________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
આજે સમાજ (જ્ઞાતિ) ને કેવા આગેવાનની જરૂર છે ?
આજે માપણી સમાજનું, ત્રીજી કામની તુલનાએ અધઃપતન થઇ રહ્યુ છે. દ્રવ્ય ક્ષેત્ર-કાળને વિસારી દેવામાં આળ્યેા છે. રૂઢીએ, પ્રણાલિકાઓ અને જમાનાને નહિ' ખ'ધબેસતા રિવાજોમાં સુધારાવધારા કે ફેરફાર કરવાનું મન પણ થતું નથી. ધર્મસમાજમાં અને જ્ઞાતિઓમાં આપસ આપસમાં કુસ ૫કજીયાનું વાદળ છવાઈ ગયું છે ન્યાય, પ્રમાણિકપણું, કાયદા, ધારાધેારણ, બંધારણ તેની મર્યાદા પણ રહી નથી. પક્ષ કે પૈસાવાળા માણસ ગમે તે કરી શકે છે ! ત્યારે તે વગરનાના ન્યાય માગવામાં આવે છે. આવા સંજોગ, સમય, કાળ કેવુ પરિવર્તન માંગે છે તેની કોઇને પરવા નથી. આવે વખતે . આપણે કેના આગેવાનાની જરૂર છે ? તે ટુંકમાં જણાવવાના આ લેખકનો ઈરાદો છે.
૧ હાલ સમાજ તથા જ્ઞાતિને સાચા સેવાભાવી, ( સેનાના અણુગાં પુકનારા, દુધ-દહીંમાં પગ નહિ રાખનારા ) સાચા સુધારક, ( એક વખત કઇ ને મીજી વખત કંઇ કરવા માંગે તેવા નહિ ) ઇર્ષાખાર, દ્વેષી અને વેર લેવાની નહિ વૃત્તિવાળા સરલ હૃદયના આગેવાન જોઈએ છીએ.
૨ સમાજની સુધારણાની તમામ પ્રવૃત્તિઓ અને કાર્યક્રમમાં છેવટ સુધી ભાગ લેનારા, તન-મન-ધનના ભાગ આપનાર નિરાડંબરી અને નિખાલસ નેતા જોઈએ છીયે.
૩ યુવકાને છાજતી (દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ ભાવને ઉચિત ) લડતમાં ભાગ લેવાની ખરા હૃદયની ધગશવાળા ઢારનાર જોઈએ છીચે,
૪ આખી જ્ઞાતિ અને સમાજને સીધી કે આડકત્રી રીતે (ઉન્નતિના માર્ગે ) વાળનાર અને જ્ઞાતિ વગેરેના જર્જરિત અને જડ રીવાજોને દૂર કરવા, હાકલ પાડનારાની પાછળ કાયમી સાથ આપનાર, અને તેમ કરતાં સહનશીલપણે શાંતિપૂર્વક રૂઢીચુસ્તનગના ખાક વહેારી લેનાર અને છેવટ સુધી પેાતાના વિચારને વળગી રહેનાર સુખી જોઇએ છીએ.
૫ સામાન્ય સ્થિતિનેા જ્ઞાતિજન કે ધર્માંબધું પણુ જ્ઞાતિ, સમાજ કે સંધ પાસે પેાતાના ખુા વિચારા નિર્ભયતા સહિત મૂકી શકે તેવું વાતાવરણુ જ્ઞાતિ કે સમાજમાં ઉત્પન્ન કરાવી શકે, (પેાતાને ગમતુ એક વખત મૂકવા દે અને બીજી વખતે પાતાના વિચાર કે કા વિરૂદ્ધ હોય તેવે વખતે જ્ઞાતિ કે સમાજ પાસે તેવા સામાન્ય સ્થિતિના મનુષ્યને તેના ખુલ્લા વિચારે। ન મૂકવા દે કે જોરથી દબાવી દે તેવા નહિં) તેવા સેવાભાવી અગ્રેસરની જરૂર છે.
૬ જ્ઞાતિ કે સમાજના, કેળવણીની ક્ષેત્રની સેવા કરનાર, તેમાં સેવા આપનાર અને તે માંહેની બેકારી ટાળવા, અને તેની આરાગ્યતા માટે પ્રયત્ન કરવાના ઉત્સાહવાળા આગેવાનોની જરૂર છે.
For Private And Personal Use Only