________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
w
wwvvw
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. ને અદેહતણું વિશ્વસર્જને, એ પ્રવૃત્તિ પણ યોગ્ય ના બને; કે પ્રોજન જ તેહને નથી, (કારણ) તે સ્વતંત્ર, પર આણમાં નથી. ,૨ જે ઊંડા થકી પ્રવૃત્તિ આદરે, તો ય બાલ જ્યમ રાગ ઠરે, જે કૃપાથી જગસર્જના કરે, તે સુખી જ સહુને સૂજે ખરે ! ૩ છે કે અશરીર છે ? જે શરીરધારી છે તે તેને પુણ્ય-પાપરૂપ કર્મ છે કે નહિં? જે છે તે તેનું અપૂર્ણપણું અને અનીશ્વરપણું સિદ્ધ થાય છે. અને જે નથી એમ કહો તે પુણ્ય-પાપ વિના દેહ કેમ હોય ? દેહ ન હોય તે મુખ કેમ હોય ? મુખ ન હોય તે વક્તાપણું કેમ ઘટે? અને વક્તાપણું ન હોય તો તમારે કલ્પિત ઇશ્વર શાસનકર્તા કેમ હોઈ શકે? માટે શરીક જગતકર્તા ઘટતો નથી.
૨. જે જગતક અશરીર છે એમ કહે તે અશરીરની જગસજન પ્રવૃત્તિ પણ કઈ રીતે ઘટતી નથી. તેને તેમ કરવાનું કાંઈ પ્રજન નથી, કારણ કે તમે કહો છો કે તે કૃતકૃત્ય છે એટલે તેને કાંઈ કરવાપણું નથી. વળી બીજાની પ્રેરણાથી પણ તેમ કરે નહિં, કારણ કે તે સ્વતંત્ર છે અને બીજા કોઈની આજ્ઞાને આધીન નથી. __ " पारतव्ये तु तस्य परमुखपक्षितया मुख्यकतृस्वव्याघातादनीश्वत्वापत्तिः ।"
અર્થાત-તેનું પરતંત્રપણું હોય તે કાર્ય પ્રવૃત્તિમાં પરના મુખ સામે જોવું પડેપરની અપેક્ષા રાખવી પડે એમ કરતાં તેના મુખ્ય કર્તુત્વને બાદ આવે, અને અનીશ્વરપણું પ્રાપ્ત થાય તે સ્યા, મં, ) આમ સ્વયં કે પરની પ્રેરણાથી જગતકર્તાવ ઘટતું નથી.
૩. જો એમ કહે કે તે ક્રીડાથી–લીલાથી જગત સર્જે છે, તો તે તેની બાલચેષ્ટા થઈ. દોષ રહિતને લીલા નવ ઘટે રે, લીલા દોષ વિલાસ”. ”
( –શ્રી આનંદઘનજી ) • ૪. જે કૃપાથી જગસૃષ્ટિ કરે તો સર્વને સુખી જસ, કારણ કે–“Tદુઃપ્રારછા દૃિ ક્રાઇમ્ ” પરદુઃખનો નાશ કરવાની ઈચ્છા કારુણ્ય, પરંતુ દુઃખ, દારિશ્ય, કયોનિ, જન્મ, મરણ, જરા, રોગ આદિથી દુ:ખી એવા લોકોને સર્જતાં તે કૃપાળુનું કૃપાળુ પડ્યું તે કઈ જાતનું સમજવું ? આમ કરુણથી પણ જગસર્જન યુકત નથી જણાતું.
૫. હવે જો કહે કે તે કર્મની અપેક્ષા રાખે છે, તો તે આપણી જેમ સ્વતંત્રસ્વાધીન નથી. પણ તમે તે તેને રવતંત્ર માન્ય રાખે છે –
" ईश्वरप्रेरितो गच्छेत् स्वर्ग वा श्वप्रमेव वा ।।
_ अन्यो जन्तुरनीशोऽयमात्मनः सुखदुःखयोः ॥" અને સુખ-દુખ આદિ વિચિત્રતા કર્મથી ઉપજે છે એમ જ કહો, તો પછી શોભાના પુતળા જેવો આ જગતકર્તા શું કામનો છે ? તે માનવાની કંઈ આવશ્યકતા જ નથી. રાજા કહેવાય પણ રાજસત્તા ન હોય તો શું કામનો ?
For Private And Personal Use Only