________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
ધ્યાન,
૨ એકવ વિતર્ક અપ્રવિચાર–ગુણ પર્યાયની એકતા કરી યાવે તે શ્રુતજ્ઞાના
વલંબીપણે વિકલ્પ રહિત દર્શન-જ્ઞાનને સમયાંતરે કારણુતા વિના રત્નત્રયીને એકસમયી કારણ કાર્યતાપણે જે ધ્યાન, વીર્ય ઉપગની એકાગ્રતા તે આ ધ્યાન બારમા ગુણસ્થાનકે ધ્યાવે. આમ જ્યાં આ ગુણસ્થાનક પ્રાપ્ત થયું કે સિદ્ધદશા પ્રાપ્ત થવાની નિશ્ચિત્ત થાય છે. ઘનઘાતી આ ચાર કર્મને અહીં નાશ થાય છે. કેવલજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થાય છે.
તેરમાના અંતે અને ચૌદમામાં પ્રવેશતાં સૂકમ મન-વચન, કાયાના ગ રૂપે શેલેશીકરણ કરી અગી થાય તે ત્રીજો ભેદ. સૂક્ષ્મક્રિયા અપ્રતિપાતિ અને જ્યાં એગ નિરૂંધ કર્યા પછી સર્વ ક્રિયારહિત થવાની દશા પ્રાપ્ત થવાની પળ આવતાં જે ધ્યાન ચાલુ હોય છે તે ચે ભેદ ઉછિન્ન ક્રિયા નિવૃત્તિ. આ આખેય વિષય અનુભવગમ્ય છે.
ધ્યાનના બીજી રીતે નીચે પ્રમાણે ચાર ભેદ થાય છે. ૧ પદસ્થ-અરિહંતાદિક પાંચ પરમેષ્ઠીના ગુણ સંભારવા. મનમાં ચિંતવન કરવું તે. રપિંડસ્થ દેહમાં રહેલ પિતાના આત્માને વિષે અરિહંતાદિ પાંચ પરમેષ્ટીના
ગુણોનું આપણુ કરી ચિંતવન કરવું તે. ગુણીના ગુણે વિષે એકત્વતાને
ઉપયોગ કરે તે. ૩ રૂપસ્થ-રૂપવાળો દેહધારી આત્મા, વસ્તુતઃ અરૂપી અને અનંત ગુણને
ધર્યું છે. ઇત્યાદિ વિચારણ. ૪ રૂપાતીત-નિરંજન નિર્મળ સંકલ્પ વિકલ્પ રહિત અભેદ એક શુદ્ધિ સત્તા
રૂપ ચિદાનંદ સ્વરૂપી અસંગ અખંડ અનંત ગુણપર્યાયરૂપ આત્મદશા વિચારવી. આ ધ્યાન મુક્તિના કારણરૂપ છે.
ધ્યાનને વિષય અહી સંપૂર્ણ થાય છે અને એ સાથે તપરૂપ પાંચમું કર્તવ્ય પણ પૂર્ણ થાય છે, છઠ્ઠા દાન પરત્વે હવે પછી વિચાર કરશું.
ચેકસી
For Private And Personal Use Only
