________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સુભાષિત પદ સંગ્રહ,
૮૩ અનુકૂળ-પતિના આશયને અનુસરી ચાલનારી ભાય, ધર્મસેવનમાં આદર અને શાણા સજજનેની સંગતિ એ છ વાનાં પૃથ્વી ઉપર પણ સ્વર્ગસમાં સુખદાયક લેખાય છે. સદ્ધર્મ સેવનમાં અપ્રમાદ અને પરોપકારક રસિક સજજનની સોબત વડે ભવ્યાત્માઓ ભારે ઉત્તમ લાભ સહેજે મેળવી શકે છે.
- કુકર્મ-પાપાચરણ કરવાથી–પુન્ય-સુકૃત કરણી નg-નકામી-નિષ્ફળ થઈ જાય છે એમ સમજી પરિણામદશ જીવોએ કુકમને માર્ગ તજ.
સત્ય-શુદ્ધ ધર્મની ઉપાસના વગર–સાચું સુખ સાંપડવાનું નથી. સુશાસ પરિચયવડે–સુબુદ્ધિજને સ્વજીવન સફળ વ્યતીત કરે છે પૂર્વ મુખ્યયોગે પ્રાપ્ત થયેલી શુભ સામગ્રીને સદુપયોગ કરી લેવું જોઈએ.
સાત પ્રકારે ચોર-ચેર, ચારને સહાય કરનાર, તેને તેવી બેટી સલાહ આપનાર, તેની ખાનગી ગુપ્ત વાતને જાણનાર, ચેરાઉ વસ્તુને વેચાતી લેનાર, ચારને અન્ન અને સ્થાન દેનાર એ સાત પ્રકારના ચેરો લેખાય છે.
આળસુને–-વિદ્યા કયાંથી વરે ? વિદ્યા વગરનાને ધનપ્રાપ્તિ આદિક ક્યાંથી થાય ? નિર્ધનને મિત્રો કયાંથી સાંપડે? અને મિત્રહિનને બળ ક્યાંથી મળે?
સાતે દયાહિન–જૂગારી, કોટવાળ, તેલી, માંસ વેચનાર, શિકારી, રાજા અને વૈદ્ય એ સાત જણ (પ્રાચે) દયાહિન હોય છે.
મૂર્ખ આગળ વાવિલાસ-મૂર્ખ આગળ વિદ્વાનને વાણીવિલાસ, અંધ સભાસદની આગળ વેશ્યાના નાચ જે નકામો છે. ખાનપાનમાં વગર ઉપયોગ થતો અનર્થ–પેટમાં કીડી જાય તો બુદ્ધિ હશે. જૂ પેટમાં જાય તે જળદર થાય. માંખી આવે તે વમન થાય અને કરોળીયે આવે છે કે રોગ પેદા થાય. રાત્રે એવી પણ ઓછી જ પળે તેથી પરોપકારી જ્ઞાની પુરુષેએ રાત્રી જનને સર્વથા નિષેધ કર્યો છે. વાળ ગળે વળગી રહે તે સ્વરભંગ થાય ઈત્યાદિ અનેક પ્રગટ દેશે સર્વ કઈ રાત્રી છને થવા પામે છે. ઊપરાંત ધૂડ, કાગ, અંજાર, ગીધ, મ્લેચ્છ, ભૂંડ, સર્પ, વીંછી અને ગોધા જેવાં નીચ અવતારે રાત્રીને કરવા પડે છે. શાસ્ત્રકારોએ રાત્રે આહુતિ, સ્નાન, શ્રાદ્ધ, દેવપૂજા, દાન અને ભોજન કરવાને વિશેષે નિષેધ કરેલે જાણે સહુએ વિવેકથી વર્તવું ઘટે.
- સ્ત્રી જાતિમાં સ્વાભાવિક દે –જૂઠ, સાહસ, માયા-કપટ, મૂખત્વ, અતિભતા, અશુચિવેડા, અને નિર્દયતા એ સ્ત્રી-જાતિમાં સ્વાભાવિક દે કહ્યા છે છતાં પૂર્વના શુભ સંસ્કારોગે કંઈક સતી સ્ત્રી ને તેમાં
For Private And Personal Use Only