________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
ષટ્ દ્રવ્યસ્વરૂપ.
૪ કાળવ્ય
( ૨ ) ચાર ગુણુ નિત્ય છે. ચાર પર્યાય અનિત્ય છે.
(ૐ) વર્તના રૂપે ગુણુ એક છે. ગુણુ અનતા છે, પર્યાય અન'તા છે કેમકે સમય અનંતા છે. અતીત કાળે અનંતા સમય ગયા અને અનાગત કાળે અનંતા સમય આવશે તથા વર્તમાન કાળના સમય એક તેથી અનેક.
સમજવી,
( ૧ ) સ્વદ્રવ્યાદિ અપેક્ષાએ પરદ્રવ્યાદિની અપેક્ષાએ અસત્
નાટ: – સ્વદ્રવ્ય વર્તનાલક્ષણ પણુ, સ્વક્ષેત્ર સમય રૂપ સ્વકાળ અલઘુરૂપ સ્વભાવ ઉત્પાદન્યયની વના યુક્ત ગુણુપર્યાય.
(ૐ) ધર્માસ્તિકાયની માફક વ્યાખ્યા
સત
૫ પુદ્ગલાસ્તિકાય.
( ૨ ) ચાર ગુણુ નિત્ય છે અને ચાર પર્યાંય અનિત્ય છે.
( ) સર્વ પરમાણુમાં પુદ્ગલપણું એક હાવાથી એક છે, પુદ્ગલ દ્રવ્યના પરમાણુ અનંતા છે. પણ એકેક પરમાણુમાં અનંતા ગુણ-પર્યાય છે તે અનંતપણુ છે માટે અનેક છે.
તે
(પ્ ) સ્વદ્રબ્યાદિની અપેક્ષાએ સત્ પરદ્રવ્યાદિ અપેક્ષાએ અસતુ.
નેટઃ—સ્વદ્રવ્ય પુરણુગળનપણુ સ્વક્ષેત્ર એક પરમાણુ સ્ત્રકાળ અગુરૂ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
લઘુરૂપ સ્વભાવગુણુપર્યાંય. (ૐ) ધર્માસ્તિકાયની માફક આખી વ્યાખ્યા સમજી લેવી.
૬ જીવદ્રવ્ય
( રે ) ચાર ગુણુ તથા ત્રણ પાઁય નિત્ય છે, અનુલઘુ પર્યાય અનિત્ય છે.
( ૩ ) જીન્ન દ્રષ્ય અનંતા છે અકેકા જીવમાં પ્રદેશ અસખ્યાતા
તથા ગુણ અનંતા છે તે જીવિતપણું સર્વ સરખું છે માટે એકપણું
પણ
૧૯૭
સ્વકાળ
( “ ) સ્વદ્રવ્યાદિ અપેક્ષાએ સત પરદ્રવ્યાદ્ધિ અપેક્ષાએ અસત્
છે
અનેકપણુ છે, જીવનુ એક પણુ છે.
નાટ:સ્વદ્રવ્ય જ્ઞાનાદિક ચેતના લક્ષણરૂપ સ્વક્ષેત્ર એક જીવના અસ ખ્યાતા પ્રદેશ છે.
અગુરુલઘુરૂપ.
For Private And Personal Use Only
સ્વભાવ.
ગુણુપર્યાય.
( ૭ )ધર્માસ્તિકાયની માફ્ક આખી વ્યાખ્યા સમજી લેવી.
ઉક્ત છ દ્રન્યા મધ્યે નીચે પ્રમાણે સામાન્ય ગુણે દરેકમાં છે.
( ૧ ) અસ્તિત્વ
છ દ્રશ્ય પાતપેાતાના ગુણુપર્યાય પ્રદેશે કરી અસ્તિ સ્વભાવી છે, તેમાં ધર્મ, અધર્મ, આકાશ અને જીવ એ દ્રવ્યચાર અસખ્યાતા પ્રદેશ મળવાથી મધ થાય છે અને પુદ્ગલમાં મધ થવાની શક્તિ છે માટે પાંચ દ્રવ્ય