત પેાતાના જ્ઞાનથી ભારતને પ્રકાશિત કરી; અહિંસાને ડિડિનાદ વગાડી આસે। વિંદ )) ની રાત્રે આ મહાપુરુષ નિર્વાણ પામ્યા અને સાથે જ જતાં જતાં એક મહેાપદેશ દેતા ગયા. તે મહાપુરુષના નિર્વાણુથી ભારતની શું દશા થઈ રહી હતી તેનું મ્યાન નીચેના વાકયેામાં મળે છે. प्रसरति मिथ्यात्वतमो गर्जन्ति कुतीर्थिकौशिका अद्य । दुर्भिक्ष डमरवैरादि- राक्षसाः प्रसरमेष्यति ॥ ? ॥ राहुस्तनिशाकरमित्र गगनं दीपहीनभिव भवनं । भरतमिदं गतशोर्भ, त्वया विनाद्य प्रभो ! जज्ञे આ વાકયે। અક્ષરશઃ સત્ય છે
॥ ૨ ॥
મહેાપદેશ.
લે મુનિશ્રી ચાયવિજયજી
પ્રભુશ્રી મહાવીરદેવ નિર્વાણ પામતાં પામતાં પોતાની દ્વારા જે ઉપદેશ આપી ગયા તે આ પ્રમાણે છે. " जप्यभि चणं से खुद्धार भासरासो महागहे दोवास सहस्सट्ठिई समणस्स भगवओ महावीररस जम्मणकरवत्तं संकते, तप्पभिरं चणं समणाणं णिगं थाणं णिगं थीण यणो उदिए उदिए पूयासकारे पवत्तई ॥ १३० ॥
શ્રીકલ્પસૂત્રમાં આવેલાં આ સૂત્રેા આપણે દર વર્ષે નહિ આપું તે પણ ચાલશે, પરન્તુ આ સમયે મહારાજે મનન કરવા ચેાગ્ય છે.
जया से खुद्धार जावजम्मणकरवत्ताओ विह्नकंते भविस्सर तयाणं समणाणं णिमां थाणं णिभ्गं थोणय उदिए उदिए प्रयाससक्कारे भविस्स ॥ १३१ ॥ "
સાંભળીએ છીએ એટલે એનું વિવેચન કહેલાં વચનો અને પ્રભુએ આપેલ જવાબ
For Private And Personal Use Only
અપાપુરીમાં રાજાની એક લેખનશાળામાં પ્રભુ મહાવીર દેવ ઉપદેશામૃતના ધોધ વહાવી રહ્યા છે. નિર્વાણુ કાલ તદ્દન નજીકમાં જ છે. ભાગ્યશાળી જીવા એ ઉપદેશામૃતનું અતૃપ્ત હૃદયે પાન કરી રહ્યા છે, આ વખતે ઇન્દ્ર મહારાજે પ્રભુ મહાવીર દેવને એક નમ્ર વિનંતિ કરતાં કહ્યું.