________________
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. ધર્મની પ્લાની વખતે સંસારમાં એક મહાપુરૂષ અવશ્ય અવતરે છે. ગુજરાતમાં એવા બહુ જ મહાત્મા જન્મ લઈ ચુક્યા છે. શ્રી હીરવિજયજી પણ એવા એક મહાત્મા હતા, જે સમયમાં એ મહાત્માને પ્રાદુર્ભાવ થયો તે વેળા લેક બહુ જ દુ:ખી હતા. જ્યારે મહાત્મા હીરવિજયજીની પ્રશંસા અકબર સુધી પહોંચી ત્યારે અકબરે પિતાનાં ગુજરાતના વાઈસરોયને હુકમ કર્યો કે આચાર્યશ્રીને દીલ્લી મેકલે. એ આમંત્રણ મુજબ મહાત્મા શ્રી ગુજરાતમાંથી પ્રવાસ કરતા કરતા. રસ્તે ઉપદેશ આપતા આપતા દીલ્લી પાંગ્યા જેન ઘર્મમાં સ્વારી કરવાનો નિષેધ છે એનું કારણ એ કે સ્વારી કરવામાં તે જીવને ભાર લાગતાં હિંસા થાય ને વળી પગે પાળા પ્રવાસ કરતાં રસ્તે આવતાં ગામ અને લેકને પગુ ધર્મને ઉપદેશ આપી શકાય. તે તક સ્વારી કરવાથી ઝડપભેર ચાલ્યા જવાથી રહી જાય. મહારાજ શ્રીએ રીતે ધર્મલાભ આપતા દીલી પહેરા અને તેમાં અકબર સાથે થયેલા વાદવિવાદ-પ્રેમાલાપથી જે મેટો લાભ થયો તે આપણે જાણીએ છીએ. શહેનશાહ અકબરમાં ધાર્મિક સહિષ્ણુતા મજબૂત હતી. અકબર ઈસાઈ ધર્મગુરૂઓ અને હિન્દુ આચાર્યોને પણ પોતાના દરબારમાં નોતરત, પણુ દીલ્લીમાં મહારાજશ્રી હીરવિજયજીએ ભારે પ્રભાવ પાડયો હતો અને એ પ્રભાવથી એમણે જીવહત્યા આખા રાજયમાં બંધ કરાવી હતી. મહાભાઇ કંઈ સાધારણ વ્યકિત નથી એ ઉપરથી જણાશે. મહારાજશ્રીએ એ ઉપરાંત એક બીજી વાત પણ કરી છે. એમણે જઇઆ વેરો પણ દર કરાવ્યો હતો. એટલું જ નહીં પણ એમણે કેદીઓ પણ છોડાવી મેલ્યા હતા અકબર બાદશાહ સુર્યની ઉપાસના કરતા તથા સંસ્કૃત અભ્યાસ કરતા પણ થઈ ગયા હતા વિદ્વાન વક્તાએ વીસેટ મીથ નામના જાણીતા લેખકને પુસ્તકમાંથી આધાર આપી પોતાનું પ્રવચન પૂરું કર્યું.
શ્રી રમણલાલ દેસાઈ પછી જાણીતા સાક્ષર શ્રી રમણલાલ દેસાઈએ ભાણ કરતાં જણાવ્યું કે આજના પ્રસંગે બે ત્રણ વિશિષ્ટ વાતો રજૂ કરીશ. જૈન ધર્મ એ હિંદુધર્મ-આર્ય ધર્મનું શુદ્ધીકરણ હોય કે ન હોય, સ્વતંત્ર ધર્મ હોય કે ન હોય તેની ચર્ચા અને નહીં કરીએ. જગતમાં જે ૬ મહાન જીવતા ધર્મ ગણાય છે તેમાંનાં ત્રણ હિંદુ, બૌદ્ધ અને જૈનની ઉત્પત્તિ હિંદમાં થઈ છે અને તેથી એ સહોદર છે. આપણા હિંદ ઉદાર દેશ છે. મુસ્લીમ, ગોરાસ્ટ્રર, ખીસ્તી-સર્વને એણે આવકાર આપે છે. હિંદના આ ત્રણે ધર્મમાં સહિષ્ણુતાનું તત્વ ખાસ તરી આવે છે. એમ કહેવાય છે કે આ ત્રણે ધર્મ અગર ખાસ કરી જૈન ધર્મો એક પ્રકારની નામર્દોઇ ફેલાવી છે. જૈન ધર્મથી હિંદુઓ-હિંદીઓમાંથી શુરાતન-વીરત્વ અદ્રશ્ય થયુ એમ કહેવું એ મોટી ભૂલ થાય છે. જૈન ધર્મે સાહિત્ય, કલા અને રાજકારણની મોટી સેવા દેશની કરી છે. આપણું ગુજરાતનો ઇતિહાસમાં જોઈશું તે ચાવડાસેલંકી -વાઘેલાના ઇતિહાસમાં જેનોએ મોટો અગત્યનો ભાગ ભજવે છે. આ ત્રણે રાજકુટુંબોએ ગુજરાતની અસ્મિતા બતાડી છે અને ઉચ્ચ પ્રકારનો ઇતિહાસ ઘડયો છે. જેનેએ તલવાર-વિદ્વતા અને કલા એક સરખી વાપરી છે. આબુપરનાં વસ્તુપાલ તેજપાલમાં સુંદર મંદિરો એનું ઉદાહરણ છે. જૈન ધર્મની પ્રતિભા-પ્રતિષ્ઠા ખાસ કરીને અહિંસા તત્વને લીધે છે. જૈન ધર્મને મોટામાં મોટો સિદ્ધાંત અહિંસાનો છે. મહારાજશ્રી
For Private And Personal Use Only