________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
-
-
-
--
ધામિક ઉદારતા, પ્રસિદ્ધ તીર્થસ્થાન “સોમનાથ ” જે આ દેશના સૌરાષ્ટ્ર પ્રાંતમાં છે ત્યાં મહમદ ગઝનવીએ જે પ્રકારે મૂર્તિઓનો નાશ કર્યો છે તે વર્ણન ભારતના ઈતિહાસમાં મોજુદ છે. એમ કેટલીએ શતાબ્દિ તક અનાચાર થતા રહ્યા અને રહીસહી સત્તરમી શતાબ્દિમાં “ કાળા પહાડ”ને બિહાર અને બેંગાલ પ્રાંતના, સર્વ હિન્દુ બૌધ દેવતા અને દેવીની મૂર્તિ તોડી નાંખી; તે પણ ધાર્મિક ઉદારતાને લઈને જૈનીઓ પર કઈ વિશેષ અત્યાચારનો ઉલ્લેખ મળતું નથી. મને કેટલા વખત પહેલાં રાજગૃહી તીર્થના પાંચ પહાડમાંથી પ્રથમ વિપુલાચલના શ્રી પાર્શ્વનાથ મંદિરની વિશાળ પ્રશસ્તિ મળી હતી, જે સંસ્કૃત ભાષામાં ગદ્ય પદ્યમય છે, જેને સમય વિક્રમ સંવત ૧૪૧૨ છે. જે વખતે સમ્રાટ ફીરોજશાહ રાજ્ય કરતા હતા તેને ઉક્ત પ્રશસ્તિમાં ઉલ્લેખ છે જેમાં મુસલમાન ગણ પણું જૈનીના ધાર્મિક કાર્યોમાં સહાયતા આપતા હતા. જેને સારાંશ નીચે પ્રમાણે છે –સુલતાન ફિરોજશાહે મલીકવયને મગધ દેશને સૂબો નીમ્યા હતે. સૂબાના કાર્યકર્તા શાહ નાસરૂદીનની સહાયતાથી મગધ દેશમાં આવેલ રાજગૃહતીર્થના વિપુલગિરિ પર આચાર્યશ્રી જિનચંદ્રસૂરિના ઉપદેશથી વછરાજ દેવરાજે શ્રી પાર્શ્વનાથજીનું મંદિર સં. ૧૪૧૨ અશાડ વદી ના રોજ બનાવ્યું.
સમ્રાટ અકબરની ધાર્મિક ઉદારતા પ્રસિદ્ધ છે; જહાંગીર, શાહજહાં આદિ બાદશાહના સમયમાં પણ જૈનોના ધાર્મિક વિષયમાં સહાયતા મળી હતી. એમના પવિત્ર તીર્થ ક્ષેત્રના સંરક્ષણ માટે સમય સમય પર ગુજરાત, માળવા, બંગાળા આદિ પ્રાંતના સૂબાઓ તરફથી લેકોને ફરમાનાદિ આપેલા છે.
જૈનમાં શ્વેતાંબર અને દિગંબર બે મુખ્ય સંપ્રદાય છે હું દિગંબર સાહિત્યને પરિચિત્ત નથી, પરંતુ શ્વેતાંબર સાહિત્યના ઇતિહાસનું મેં
જ્યાં સુધી અવકન કર્યું છે, તેથી સ્પષ્ટ પ્રતીત થાય છે કે તાંબર આચાર્યો અને વિદ્વાનોએ પ્રાચીનકાળથી અજૈન વિદ્વાનોની કૃતિઓને નિસં. કેચપણે અપનાવી છે. તેને અભ્યાસ પણ કરતા હતા તેના ઉપર વિદ્વત્તા પૂર્ણ ટીકાઓ પણ રચી છે, તેઓના સાહિત્યને બહુ જ શ્રદ્ધાની દષ્ટિથી દેખતા હતા–એ જ ધાર્મિક ઉદારતા છે. - જૈનીઓના શ્વેતાંબર સંપ્રદાયમાં સિદ્ધસેન દિવાકર, ઉમાસ્વાતિવાચક, હરિભદ્રસૂરિ, શ્રી અભયદેવસૂરિથી લઈ શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય આદિ, તથા દિગબર સંપ્રદાયમાં કુંદકુંદાચાર્ય, સમંતભદ્ર, અકલંકદેવ, પ્રભાચંદ્ર, વિદ્યાનંદિ, જિનસેન આદિ મેટા મોટા પ્રખ્યાત વિદ્વાનો થઈ ગયા છે કે જેની કૃતિ
For Private And Personal Use Only